Cây cà độc dược thường được dùng để điều trị các triệu chứng ho, hen suyễn và giảm mụn nhọt hiệu quả. Tuy nhiên vẫn có một số trường hợp ngộ độc cà độc dược do ăn nhầm hoặc chế biến làm thức ăn.
Tác dụng của cây cà độc dược
Theo bác sĩ giảng viên Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn chia sẻ ở Việt Nam có 3 loại cà độc dược chính là:
- Cây cà độc dược hoa trắng, thân xanh, cành xanh
- Cà độc dược hoa đốm tím, cành và thân tím
- Cây cà độc lai giữa 2 dạng trên
Trong thành phần hoá học của cây cà độc (lá, hoa và rễ) chứa chất hyoxin và scopolamine, ngoài ra còn có hyoxyamin và atropin. Nhìn chung tác dụng của cây cà độc dược được sử dụng là tác dụng của hyoxin và atropin:
- Atropin: làm cơ vòng của mắt dãn ra, nên đồng tử giãn, nhãn cầu dẹt lại, áp lực mắt tăng lên. Bên cạnh đó sự tiết nước bọt, mồ hôi, dịch vị, dịch ruột ngừng lại, làm nở khí quản khi khí quản bị co thắt và phó giao cảm bị kích thích.
- Hyoxin: có tác dụng gần giống atropin nhưng làm giãn đồng tử trong thời gian ngắn hơn
Một số công dụng nổi bật mà loại thảo dược này có thể mang lại gồm: Hỗ trợ điều trị xương khớp; Điều trị đau thần kinh tọa; Chữa các loại mụn nhọt gây ra sưng đau trên da; Điều trị triệu chứng nôn mửa; Trị viêm xoang
Cà độc dược có độc không? Lưu ý gì khi sử làm thuốc?
Theo Đông y, cây cà độc dược vị cay, tính ôn có độc, vào kinh phế có tác dụng khử phong thấp, chữa hen suyễn. Nước sắc có thể dùng để rửa những nơi da tê dại, hàn thấp. Tuy nhiên người thể lực yếu không dùng được. Hai thành phần chính của cà độc dược ở liều độc có thể gây ra các triệu chứng như:
- Liều độc atropin tác động lên não làm tăng hô hấp, sốt, ức chế thần kinh trung ương và tê liệt.
- Hyoxin ở liều độc ức chế thần kinh nhiều hơn là kích thích nên thường dùng ở khoa thần kinh để chữa co giật do Parkinson, phối hợp với atropin để chống say phi cơ, tàu thuỷ hoặc thuốc làm dịu thần kinh.
Sử dụng cây cà độc dược đúng cách như thế nào?
Nếu sử dụng cà độc dược dưới hình thức bột lá hay bột hoa, dùng lá – hoa phơi khô, thái nhỏ để hút như thuốc lá thì ngày chỉ nên dùng 1-1,5g. Nếu thấy triệu chứng ngộ độc phải dừng ngay. Còn nếu dùng dưới hình thức rượu thuốc thì ngày dùng 0,5-3g rượu cho người lớn, 0,1g cho trẻ nhỏ.
Một số đối tượng không nên sử dụng cây cà độc dược gồm:
- Phụ nữ mang thai và đang cho con bú: độc dược trong cà có khả năng gây ảnh hưởng không tốt đối với cả mẹ và thai nhi. Ngoài ra, các hoạt chất có ở bên trong có thể làm giảm đi lượng sữa mẹ và thậm chí gây hại cho sức khỏe của trẻ
- Bệnh nhân suy tim: vì loại thảo dược này có thành phần làm gia tăng nhịp tim
- Táo bón
- Bệnh nhân mắc hội chứng Down
- Bệnh nhân đang sốt, loét dạ dày hoặc trào ngược dạ dày- thực quản
- Bệnh nhân nhiễm trùng đường tiêu hoá
- Bệnh nhân huyết áp cao hoặc đang rối loạn tâm thần
- Bệnh nhân bí tiểu, viêm đại tràng kết, tăng nhãn áp góc hẹp
Cũng theo bác sĩ giảng viên Cao đẳng Y Dược TPHCM cây cà độc dược là một vị thuốc lâu đời và từng được sử dụng nhưng do thành phần chứa atropin và hyoxin đều thuộc nhóm độc do đó cần được chỉ định bởi bác sĩ, theo dõi liên tục. Triệu chứng ngộ độc tuỳ thuộc vào liều nhưng có thể nhận biết từ các biểu hiện nhẹ như khô miệng, giảm tiết mồ hôi, nhịp chậm hay ở liều cao hơn có thể gây nhịp tim nhanh, giãn đồng tử, da khô nóng đỏ, ảo giác, mê sảng và hôn mê.
Hà thủ ô rất phổ biến khi được làm nguyên liệu chế biến thuốc giúp tóc đen trở lại, tuy nhiên có lẽ nhiều người trong chúng ta vẫn chưa biết hết về các công dụng khác của loài thực vật đặc biệt này.
Đặc điểm của cây hà thủ ô
Hà thủ ô tại Việt Nam có hai loại chính là cây hà thủ ô đỏ và trắng, trong đó hà thủ ô đỏ là loại được dùng nhiều hơn, phục vụ cho nhiều mục đích khác nhau.
Cây hà thủ ô thuộc loại thân mềm, họ rau răm, bộ cẩm chướng, loại màu đỏ còn có tên gọi khác là giao đằng hay dạ hợp, đây là loại cây sống lâu năm.
Theo bác sĩ giảng viên Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn cây hà thủ ô thậm chí còn được ví như một vị thuốc trường sinh trong nhiều tác phẩm văn học vì dược tính của nó.
Tác dụng chính của cây hà thủ ô
Giúp tóc bạc đen trở lại, tóc mọc dày hơn
Hà thủ ô là một trong những nguyên liệu bào chế bài thuốc chữa bệnh tóc bạc sớm bằng phương pháp dân gian rất hiệu quả được nhiều người tin dùng. Các thành phần có trong hà thủ ô giúp râu tóc đen trở lại, toc đỡ khô và rụng, do đó chúng ta có thể bắt gặp nhiều sản phẩm mọc tóc và làm đen tóc làm bằng tinh chất cây hà thủ ô.
Bác sĩ giảng viên Cao đẳng Y Dược TPHCM lưu ý có thể uống hằng ngày hoăc tán thành bột để chế uống theo thang. Ngoài ra, còn kết hợp hà thủ ô với đậu đen hoặc vừng đen cho bài thuốc hữu hiệu cho vấn đề này.
Làm đẹp với hà thủ ô
Ngoài việc làm đen tóc thì hà thủ ô còn được nghiên cứu về chức năng làm da dẻ hồng hào, khỏe mạnh. Các chị em có thể thực hiện nhiều cách khác nhau để làn da trở nên sáng đẹp, tươi trẻ và hạn chế các vấn đề về da xuất phát từ bên trong.
Cách làm: Dùng bột nghiền từ hà thủ ô đựng trong túi buộc chặt rồi cho vào bụng con gà đã được làm thịt và mổ bụng, rửa sạch trước đó. Đem con gà với phần nhân đó hầm thật nhừ, nêm gia vị theo ý thích rồi dùng như thức ăn trong ngày.
Bên cạnh đó cũng có những cách chế biến khác như dùng với trứng gà, sắc nước với trứng rồi uống, tuy hơi khó uống đối với một số người nhưng thật sự rất có hiệu quả, chị em nên tin tưởng và thử qua để thấy tác dụng của nó.
Nhuận tràng, thông tiện
Theo đông y hà thủ ô có thể kích thích co bóp ruột, kích thích chức năng của hệ tiêu hóa, đẩy mạnh việc tiêu hóa thức ăn, cải thiện việc hấp thu dưỡng chất qua việc ăn uống, có tác dụng kiểu oestrogen và progesteron nhẹ.
Bài thuốc có thể thật đơn giản như chỉ bằng cách uống trà hà thủ ô hoặc áp dụng tương tự như các bài thuốc ở trên với những mục đích khác. Trong quá trình dùng thuốc hà thủ ô để điều trị các vấn đề về tiêu hóa, bệnh đường ruột như khó tiêu, táo bón, bí tiểu,… thì nên quan tâm chú ý diễn biến của tình hình cơ thể.
Thế còn cà gai leo? Cụ cho bài công dụng đi ạ. Thú thực em thấy thuốc ta cũng hay, nhưng qua các lời quảng cáo thuốc bán trên thị trường, e chả còn tin lắm...