Bác sĩ nhi Cuba: Việt Nam là sứ mệnh cao đẹp nhất tôi đã hoàn thành. Cơ duyên đưa bác sĩ Annet đến với Việt Nam bắt đầu từ 4 năm trước, và giờ Việt Nam đã trở thành một phần quan trọng trong 'hành trình trưởng thành' của bà.
“Tôi từng lo lắng khi đến Việt Nam, lo các em nhỏ không thích mình. Nhưng vào một buổi chiều ở Quảng Bình, khi tôi đang đi dạo trên bãi biển, một cậu bé xinh đẹp đã đến gần và hỏi bằng tiếng Anh rằng tôi từ đâu đến. Tôi nói mình đến từ Cuba. Cậu bé vui mừng ôm lấy tôi và nói Cuba là đất nước yêu thích của em. Lúc đó tôi vừa thở phào, vừa cảm thấy xúc động”.
Đó là những gì bác sĩ người Cuba Annet Ramos tâm sự với chúng tôi, ở thời điểm bước sang năm thứ 4 bà làm việc tại Bệnh viện Hữu Nghị Việt Nam – Cuba (Đồng Hới, Quảng Bình). Hoàn thành xây dựng năm 1974, dựa trên quyết định của Chủ tịch Fidel Castro, bệnh viện đã trở thành một trong những biểu tượng của mối quan hệ hai nước.
Sự trưởng thành của một bác sĩ
Bảy giờ rưỡi sáng, trong cái nóng 35 - 40 độ C của miền Trung, các y bác sĩ của khoa nhi, bệnh viện Hữu nghị Việt Nam – Cuba Quảng Bình họp giao ban với sự tham gia của bác sĩ Annet Ramos. Trong căn phòng khoảng 20 m2, nội dung họp xoay quanh các ca bệnh đặc biệt hoặc đáng chú ý, sau đó được tóm tắt và dịch sang tiếng Anh để gửi cho bác sĩ Annet. Nữ bác sĩ người Cuba có khoảng 30 phút thảo luận bệnh án với đồng nghiệp, trao đổi cụ thể phương pháp điều trị cho các ca bệnh nhi.
Với bà Annet, hệ thống y tế ở Việt Nam khác hoàn toàn với hệ thống y tế Cuba. “Có những cái tôi thấy thích ở hệ thống y tế Việt Nam hơn”, bác sĩ Annet chia sẻ với VTC News. “Ở Cuba, là một chuyên gia nhi, chuyên gia truyền nhiễm thì chỉ được làm việc ở khía cạnh truyền nhiễm thôi, nhưng ở Việt Nam nếu chăm sóc một bệnh nhi, bạn phải xem xét tất cả các khía cạnh từ truyền nhiễm đến những mặt khác. Nhờ đó giúp tôi hoàn thiện hơn về bản thân, hoàn thiện hơn để làm một bác sĩ”.
Khó khăn của nghề y
Bà Annet đang phải chăm sóc khá nhiều bé nhập viện trong thời gian này. Bé Nguyễn Khiến An, hơn 5 tuổi, đã nằm ở bệnh viện ngày thứ 6 do sốt xuất huyết. Trên chiếc giường nhỏ trong phòng cấp cứu với hai bệnh nhi khác ở hai giường kế bên, An ngoan ngoãn để bác sĩ khám trong khi anh Nguyễn Văn Bồng, cha của em nói chuyện với bác sĩ. Ngoài bệnh cấp tính, An vốn mắc tim bẩm sinh và từng mổ một lần và thường xuyên phải uống thuốc đông máu. Bác sĩ Annet khuyên gia đình để bé lại viện theo dõi kỹ hơn.
Trong mắt anh Bồng, bác sĩ “ngoại” Annet rất nhiệt tình và quan tâm bệnh nhân. Bác sĩ thường thăm bệnh ít nhất 4-5 lần mỗi ngày. Bản thân anh Bồng trò chuyện với bác sĩ bằng tiếng Anh, tuy nhiên anh cũng cho biết bác sĩ thường trao đổi với các bệnh nhân khác bằng phần mềm dịch trên điện thoại khi không có phiên dịch viên hay các bác sĩ Việt Nam đi cùng. “Bác hỏi rất kĩ về các triệu chứng của con tôi, rất thường xuyên, xem xét xem triệu chứng nào có thể có nguy cơ, có thể cũng do tình trạng của cháu đặc biệt nữa”, anh nói.
Bí quyết của người bác sĩ Cuba
Có lẽ hầu hết bệnh nhi đều quen thuộc với bác sĩ Annet, dù không chung ngôn ngữ. Bởi với sự nhạy cảm của trẻ con, chỉ cần hành động và ánh mắt cũng đủ khiến các bé cảm thấy được sự quan tâm, ân cần. Khi một bạn nhỏ khóc, bà kiên nhẫn chờ đợi để xoa dịu, nắm tay an ủi cháu bé.
“Cháu nhà tôi rất thích bác sĩ nước ngoài ở viện”. Chị Vân - một phụ huynh chăm con trong bệnh viện chia sẻ. Bác sĩ cũng chia sẻ với chúng tôi về "bí quyết" chinh phục những bệnh nhân nhí này. Ban đầu khi vừa tiếp xúc với bà, không ít em nhỏ còn ngại ngùng và sợ sệt. Khác với trẻ em Cuba dễ tin tưởng Annet, thường cười hay hôn vào má bà. Bệnh nhi ở Việt Nam dè chừng hơn với người lạ, bác sĩ nói. Bác sĩ cần dành nhiều thời gian hơn, quan tâm, chăm sóc hơn. Qua thời gian, giao tiếp khác ngôn ngữ này cũng trở nên dễ dàng hơn. Bác sĩ nhận được nhiều “tín nhiệm” từ các bé.
“Dần dần với sự chăm sóc của mình thì tôi nhận thấy các bé quen hơn và hay chờ tôi ở cửa. Khi thấy tôi đến sẽ nói chuyện bằng tiếng Anh. Tặng tôi một cái kẹo”. bác sĩ Annet kể lại kèm với nụ cười thoải mái. “Quan trọng là tôi rất yêu trẻ em, nên tôi cảm thấy rất hạnh phúc với quá trình đó. Khi bệnh nhân tin tưởng vào mình”.
Kỷ niệm khó phai
Ở Việt Nam, bác sĩ Annet còn có nhiều bất ngờ từ phong tục và thói quen của người dân. Kỷ niệm vui nhất những cũng "dị" nhất bà từng trải qua. Khi trực đêm ở phòng cấp cứu là tiếp một bệnh nhân bị rắn cắn. “Khi chúng tôi yêu cầu người cha mô tả nó. Ông ấy đã lấy con rắn ra khỏi túi, khiến mọi người chạy tán loạn”, bác sĩ kể.
Đón chúng tôi về khu nhà ở công vụ, nơi nữ bác sĩ Cuba sinh sống và làm việc cùng các đồng nghiệp, bà Annet pha cho phóng viên những ly cà phê Việt Nam trước khi dẫn đi thăm một vòng. Ở đây ngoài bà còn có 2 bác sĩ Cuba khác. Bác sĩ ngoại khoa Alfredo García và bác sĩ ung bướu Jesús de los Santo. Ba chuyên gia làm việc ở ba bộ phận khác nhau. Không phải lúc nào cũng có chung lịch trình. Buổi tối, họ thỉnh thoảng tụ tập ở quầy bếp. Họ cùng nhau nói chuyện về công việc và cuộc sống ở Việt Nam.
Kinh nghiệm dày dặn của một bác sĩ
Annet từng tham gia nhiều nhiệm vụ ở cấp quốc gia. Làm việc tại các khu vực cách ly trong đại dịch H1N1 năm 1988. Trong các đợt bùng phát dịch sốt xuất huyết ở các vùng khác nhau của tỉnh Havana. Ngoài ra, tham gia vào ủy ban bệnh truyền nhiễm cấp tỉnh. Bà cũng có cơ hội lấy bằng thạc sĩ về bệnh truyền nhiễm. Nâng cao kỹ năng tiếng Anh cũng như tiếng Bồ Đào Nha.
Những trải nghiệm bà Annnet có được là nhờ vào chính sách an sinh xã hội tuyệt vời của Cuba. Bà học y miễn phí, trong đó, chương trình học bác sĩ gia đình là bắt buộc. Đây là chương trình được thành lập lăm 1981 tại Cuba. Dựa trên ý tưởng của Chủ tịch Fidel Castro với mục tiêu để đưa các dịch vụ chăm sóc y tế nhanh chóng và miễn phí đến tất cả các vùng sâu vùng xa ở Cuba. Phổ cập để bác sĩ nào cũng đảm đương được vai trò phục vụ cộng đồng.
“Một chính sách giáo dục mà tôi thấy cảm thấy tuyệt vời nhất ở Cuba là nền giáo dục được miễn phí hoàn toàn. Bất kể cấp độ nào, từ cấp một đến đại học. Như vậy sẽ giúp cho các chuyên gia thoải mái hơn khi học tập và nghiên cứu, phát triển sự nghiệp”. bà Annet chia sẻ.
Giản dị và thân thiết
Cuộc sống hàng ngày của Annet và đồng nghiệp khá đơn sơ. Ấn tượng nhất là bức tường được trưng bày một cách trân trọng bức ảnh bà cùng các đồng nghiệp trong năm đầu ở Việt Nam. Bên cạnh những bằng khen mà cơ quan ở Việt Nam dành cho chuyên gia Cuba này. Trên bàn làm việc của bà, chỉ có một chiếc laptop cùng với tài liệu. Bên cạnh nổi bật là một “ống heo” tiết kiệm đỏ, một món quà mà bác sĩ được tặng.
Vị nữ bác sĩ cho biết bà và đồng nghiệp thường tự đi chợ nấu ăn mỗi ngày. Bà nói đùa với phóng viên là sắp đi xe máy thành thạo và dạo phố ở Đồng Hới.
Gia đình Annet có nhiều người làm bác sĩ. Ngoài con trai làm việc ở khoa răng hàm mặt, người dì làm ở khoa xét nghiệm. Mẹ bà, ngoài 80 tuổi, là một bác sĩ nhãn khoa. “Tôi từng gửi hình ảnh một ca bệnh nhi về mắt ở Việt Nam để tham khảo ý kiến của mẹ”.
Annet cười khi chúng tôi hỏi về củ tỏi bà để ở đầu giường. Bà nói rằng những người bạn Việt Nam đã chỉ cho bà làm điều này. Có lẽ là trong thời gian đầu mất ngủ khi mới sang. “Ở đây tôi sống cứ như người Việt vậy!”, bà nói.
Cuba nhiều bác sĩ giỏi, khám chữa bệnh thì miễn phí và ko phải đợi lâu. Hồi tôi qua Cuba, có con bé người Nauy bị đau chân hẹn lịch khám trong ngày, miễn phí. Ở Mỹ thì nếu không có bác sĩ riêng thì đợi cả tuần, không có bảo hiểm thì vỡ mồm.
Cuba nhiều bác sĩ giỏi, khám chữa bệnh thì miễn phí và ko phải đợi lâu. Hồi tôi qua Cuba, có con bé người Nauy bị đau chân hẹn lịch khám trong ngày, miễn phí. Ở Mỹ thì nếu không có bác sĩ riêng thì đợi cả tuần, không có bảo hiểm thì vỡ mồm.
Cách đây gần 20 năm em có đọc một cuốn sách tiêu đề là Kinh tế 101 thì phải của một tác giả người Mỹ. Ông này bảo: Châu Âu lo cho dân quá nên dân hóa rồ, do vậy nên học tập mô hình Mỹ. Dần dần em thấy Châu Âu bắt chước Mỹ thật.
Mà cụ qua Cu Ba chơi xong về Mỹ có bị gây khó dễ gì không?
Cuba nhiều bác sĩ giỏi, khám chữa bệnh thì miễn phí và ko phải đợi lâu. Hồi tôi qua Cuba, có con bé người Nauy bị đau chân hẹn lịch khám trong ngày, miễn phí. Ở Mỹ thì nếu không có bác sĩ riêng thì đợi cả tuần, không có bảo hiểm thì vỡ mồm.
Cuba nhiều bác sĩ giỏi, khám chữa bệnh thì miễn phí và ko phải đợi lâu. Hồi tôi qua Cuba, có con bé người Nauy bị đau chân hẹn lịch khám trong ngày, miễn phí. Ở Mỹ thì nếu không có bác sĩ riêng thì đợi cả tuần, không có bảo hiểm thì vỡ mồm.
Cách đây gần 20 năm em có đọc một cuốn sách tiêu đề là Kinh tế 101 thì phải của một tác giả người Mỹ. Ông này bảo: Châu Âu lo cho dân quá nên dân hóa rồ, do vậy nên học tập mô hình Mỹ. Dần dần em thấy Châu Âu bắt chước Mỹ thật.
Mà cụ qua Cu Ba chơi xong về Mỹ có bị gây khó dễ gì không?
Cũng không bị khó dễ gì vì lúc đó em vẫn cần hộ chiếu VN. Nhưng mà khi qua kiểm tra an ninh của Mỹ thì phức tạp hơn chút, phải tập đi tập lại cách trả lời một số câu hỏi của nó về mục đích chuyến đi. Các mục đích kinh tế, du lịch vẫn bị cấm, em thì ko khai là thăm thân được nên phải bịa ra 1 câu chuyện về mục đích nhân đạo, từ thiện
Cuba nhiều bác sĩ giỏi, khám chữa bệnh thì miễn phí và ko phải đợi lâu. Hồi tôi qua Cuba, có con bé người Nauy bị đau chân hẹn lịch khám trong ngày, miễn phí. Ở Mỹ thì nếu không có bác sĩ riêng thì đợi cả tuần, không có bảo hiểm thì vỡ mồm.
Cụ sướng nhỉ . Gái Cu ba có đẹp không Cụ?
Em đánh giá mặt thì bình thường nhưng cơ thể rất đẹp cụ ạ.
Cuba nhiều bác sĩ giỏi, khám chữa bệnh thì miễn phí và ko phải đợi lâu. Hồi tôi qua Cuba, có con bé người Nauy bị đau chân hẹn lịch khám trong ngày, miễn phí. Ở Mỹ thì nếu không có bác sĩ riêng thì đợi cả tuần, không có bảo hiểm thì vỡ mồm.
Cụ sướng nhỉ . Gái Cu ba có đẹp không Cụ?
Em đánh giá mặt thì bình thường nhưng cơ thể rất đẹp cụ ạ.
Nhưng với Việt Nam thì Cu Ba sẵn sàng chia sẻ tất cả. Tình cảm của đất nước Cu Ba, người dân Cu Ba với Việt Nam là tình cảm đặc biệt, không vụ lợi. Từ nhỏ người dân Cu Ba đã được giáo dục về mối quan hệ đặc biệt với Việt Nam.
Tình cảm này càng được trân trọng khi Việt Nam đã "đánh cho Mỹ cút, đánh cho Ngụy nhào", là tấm gương cho đất nước Cu Ba kiên cường chống Mỹ.
