Thỏa thuận trần nợ Mỹ: Biden và McCarthy đã hứa hẹn những gì?

Thỏa thuận trần nợ Mỹ: Biden và McCarthy đã hứa hẹn những gì? Thỏa thuận được hiện thực hóa dưới dạng một dự luật dài 99 trang. Nó đóng băng trần vay nợ của nước Mỹ đến năm 2025, tránh cuộc vỡ nợ liên bang lịch sử. Sự kiện này được Whitehouse tuyên bố sẽ là “thảm họa đối với người dân Mỹ”. Nó đồng thời giới hạn chi tiêu công của chính phủ.
Cả hai đang cố gắng thuyết phục các nhà lập pháp đồng ý với kế hoạch của họ. Điều này kịp thời tránh một cuộc vỡ nợ gây chấn động tới nền kinh tế thế giới. Tuy nhiên Quốc hội Mỹ sẽ mổ xẻ kỹ càng về dự luật trên trong tuần này.
Ông McCarthy nói Hạ viện sẽ bỏ phiếu biểu quyết dự luật này vào. Nó cho phép Thượng viện có thời gian để xem xét nó trước ngày 05/06/2023. Thời điểm mà Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen nói nước này có thể vỡ nợ.
Dưới đây là những gì đã được chấp nhận và bị loại bỏ.

2 năm đóng băng trần nợ, kèm theo giới hạn chi tiêu ngân sách

Thỏa thuận này sẽ gần như giữ nguyên mức chi tiêu phi quốc phòng trong năm tài khóa 2024. Nó cho phép tăng ngân sách quân đội 1% vào năm 2025. Đồng thời đóng băng trần nợ đến tháng Một năm 2025. Thời hạn sau cuộc bầu cử Tổng thống sắp tới.
Trong năm tài khóa sau, dự luật này chấp nhận đề xuất của Biden. Trong đó, 886 tỷ USD cho quốc phòng và 704 tỷ USD cho ngân sách phi quốc phòng. Dự thảo yêu cầu Quốc hội phải thông qua 12 dự luật chi tiêu ngân sách định kỳ hàng năm. Nếu không chính phủ sẽ phải đối mặt với giới hạn chi tiêu của năm trước. Điều này đồng nghĩa với cắt giảm chi ngân sách 1%.

Nhà Trắng ước tính kế hoạch này sẽ cắt giảm ít nhất 1000 tỷ USD chi tiêu của chính phủ. Tuy nhiên những con số chính thức vẫn chưa được công bố.

Chăm sóc cựu chiến binh

Thỏa thuận trên sẽ cung cấp đầy đủ ngân sách chăm sóc y tế cho cựu chiến binh Mỹ ở mức giống với đề xuất ngân sách 2024 của Biden. Bao gồm quỹ mới dành cho cựu chiến binh bị phơi nhiễm hóa chất hoặc tác hại từ môi trường. Biden đã đề xuất chi 20.3 tỷ USD cho quỹ phơi nhiễm hóa chất độc hại này.

Tiền ngân sách dành cho đại dịch Covid-19 chưa dùng tới

Thỏa thuận trên sẽ thu hồi khoảng 30 tỷ USD tiền trợ cấp đại dịch coronavirus chưa dùng tới. Số tiền này Quốc hội Mỹ từng thông qua trong các dự luật trước đây. Trong đó bao gồm các chương trình liên bang dành cho trợ cấp tiền thuê nhà, hỗ trợ cho vay doanh nghiệp nhỏ, và Internet băng thông rộng cho khu vực nông thôn.
Dự luật mới sẽ duy trì cấp ngân sách đại dịch dành cho chăm sóc y tế cho cựu chiến binh, trợ cấp nhà ở, Dịch vụ Y tế cho Thổ dân Da đỏ, và phát triển các loại vắcxin và thuốc chữa Covid-19 thế hệ mới.

Ngân sách cho Tổng cục Thuế vụ Hoa Kỳ (IRS)

Phe Cộng hòa đã nhắm đến khoản phân bổ ngân sách mà cơ quan thuế vụ liên bang này đã nhận được năm ngoái để tăng cường trấn áp trốn thuế. Dự luật mới sẽ cắt bớt một phần ngân sách của IRS, thu hồi về 1.4 tỷ USD.

Yêu cầu việc làm để đổi lấy trợ cấp

Thỏa thuận trên sẽ mở rộng những yêu cầu việc làm đi kèm theo Chương trình Hỗ trợ Bổ sung Dinh dưỡng (SNAP). Trước đây từng được gọi là tem phiếu thực phẩm – một ưu tiên chính sách hàng đầu của đảng Cộng Hòa. Tuy nhiên những thay đổi trong thỏa thuận mới đã được giảm bớt so với dự luật trần nợ khắc nghiệt mà Hạ viện Mỹ đã soạn thảo và thông qua trước đó. Đây là mục tiêu bác bỏ thẳng thừng của những đảng viên Dân Chủ có tư tưởng cấp tiến.

Yêu cầu việc làm đã có từ trước đối với phần lớn người trong độ tuổi từ 18 đến 49. Dự thảo luật mới sẽ bổ sung theo giai đoạn giới hạn độ tuổi cao hơn. Trần tuổi tối đa lên 54 tuổi vào năm 2025. Tuy nhiên điều khoản này sẽ hết hạn trong 5 năm. Năm 2030, trần tuổi trở về 49 tuổi.
Phe Dân Chủ cũng đã dành được một số thắng lợi mới qua việc mở rộng trợ cấp cho cựu chiến binh, người vô gia cưu và những thanh thiếu niên mồ côi sắp hết tuổi được nhận làm con nuôi. Thỏa thuận
mới cũng sẽ cấp một khoản tăng nhỏ cho chương trình Hỗ trợ Tạm thời cho các Hộ gia đình Khó khăn. trong đó trợ cấp tiền mặt cho các hộ gia đình có trẻ em. Điều này khiến các bang của Mỹ trốn tránh nghĩa vụ chu cấp ngân sách trở nên khó khăn hơn.

Các dự án năng lượng

Thỏa thuận mới ấn định nhiều thay đổi đối với Đạo luật Chính sách Môi trường Quốc gia (NEPA) lần đầu tiên trong vòng gần 4 thập kỷ, vốn sẽ ủy quyền cho “một cơ quan lãnh đạo duy nhất” để phát triển và lên kế hoạch cho những đợt kiểm tra môi trường, với hy vọng có thể tối hưu hóa quy trình phê duyệt các dự án năng lượng – gồm cả năng lượng hóa thạch lẫn năng lượng tái tạo.
Dự luật này cũng sẽ trao quyền đối xử đặc biệt cho dự án đường ống gây tranh cãi Mountain Valley. Một đường ống dẫn khí tự nhiên ở bang Tây Virginia do Thượng nghị sĩ Dân Chủ có vai trò nòng cốt Joe Manchin cùng Thượng nghị sĩ Cộng Hòa Shelley Moore Capito đi đầu ủng hộ. Dự thảo phê chuẩn tất cả các đơn xin cấp phép đang tồn đọng của dự án này.

Nợ sinh viên

Phe Cộng Hòa từ lâu đã tìm cách giảm bớt quy mô chính sách hỗ trợ tạm thời của Biden dành cho những khoản nợ sinh viên trong thời kỳ đại dịch coronavirus. Biden đã đồng ý đợt tạm ngừng yêu cầu trả nợ sẽ chấm dứt vào cuối tháng Tám tới. Cùng lúc đó, một đề xuất khác của đảng Cộng Hòa đòi thu hồi kế hoạch của Nhà Trắng cho miễn từ 10 đến 20 ngàn Đô la tiền nợ cho gần như tất cả các đối tượng vay nợ sinh viên không nằm trong gói thỏa thuận trần nợ. Tòa án Tối cao Mỹ với phe bảo thủ chiếm đa số dự kiến sẽ công bố phán quyết vào tháng sau về việc liệu Biden có quyền hạn để cho miễn nợ như vậy không.

Những gì đã bị loại bỏ?

Phe Cộng Hòa chiếm đa số ở Hạ viện Mỹ tháng trước đã thông qua dự luật vốn sẽ tạo ra yêu cầu việc làm mới cho một số đối tượng hưởng trợ cấp Medicaid. Tuy nhiên Nhà Trắng đã thành công trong việc ngăn chặn điều khoản này trong thỏa thuận mới nhất. Đề xuất loại bỏ các ưu đãi thuế năng lượng sạch của đảng Cộng Hòa cũng không được thông qua. Các ưu đãi thuế năng lượng sạch đã được phe Dân Chủ thông qua trong đợt bỏ phiếu năm ngoái.

minh91 tổng hợp lược dịch từ https://www.theguardian.com/