[Đóng] Cuộc chiến Isxael - Hamaz ngày 7-10-2023 - Tình hình Trung Đông-Vol 4

Hãng tinTasnimcho biết Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) đã phóng ít nhất 50 tên lửa đạn đạo nhằm vào loạt mục tiêu ở Tel Aviv, Haifa, sân bay Ben Gurion và căn cứ không quân Nevatim trong đêm 15/6.

Video được các phóng viên quay tại Haifa cho thấy khoảnh khắc tên lửa đạn đạo Iran vượt qua lưới phòng không và lao xuống thành phố, gây ra vụ nổ lớn.

Nevatim là một trong những căn cứ không quân lớn nhất của Israel và là nơi đóng quân của các phi cơ hiện đại nhất nước này, trong đó có ba phi đoàn tiêm kích tàng hình F-35 và một số phi đoàn vận tải sử dụng máy Super Hercules và Hercules. Ngoài ra, đây cũng là nơi đồn trú của máy bay Wing of Zion, chuyên cơ của tổng thống và thủ tướng Israel.

Quân đội Iran cảnh báo người dân Israel nên sơ tán khỏi các địa điểm quân sự và khoa học quan trọng vì sự an toàn của chính họ. Đại tá Reza Sayad, phát ngôn viên lực lượng vũ trang Iran, nhấn mạnh người dân Israel không nên sống gần hoặc đi đến "các địa điểm nhạy cảm, quan trọng" vì quân đội Iran có dữ liệu về các mục tiêu này.

Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) không bình luận về thông tin, tuyên bố đã đánh chặn hơn 100 máy bay không người lái của Iran.

Cơ quan ứng phó tình trạng khẩn cấp quốc gia Magen David Adom (MDA) xác nhận một tòa nhà ở thành phố Haifa, miền bắc Israel, đã trúng đòn. Hình ảnh được công bố cho thấy các đội phản ứng đang đối phó với đám cháy lớn giữa khung cảnh đổ nát. Nhiều ôtô cũng bốc cháy gần các tòa nhà.

Khu vực Zavdiel ở miền nam Israel cũng trúng đòn không kích của Iran trong đêm 15/6. Các cơ quan ứng phó khẩn cấp Israel ghi nhận ít nhất 15 người bị thương trên khắp nước này sau đòn không kích.

Tổng thống Iran Masoud Pezeshkian cảnh báo Iran sẽ có hành động trả đũa "nghiêm khắc và quyết liệt" hơn nếu Israel tiếp tục tấn công. Hãng tinMehr Newscủa Iran cùng ngày cho hay giai đoạn thứ tư của chiến dịch Lời hứa Đích thực 3, bao gồm "hàng trăm tên lửa đạn đạo khác nhau" nhắm vào các tòa dân cư và cơ sở hạ tầng ở Israel, đã bắt đầu.

Đòn không kích tối 15/6 diễn ra chỉ vài giờ sau khi IRGC lần đầu phóng loạt tên lửa tập kích Israel vào ban ngày. Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) cho hay cuộc tấn công ban ngày của Iran chỉ sử dụng "số ít" tên lửa đạn đạo, tuyên bố phòng không nước này đã đánh chặn hầu hết mục tiêu và không ghi nhận thiệt hại trong nước.

Thùy Lâm(TheoTasnim, CNN, Guardian, Jerusalem Post)

Trung Đông những ngày qua chứng kiến bước leo thang nghiêm trọng trong cuộc xung đột Iran - Israel, khi hai bên tăng cường các đòn tập kích tầm xa nhắm vào lãnh thổ của nhau, với cường độ ngày càng khốc liệt.

Hãng thông tấn bán chính thứcFars Newscủa Iran cho biết trong đòn tấn công rạng sáng 15/6, lực lượng nước này đã khai hỏa các loại tên lửa Emad, Qader và Khaibar vào thành phố Haifa và Tel Aviv của Israel. Đây là lần đầu tiên Iran sử dụng tên lửa đạn đạo thế hệ mới Khaibar trong các đợt tấn công nhằm vào lãnh thổ Israel.

Hình ảnh trên truyền thông cho thấy ít nhất một đầu đạn tên lửa lao xuống thành phố Haifa với vận tốc cực lớn trong đòn tập kích rạng sáng 15/6, khiến hệ thống phòng không của Israel bất lực.

Động thái này không chỉ đánh dấu bước tiến mới trong năng lực quân sự của Iran mà còn làm dấy lên lo ngại về nguy cơ xung đột lan rộng, kéo theo sự tham gia của các cường quốc bên ngoài.

TheoReuters, tên lửa đạn đạo Khaibar, còn được biết với tên gọi Khorramshahr-4, là một trong những vũ khí mới nhất và uy lực nhất trong kho tên lửa tầm xa của Iran. Tehran hồi giữa năm 2023 tuyên bố thử nghiệm thành công tên lửa này, với tầm bắn lên tới 2.000 km và khả năng mang đầu đạn nặng 1,5 tấn.

Được đặt tên theo trận chiến lịch sử Khaibar, một sự kiện quan trọng trong lịch sử Hồi giáo, tên lửa này được thiết kế với khả năng tấn công chính xác, tốc độ và khả năng sống sót cao trước các hệ thống phòng thủ tiên tiến.

Theo Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) tại Mỹ, Khaibar thuộc nhóm tên lửa đạn đạo tầm trung (MRBM), có khả năng mang nhiều đầu đạn và được tối ưu hóa để xuyên thủng các hệ thống phòng không hiện đại.

CSIS nhận định Iran hiện sở hữu ít nhất 8 loại tên lửa tấn công với tầm bắn từ 300 đến 2.500 km, trong đó Khaibar là một trong những mẫu tiên tiến nhất, với khả năng cơ động cao và thời gian phóng nhanh, giúp giảm nguy cơ bị phát hiện trước khi tấn công.

Bộ trưởng Quốc phòng Iran Mohammadreza Ashtiani từng tuyên bố năm 2023 rằng Khaibar là biểu tượng cho khả năng tự vệ của Iran, nhấn mạnh thông điệp gửi tới các đồng minh khu vực rằng Iran muốn đóng góp vào sự ổn định của Trung Đông.

Tuy nhiên, các chuyên gia quân sự phương Tây cho rằng tên lửa này không chỉ phục vụ mục đích phòng thủ, mà còn là một công cụ chiến lược nhằm răn đe các đối thủ như Israel và các căn cứ quân sự của Mỹ trong khu vực. Tom Karako, giám đốc Dự án Phòng thủ Tên lửa tại CSIS, nhận định rằng Khaibar đại diện cho bước tiến đáng kể trong công nghệ tên lửa của Iran.

"Với tầm bắn 2.000 km và khả năng mang đầu đạn cỡ lớn, Khaibar có thể tấn công các mục tiêu chiến lược ở Israel và các quốc gia láng giềng khác, đặt ra thách thức lớn cho các hệ thống phòng thủ như THAAD", ông Karako nói.

Tướng Mỹ về hưu Stephen Twitty, nhà phân tích quân sự củaNBC News, nhận định các cuộc tập kích của Iran "tương đối đơn giản" về mặt chiến thuật, chủ yếu sử dụng tên lửa đạn đạo kết hợp với UAV. Tuy nhiên, việc Iran phóng tên lửa với số lượng lớn trong thời gian ngắn đã tạo ra áp lực đáng kể cho hệ thống phòng thủ của Israel.

 

 

Các tổ hợp phòng không tầm xa như Arrow-2/3 và David's Sling của Israel, cùng hỗ trợ từ hệ thống THAAD và Aegis của Mỹ, đã đánh chặn được phần lớn tên lửa, nhưng Tel Aviv thừa nhận một số quả đạn của Iran đã lọt qua lưới phòng không, đánh trực diện vào nhiều tòa nhà trong cuộc tập kích rạng sáng 15/6.

"Việc lưới phòng không Israel bị xuyên thủng, dù chỉ ở mức độ hạn chế, cho thấy Iran đã cải thiện đáng kể khả năng tấn công chính xác của mình", ông Twitty nói.

CBS News dẫn lời chuyên gia quân sự Michael Savill cho rằng tên lửa đạn đạo như Khaibar có lợi thế hơn so với các loại vũ khí khác như UAV hay tên lửa hành trình, do chúng có tốc độ cao và quỹ đạo khó đoán.

"Khaibar được thiết kế để xuyên thủng các hệ thống phòng thủ như Vòm Sắt, vốn hiệu quả hơn với các mục tiêu tốc độ thấp", Savill nhận xét.

Với đầu đạn nặng 1,5 tấn, có thể chứa nhiều loại chất nổ hoặc thậm chí nhiều đầu đạn con, tên lửa Khaibar có khả năng gây thiệt hại trên diện rộng khi đánh trúng mục tiêu trên mặt đất, phá hủy các cấu trúc trong bán kính 100-200 m, gây vỡ cửa kính ở khoảng cách lên tới 500 m.

Nhà nghiên cứu Danny Citrinowicz tại Viện Nghiên cứu An ninh Quốc gia Israel (INSS) cho rằng việc Iran sử dụng tên lửa Khaibar cho thấy nước này sẵn sàng leo thang xung đột khi căng thẳng với Israel tăng nhiệt.

Việc triển khai Khaibar cho thấy Iran không chỉ có số lượng mà còn đang cải thiện chất lượng vũ khí, với khả năng tấn công chính xác tốc độ cao để xuyên thủng hệ thống phòng thủ đối phương.

"Iran không chỉ muốn trả đũa mà còn muốn gửi thông điệp rằng họ có khả năng gây thiệt hại nghiêm trọng cho Israel, bất chấp lưới phòng không tiên tiến của Tel Aviv", ông Citrinowicz nói.

Ông cũng lo ngại các cuộc tấn công này có thể kéo dài, đẩy khu vực tới một cuộc chiến toàn diện. Trước các cuộc tập kích đáp trả liên tiếp của Iran, Israel đối mặt nguy cơ cạn kiệt kho tên lửa phòng không và phải cầu viện Mỹ để đối phó các đòn tấn công trong tương lai, đặc biệt là với những vũ khí tiên tiến như tên lửa Khaibar.

Dù Tổng thống Donald Trump tuyên bố không muốn liên quan trực tiếp tới xung đột Israel - Iran, Washington nhiều khả năng sẽ phải tăng hỗ trợ với đồng minh nếu giao tranh kéo dài. Kịch bản này có khả năng khiến Mỹ bị lôi kéo vào một vòng xoáy xung đột mới ở Trung Đông.

"Việc sử dụng Khaibar cho thấy Iran sẵn sàng tung ra các vũ khí chiến lược trong cuộc chiến. Điều này không chỉ là lời cảnh báo với Israel, mà còn là thông điệp cứng rắn gửi tới Mỹ và các đồng minh rằng Iran sẽ không lùi bước", Ali Vaez, Giám đốc Dự án Iran tại Nhóm Khủng hoảng Quốc tế (ICG), nhận định.

Phong Lâm(TheoReuters, Al Jazeera, NBC)

"Tôi căng thẳng và bàng hoàng. Tôi đã trải qua nhiều thời điểm khó khăn trong đời, nhưng chưa bao giờ rơi vào tình huống như thế này", Julia Zilbergoltz, cư dân tại thành phố ven biển Bat Yam gần Tel Aviv, cho biết hôm 15/6 khi đang thu dọn đồ đạc và rời khỏi tòa chung cư mà mình sinh sống.

Bat Yam là một trong những nơi hứng chịu thiệt hại nặng nhất tại Israel sau ba ngày giao tranh bùng phát với Iran. Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) cho biết một tên lửa đạn đạo Iran đã rơi xuống thành phố này vào rạng sáng 15/6, khiến ít nhất 6 dân thường thiệt mạng và gần 200 người bị thương.

"Tôi đang ngủ ở trong nhà nên không nghe thấy tiếng còi báo động", Zilbergoltz kể về cuộc tập kích. Cô bị đánh thức khi những tiếng nổ lớn vang lên.

Nhà của Yivgenya Dudka, một cư dân khác ở Bat Yam, cũng bị phá hủy trong cuộc tấn công. "Mọi thứ đều bị xóa sổ. Không còn gì cả. Không còn nhà cửa", Dudka nói.

Ở miền bắc Israel, 4 người thiệt mạng khi tên lửa Iran lao xuống thành phố Tamra. Thành phố Tel Aviv và Rishon Lezion gần đó cũng hứng chịu đòn trả đũa từ Tehran, sau khi chiến đấu cơ Israel tấn công các địa điểm quân sự, hạt nhân và khu dân cư ở Iran.

Theo dữ liệu do Văn phòng Thủ tướng Israel công bố, tên lửa Iran đã tập kích 22 địa điểm trên khắp lãnh thổ Israel. Tính đến tối 15/6, giới chức Israel đã ghi nhận 14 người thiệt mạng và hơn 200 người bị thương do các cuộc tập kích trả đũa của Iran trong ngày 14-15/6.

"Tôi cảm thấy rất tệ, rất lo lắng và căng thẳng. Tôi đau đớn vì tất cả những người đã chết và bị thương. Tôi biết rằng Iran là mối đe dọa, họ muốn phá hủy Israel", Riky Cohen, nhà văn ở Tel Aviv, nói và bày tỏ ủng hộ hành động quân sự của chính phủ Israel. Tuy nhiên, ông cũng lo ngại khả năng chính phủ của Thủ tướng Benjamin Netanyahu có thể "tiếp tục chiến tranh dù điều đó không cần thiết".

Thị trưởng Bat Yam Tzvika Brot cho biết đòn không kích của Iran đã gây ra "sự tàn phá và thiệt hại lớn với hàng chục tòa nhà", thêm rằng nhiều người vẫn bị mắc kẹt dưới đống đổ nát. "Các nhóm thuộc Bộ tư lệnh Mặt trận Nội địa đã làm việc ở đây suốt nhiều giờ và họ sẽ ở lại tới khi tìm thấy hết những người mắc kẹt", ông nói.

Shahar Ben Zion, người đang dọn dẹp ngôi nhà bị hư hại vì đòn không kích, cho rằng mình còn sống là "phép màu". "Tôi không muốn xuống nơi trú ẩn, nhưng mẹ đã thuyết phục tôi. Một vụ nổ vang lên sau đó, tôi nghĩ toàn bộ căn nhà đã đổ sập. Cảm ơn Chúa, đúng thật là phép màu khi chúng tôi còn sống", anh nói.

Thủ tướng Netanyahu tuyên bố Iran sẽ "phải trả cái giá rất đắt" vì đã khiến dân thường Israel thiệt mạng.

Xung đột giữa Tel Aviv và Tehran bùng phát từ ngày 13/6, khi quân đội Israel không kích phủ đầu khiến nhiều chỉ huy cấp cao và nhà khoa học hạt nhân Iran thiệt mạng. Những ngày qua, hai nước liên tục tấn công đáp trả lẫn nhau.

NBC Newsdẫn nguồn tin Iran cho biết ít nhất 150 người đã thiệt mạng và hàng trăm người bị thương kể từ khi xung đột với Israel bùng phát. Trong khi đó,AFPdẫn nguồn tin từ Bộ Y tế Iran nói rằng các đòn không kích của Israel đã khiến 128 người chết và hàng trăm người bị thương, phần lớn là dân thường.

Thùy Lâm(TheoAFP, NBC News)