Ngày nay trẻ con bà già đều biết Mĩ là số 1 địa cầu. Em thắc mắc là chính xác năm nào thì đại để 50% số người, nếu được phỏng vấn, trả lời là Mĩ đứng đầu.
Nếu nhìn theo GDP/đầu người thì ngay từ khoảng năm 1879, Mĩ đã bắt kịp Anh, vốn được coi là trùm sò thế giới trong vài thế kỉ (mặc dù đến 1900 thì Mĩ mới bứt ra khỏi Anh và từ đó UK không đuổi lại được). Tính tổng GDP thì dân số Mĩ thế kỉ 19 hơn đứt Anh, tuy nhiên UK có Ấn Độ bù vào nên cũng khó phân định. Em tạm coi 2 bên bằng nhau từ 1879.
Nếu dựa vào quân sự thì dù US nhiều quân hơn, nhưng Anh có hạm đội tàu khủng nên duy trì sự hiện diện ở nhiều nơi trên thế giới hơn. Hình như đến WW2 thì Mĩ mới đuổi kịp và vượt UK về hải quân. Em đồ rằng 2 bên cân nhau từ 1942. Tuy nhiên có 1 chi tiết, là ở hiệp ước Washington ngay từ 1922, các bên đã thống nhất cho sức mạnh hải quân Mĩ & Anh ngang cơ. Tại sao UK lại chấp nhận từ bỏ nguyên tắc mình = 2 thằng đứng sau + lại, để cho đứa khác trèo lên ngang hàng? Em đoán là chính phủ Anh chấp nhận thực tế là US đã leo lên trên trong những lĩnh vực khác và không thể ngăn cản hạng mục navy nữa.
VD cụ thể hơn, thì Churchill đợt WW2 cũng sang ăn dầm ở dề mấy tuần trong nhà trắng để mồi chài Roosevelt tập trung đánh Đức, chứng tỏ Mĩ lúc ấy vượt Anh lắm rồi. Đợt Bretton Woods năm 1944, coi như thế giới công nhận US là nhà cái. Ở 1 nơi xa xôi như VN, cụ HCM, 1 người rất thức thời, cũng trích dẫn văn của Mĩ nhiều (nhất) trong Tuyên ngôn độc lập. Tuy nhiên, ở những góc khác của địa cầu, vẫn có những chỗ coi thấp US, vd như chính phủ quân phiệt Nhật ảo tưởng rằng có thể chiến thắng trước cỗ máy công nghiệp khổng lồ của Mĩ. Đội tinh hoa đã thế, có khả năng dân đen nhiều nơi cũng chả biết thằng nào bá chủ, hoặc nghĩ nước của mình mạnh nhất, hoặc là chả quan tâm.
Vậy theo các cụ thì năm nào là thời điểm nhân dân thế giới coi Mĩ là số 1? Em lấy đoạn giữa của 1900 với 1944, là 1922, có ổn không? Em cũng hơi lấn cấn vì đợt thỏa thuận Sykes Picot năm 1916, chỉ có Anh với Pháp (với Nga Ý) đi đêm với nhau, Mĩ chả được câu nào. Cơ mà năm ấy US chưa tham chiến. Mặt khác khủng hoảng 1929 của Mĩ lan ra cả địa cầu, chứng tỏ vai trò của nó. Nếu lấy mốc 1922 thì em thấy có 1 độ trễ nhất định, từ lúc vượt trội (về kinh tế) cho đến khi quyền lực được công nhận trong ý thức hệ trên phạm vi toàn cầu.
Có những sự kiện ý nghĩa nào liên quan đến bá quyền thế giới mà em chưa biết đến, có thể giúp xác định thời điểm chuyển giao vị trí số 1 chính xác hơn nữa, các cụ khai sáng giúp em với?
Có những sự kiện ý nghĩa nào liên quan đến bá quyền thế giới mà em chưa biết đến, có thể giúp xác định thời điểm chuyển giao vị trí số 1 chính xác hơn nữa, các cụ khai sáng giúp em với?
Để tìm cách duy trì vị thế độc quyền của đồng USD, nhiều cuộc đàm phán giữa Mỹ với A-rập Xê-út đã được tiến hành và kết quả là hai bên đã ký một hiệp định cực kỳ quan trọng vào năm 1973. Theo điều kiện của Hiệp định này, Mỹ vừa sử dụng sức mạnh quân sự để bảo vệ các mỏ dầu của A-rập Xê-út, vừa cung cấp vũ khí cũng như trang bị cho quốc gia này những điều kiện cần thiết để chống lại nguy cơ quân sự từ phía I-xra-en. Quốc vương A-rập Xê-út đánh giá rất cao hiệp định này và sẵn sàng thực hiện các điều kiện đề ra trong đó. Đổi lại, A-rập Xê-út phải thanh toán các hợp đồng xuất khẩu dầu mỏ bằng đồng USD của Mỹ và không được bán dầu mỏ qua bất kỳ một đồng tiền nào khác. Ngoài ra, A-rập Xê-út phải sử dụng lợi nhuận thu được từ việc xuất khẩu dầu mỏ để gửi vào ngân hàng dưới dạng ngân phiếu và trái phiếu của Chính phủ Mỹ.
Nhận xét về điều kiện của Hiệp định này, một trong những đại diện trong đoàn đàm phán của A-rập Xê-út đã phải thốt lên kinh ngạc: "Lẽ nào điều kiện hiệp định chỉ đơn giản có thế? Phải chăng người Mỹ đưa quân đội tới bảo vệ các mỏ dầu của chúng tôi, cung cấp vũ khí cho chúng tôi và bảo đảm an ninh cho chúng tôi chỉ vì chúng tôi thanh toán các hợp đồng dầu mỏ bằng đồng USD?".
Phía A-rập Xê-út không hiểu được thâm ý sâu xa của người Mỹ, bởi bằng Hiệp định đó, Mỹ đã giải quyết được một vấn đề kinh tế cực kỳ quan trọng là bảo đảm giá trị của USD bằng dầu mỏ. Và sau khi A-rập Xê-út chấp nhận điều kiện này, Mỹ đã tạo ra nhu cầu về đồng USD lớn chưa từng có, từ đó giúp Mỹ thoát khỏi suy thoái do tác động của cuộc chiến tranh Việt Nam, tạo ra sự tăng trưởng kinh tế vượt bậc của Mỹ trong nhiều thập kỷ sau đó.
Đến năm 1974, hệ thống USD - dầu mỏ đã hoạt động hết công suất ở A-rập Xê-út. Đến năm 1975, tất cả các thành viên thuộc Tổ chức các nước khai thác dầu mỏ OPEC (Organization of the Petroleum Exporting Countries) đã ký hợp đồng với Mỹ tương tự như A-rập Xê-út và đều đồng ý thanh toán các hợp đồng xuất khẩu dầu mỏ bằng USD và đem phần lớn số tiền thu được từ xuất khẩu dầu mỏ để mua trái phiếu và ngân phiếu của Mỹ.
Như vậy, Tổng thống Mỹ Ních-xơn và Ngoại trưởng Mỹ Kít-xinh-gơ đã thành công trong việc chuyển từ đồng USD được bảo đảm bằng vàng sang đồng USD được bảo đảm bằng dầu mỏ. Từ đó, gia tăng đột biến nhu cầu về đồng USD của Mỹ cùng với nhu cầu tiêu thụ dầu mỏ ngày càng tăng trên phạm vi toàn cầu. Cũng chính vì thế, Mỹ có quyền hiện diện quân sự tại nhiều nước trên thế giới mà ở đó có khai thác và xuất khẩu dầu mỏ như các nước: Bê-nanh, I-rắc, Cô-oét, Ô-man, Ca-ta, A-rập Xê-út, Tiểu Vương quốc A-rập thống nhất, Ai Cập, I-xra-en, Gioóc-đa-ni và Y-ê-men…
Theo em sự kiện trên kết hợp với sự kiện Liên Xô sụp đổ đã giúp nước Mỹ trở thành số một trên thế giới.
Để xác định chính xác mốc có lẽ hơi khó vì nó là cả một quá trình, tuy nhiên có thể lấy ngày mà tổng thống Bush (con) tuyên bố: ai không ủng hộ Mỹ đánh khủng bố tức là khủng bố, là ngày Mỹ chính thức tự tuyên bố mình là bá chủ thế giới.
Theo em sự kiện trên kết hợp với sự kiện Liên Xô sụp đổ đã giúp nước Mỹ trở thành số một trên thế giới.
Theo em nếu tính tận những năm 90 thì muộn quá.
Em thắc mắc là sao Iraq Libya định làm phản thì bị tẩn ngay, mà Arab các thứ quay xe thì lại chưa bị đấm nhỉ?
Theo em nếu tính tận những năm 90 thì muộn quá.
Em cho là, trước đó Mỹ mạnh nhưng chưa thể thành bá chủ thế giới vì còn nhiều nước khác mạnh tương đương. Sau khi đối mạnh nhất của Mỹ sụp đổ thì Mỹ mới dần từng bước lên ngôi bá chủ. Iraq và Lybia bị đánh trong giai đoạn này.
Còn bây giờ, vị thế bá chủ của Mỹ đang bị lung lay. Tại sao thì Thớt chiến sự Nga Ukraine Trung Đông đang đi tìm đáp án.
Em cho là, trước đó Mỹ mạnh nhưng chưa thể thành bá chủ thế giới vì còn nhiều nước khác mạnh tương đương.
Oh, em thấy rồi: câu hỏi của em dùng từ "bá chủ" nên được hiểu là vượt trội hẳn, kiểu gấp đôi thằng số 2. Thực ra ý em là muốn lần về thời điểm Mĩ vừa nhích hơn được trùm cũ, kiểu thằng 100 thằng 99. Cơ mà không sao, các cụ cứ thông giúp em cả 2 hướng, càng tốt 
Thời Liên Xô, tuy làm đối trọng đủ để Mĩ không có được bá quyền, nhưng cân ra thì vẫn lệch vẹo. LX về quân sự chỉ mạnh hơn Đức 1 chút, mấy trận Moscow, Lenin & Stalingrad đều theo thế 49 50, đau tim vãi. Mà sống được cũng 1 phần nhờ US bơm viện trợ khủng cho. Thắng xong thì cũng bị thiệt hại quá nặng nề, dân số không bao giờ bì được với Mĩ. Về công nghệ, bom hạt nhân làm ra sau US. Nếu năm 57 & 61 LX đưa được máy và người lên quỹ đạo, làm bẽ mặt Mĩ, thì đến 68 nó bay hẳn người đến mặt trăng trả đũa. Về chính trị, những thằng khủng top thế giới sau WW2 thì Nhật bị Mĩ chiếm đóng, Đức cũng bị cắn 3/4 trong đó có vùng Ruhr: đều trong tay US cả. Phía khối Warsaw toàn vô danh tiểu tốt, có ông TQ to nhưng chưa khỏe, dặt dẹo mãi đến ĐTB thì mới vùng lên nhưng cũng đá LX quay sang ngoại giao bóng bàn. Đội của US trải khắp từ Nam Mĩ đến châu Âu qua châu Đại dương & làm cả 1 vòng Indo Philippines các thứ, nên em nghĩ LX may mà có nuke dọa mặt nhau chứ không cũng bị thịt rồi.
Vậy tính ra, theo em LX khó mà mạnh tương đương Mĩ được, cùng lắm chắc khoảng 60%?
Theo tớ là khi Mỹ thử thành công bom nguyên tử.
Đó là sức mạnh thay đổi cuộc chơi thực sự, không quốc gia nào dám đối đầu với nó.
Tất nhiên sức mạnh vũ khí thông thường và kinh tế của Mỹ trước đó cũng bá đạo nhưng chưa khác biệt hoàn toàn để xứng danh với từ "bá chủ".
Nếu nói Mỹ là số 1 TG thì theo e là lúc Mỹ ném 2 quả bom hạt nhân trên lãnh thổ Nhật . Mọi cuộc họp nhóm đồng minh sau đó Mỹ đều thể hiện vai trò là chủ tịch .
Còn nói Mỹ trở thành bá chủ TG e nghĩ đó là khi Liên Xô sụp đổ và khối Vacsava tan rã . Cuộc tấn công ném bom vào Nam tư chính là lời khẳng định bá chủ của Mỹ và đồng minh . Mở đầu 1 cuộc chiến với người Slavo , khiến nhiều nước đông Âu vội vã xin vào LaTo , nước Nga nhắm mắt làm ngơ tự nguyện từ bỏ mọi ý đồ đối kháng với Mỹ . TG chính thức còn lại 1 cực duy nhất .
Vậy tính ra, theo em LX khó mà mạnh tương đương Mĩ được, cùng lắm chắc khoảng 60%?
So cảm tính thì dễ nhưng để đi vào chi tiết cực kì phức tạp, cần phải tìm hiểu kĩ. Cụ cứ đọc thớt của cụ @langtubachkhoa thì biết.
- Em chọn sau 1945 là số 1, sau 1991 thì là bá chủ
khi Mỹ thử thành công bom nguyên tử.
Đó là sức mạnh thay đổi cuộc chơi thực sự
Em thấy lấn cấn ở chỗ Pakistan cũng có nuke nhưng chả mấy ai quan tâm, thời sự chiếu chắc 1 quý đưa tin được 1 lần. Triều Tiên cũng gần thế, như VN mình còn chả sợ TT. Mĩ nếu muốn tẩn thì TT chắc chắn chết, có điều giết ông chí phèo thì chả lợi lộc gì mà thiệt hại thì nhìn thấy. Như vậy có bom chưa phải chuyện lớn, mà còn phải có cả 1 tiềm lực về nhiều mặt làm nền ở đằng sau nữa. Thế nên em nghiêng hơn về còm của cụ:
Nếu nói Mỹ là số 1 TG thì theo e là lúc Mỹ ném 2 quả bom hạt nhân trên lãnh thổ Nhật .
Như vậy theo em là việc khẳng định tao có lợi thế nhất định, tao sẵn sàng sử dụng nó, và tao làm luôn chính là thời khắc lấy được tiếng number 1 của Mĩ từ Anh, mặc dù trước đó miếng thì đã ăn từ lâu rồi. Tiếng bị trễ sau miếng hơn 2 thập kỉ.
Theo ý vài cụ thì US mới lên ngôi bá khoảng hơn 30 năm. Kể cũng ngắn nhỉ? 
Nhưng em thấy cũng có cái lí của nó. Tuy nhiên nếu dùng định nghĩa bá chủ nghĩa là thích làm gì thì làm, thằng khác phải theo ý mình hoặc cùng lắm thì cũng không có ý kiến; thì gần đây vị thế bá vương này không phải "có vẻ" bị lung lay nữa, mà hành động trở mặt của 1 số nước phải là nhổ toẹt vào đấy rồi. Tại sao lại thế được, trong khi Mĩ vẫn là số 1 - tức là bây giờ tiếng lại đang đi trước miếng?
Cụ cứ đọc thớt của cụ @langtubachkhoa thì biết.
Cám ơn cụ, em đọc được bài quân đội tư nhân hay phết.
Em nghĩ khi bá chủ thì Mỹ muốn làm gì khắp TG đều được. Vì vậy theo em phải khi LX sụp đổ 1991 Mỹ mới là bá chủ được. Quẩy tung Trung Đông và châu Âu ( Nam Tư). Còn trước đấy dù căn cứ QS rải khắp nơi nhưng Mỹ muốn làm gì cũng phải ngó mặt LX.
Tại sao lại thế được, trong khi Mĩ vẫn là số 1 - tức là bây giờ tiếng lại đang đi trước miếng?
Tại cụ cứ đóng đinh trong đầu là sự vật sự việc bất biến nên mới khó hiểu thôi. Thế giới vận động không ngừng cụ ạ.
Nói Mỹ mạnh nhất hay giàu nhất thế giới từ năm nào thì đúng. Chứ có phải cả thế giới này đội nó lên đầu đâu mà đòi làm bá chủ.
Em chọn 1991, sau khi LX tan rã thì Mĩ ms tự tung tự tác được.
Chiến tranh tại U khiến cho Nga & TQ xích lại gần nhau, rõ ràng là 1 kết quả tai hại mang tầm chiến lược cho Mĩ. Đó là chưa kể đến Ấn Độ tỏ rõ thái độ không chịu nghe lời, đội Arab bỏ dần lời hứa petro$... Tại sao Mĩ lại chọn con đường này?? Nếu để yên cho Nga ngay từ đầu thì với dân số thưa và già hóa, kinh tế trung bình... Nga cũng không thể quay lại làm mối đe dọa cho Mĩ được. Lúc ấy Mĩ có thể tập trung đì TQ và chắc sẽ giữ được ngôi bá chủ trong 1 thời gian (rất) dài nữa.
Em từng đọc ý kiến rằng Mĩ muốn xử lí xong vấn đề Nga để quay sang toàn tâm đấm TQ. Nhưng em thấy nó không hề thuyết phục. Thứ 1, Nga không mang toan tính toàn cầu lớn đến mức có thể đe dọa Mĩ, như đã nói ở trên. Thứ 2, chiến tranh xảy ra sẽ đặt TQ vào thế phải chọn phe, và thằng nào nghĩ rằng nó sẽ chọn Mĩ quả thực là điên rồ. Vì vậy em cho rằng Mĩ không muốn có đánh nhau. Tuy nhiên, việc chọc tức gấu Nga và đánh cược vào việc nó không vả lại là cực kì ngu xuẩn. Chẳng đâu xa, Gruzia & Libya là vài vd cho việc Nga sẵn sàng động thủ.
Như thế có thể tạm đi đến kết luận rằng tuy Mĩ không muốn, nhưng dòng chảy lịch sử cứ thể đổ đến cuộc chiến ở U mà không cản được. Vậy cần phải tìm ra những yếu tố - sự kiện, những "khúc quanh" của dòng sông đã dẫn đến việc nó đổ đến U. Em không theo dõi thời sự nhiều nên kiến thức có lỗ hổng, tuy nhiên em suy ngược như sau: cách mạng cam => U nghiêng về Mĩ. Cùng lúc đó, Obama chọn đúng Biden làm phó giữa nhiều ứng viên da trắng ngang nhau => có bố làm to, Hunter thấy cơ hội kiếm chác, lại đúng dịp U "mở cửa" nên nhảy vào cắm dùi. Nhiều tập đoàn khác cũng đua tranh khí thế => lợi ích kinh tế của Mĩ ở U bùng nổ. Cùng lúc đó, Trump bất ngờ đánh bại Clinton và trở thành TT quái dị nhất từng có => dân Mĩ chịu không nổi, bầu đại cho bất cứ ai đếch phải 00. Đen cái là Mĩ có mỗi 2 đảng, mà đảng dân chủ thiếu nhân lực, có Clinton thì bị thua rồi nên phải đưa cụ 7 ra => 7 thắng, nhất quyết bảo vệ U & con trai dù Putin đưa ra tối hậu thư => đánh nhau.
Qua đó em thấy chiến tranh hiện nay hóa ra có thể đổ cho Obama(!) và bất cứ thằng nào chủ trương làm CM cam. Obama thì vô tình thôi, nhưng tay CM cam thì tội to. Có thể lúc đó hắn cũng chỉ muốn nhân lúc Nga đang yếu thì cắn U phát cho yên tâm về sau, nhưng ai ngờ diễn biến như này. Em phân tích bên trên như vậy có sai sót không các cụ? Nếu bị thiếu yếu tố quan trọng nào thì nhờ CCCM thông cho em phát.
Giả sử nhìn nhận của em là chính xác, thì em muốn biết ai đứng đằng sau chính sách của Mĩ vụ CM cam; và trước đó còn dẫn dắt đến những sự kiện xa xôi hơn không? Dù lịch sử gồm rất nhiều thứ liên quan chặt chẽ với nhau, nhưng thường thì người ta vẫn chọn ra được 1 vài cái tên. VD như tại sao Mĩ lại ghét cộng sản, nhiều nguồn chỉ đến tay nghị sĩ McCarthy và trước đó là tổng chưởng lí Palmer.