[Đóng] Tinh-hinh-syria-trung-dong-nga-vs-ukraine-phuong-tay-vol-62

Tòa án quận Halytsky ở thành phố Lviv, miền tây Ukraine, ngày 3/9 xét xử nghi phạm sát hại nghị sĩ Andriy Parubiy, người từng giữ chức chủ tịch quốc hội Ukraine giai đoạn 2016-2019. Cơ quan công tố Ukraine chưa tiết lộ danh tính của nghi phạm, dù giới chức đã cho phép truyền thông dự phiên tòa.

"Đúng, tôi đã giết ông ấy. Đây là hành động trả thù cá nhân nhằm vào chính quyền. Tôi muốn xét xử nhanh để được đưa vào diện trao đổi tù nhân, sang Nga tìm thi thể con trai mình", nghi phạm 52 tuổi khai trước tòa.

Nghi phạm khẳng định không có liên hệ với cơ quan tình báo Nga, giải thích lựa chọn ám sát nghị sĩ Parubiy vì cựu chủ tịch quốc hội Ukraine "tình cờ ở gần đó". Nghi phạm thêm rằng "sẵn sàng ra tay" nếu gặp chính trị gia khác như cựu tổng thống Petro Poroshenko.

Truyền thông Ukraine đưa tin con trai của nghi phạm đã nhập ngũ và tử trận, song cơ quan công tố cho biết thông tin này "đang chờ xác minh".

Cựu chủ tịch quốc hội Parubiy, 54 tuổi, bị sát hại khi đi bộ trên vỉa hè ở thành phố Lviv hôm 30/8. Video trích xuất từ camera an ninh cho thấy nghi phạm phục sẵn tại dãy ôtô đang đỗ cạnh vỉa hè. Khi ông Parubiy bước qua, người này nhanh chóng áp sát từ phía sau, rút súng rồi bắn cựu chủ tịch quốc hội Ukraine. Nghi phạm băng qua đường rồi bỏ trốn sau khi gây án.

Theo cơ quan công tố, nghi phạm đã trốn vào rừng, đốt quần áo và phá xe đạp dùng để tiếp cận Parubiy. Các điều tra viên bắt được nghi phạm tại tỉnh Khmelnytsky sau đó một ngày. Cơ quan công tố quyết định giam người này trong 60 ngày để phục vụ điều tra.

Cơ quan An ninh Ukraine (SBU), cảnh sát quốc gia và Văn phòng Tổng công tố cho rằng tình báo Nga có thể đứng sau vụ ám sát, song chưa công bố bằng chứng cụ thể.

Vụ ám sát gây chấn động chính trường Ukraine khi Parubiy là chính trị gia có ảnh hưởng lớn, từng đóng vai trò quan trọng trong các sự kiện Maidan năm 2014. Parubiy theo đường lối dân tộc chủ nghĩa, hồi năm 2019 trở thành nghị sĩ đảng Đoàn kết châu Âu do ông Poroshenko thành lập.

Thanh Danh (Theo CNN, Reuters, Ukrinform)

Khoảng 17.000 học sinh tại Kharkov bắt đầu năm học mới ngày 1/9 tại 7 trường học dưới lòng đất. Kharkov, thành phố lớn thứ hai Ukraine, dự kiến sớm mở nhiều trường khác theo mô hình tương tự để đối phó với những đợt tập kích thường xuyên của Nga.

"Hôm nay, con tôi lần đầu đến trường, vào lớp 1, tại một ngôi trường dưới lòng đất gần nhất ở Bắc Saltivka", cô Anastasia Pochergina chia sẻ, nhắc tới vùng ngoại ô của thành phố, nơi nhiều lần bị Nga tấn công bằng tên lửa, UAV.

"Ngôi trường nằm ở độ sâu tương đương ba tầng nhà, được cho là sâu nhất Kharkov, nên tôi tin nó an toàn. Dù rất mong con được đến trường bình thường, tôi đã không nghĩ có thể làm vậy trong năm nay", Pochergina nói thêm.

"Đây là một trong những trường học gần biên giới với Nga nhất. Hôm nay chúng tôi cũng mở thêm hai trường ở quận Nova Salivka, giống trường này", Thị trưởng Kharkov Ihor Terekhov phát biểu. "Độ sâu thực sự rất quan trọng. Trường rất lớn, có tới 1.500 học sinh ở đây".

Bên trong, học sinh được bố mẹ chuẩn bị hoa, quà để tặng thầy cô. Các giáo viên thúc giục học sinh nhanh chóng vào lớp, các em nắm tay nhau đi dọc cầu thang ngầm dưới lòng đất. Các phòng học được trang bị khá đầy đủ.

Ông Terekhov cho biết thành phố sẽ mở thêm ba trường ngầm mới trong năm sau. Giới chức cũng sẽ hoán cải 6 nhà ga tàu điện ngầm thành lớp học, để học sinh được đi học bình thường.

Dù vậy, phụ huynh Pochergina không lạc quan về khả năng sớm đạt được hòa bình. "Chúng tôi kỳ vọng mọi thứ sẽ tốt đẹp hơn, nhưng không hy vọng hòa bình trọn vẹn. Chúng tôi hiểu rõ tình hình và không ảo tưởng về tương lai".

Maria Yampolska, 6 tuổi, cho biết rất vui trong ngày đầu đến trường. Khi được hỏi lớp 1 so với trường mẫu giáo thế nào, bé nói: "Cháu chưa bao giờ được đi học mẫu giáo, vì chiến tranh".

Đức Trung (Theo Reuters)

CEO Gazprom Alexei Miller ngày 2/9 thông báo Nga và Trung Quốc đã ký bản ghi nhớ "có ràng buộc về pháp lý" trong việc thúc đẩy xây dựng tuyến đường ống khí đốt Power of Siberia 2.

Thỏa thuận được ký với sự chứng kiến của Tổng thống Nga Vladimir Putin và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, đánh dấu lần đầu tiên hai nước chính thức cam kết triển khai dự án năng lượng đầy tham vọng sau nhiều lần trì hoãn.

"Đây là dự án lớn nhất, tham vọng nhất và được đầu tư nhiều nhất trong ngành công nghiệp khí đốt toàn cầu", ông Miller nói, bổ sung rằng Gazprom và Tập đoàn Xăng dầu Quốc gia Trung Quốc (CNPC) cũng ký thêm ba thỏa thuận hợp tác trong dịp này.

Tuyến đường ống Power of Siberia 2 dự kiến vận chuyển thêm 50 tỷ m3 khí đốt mỗi năm từ các mỏ khí Yamal ở vùng cực của Nga, đi qua lãnh thổ Mông Cổ rồi đến Trung Quốc.

Nga và Trung Quốc chưa công bố thời điểm khởi công hay hoàn thành dự án. Dù đạt được bước tiến về cam kết pháp lý, ông Miller cho biết các điều khoản về giá khí đốt trên tuyến Power of Siberia 2 vẫn đang được đàm phán và dự kiến thấp hơn giá bán cho châu Âu, do quãng đường vận chuyển sang Trung Quốc xa hơn và đi qua nhiều địa hình phức tạp.

Ông Putin lần đầu đề xuất dự án vào năm 2022, ngay sau khi phương Tây áp đặt lệnh trừng phạt Nga vì chiến sự Ukraine và buộc Moskva xoay trục thị trường sang châu Á. Theo Interfax, khi dự án Power of Siberia 2 hoàn tất, tổng lượng khí đốt Nga xuất khẩu sang Trung Quốc có thể đạt 106 tỷ m3 mỗi năm.

Dự án có thể phần nào bù đắp cho thị phần khí đốt ở châu Âu mà Nga hiện không thể tiếp cận. Trước khi chiến sự Ukraine nổ ra, Nga từng cung cấp cho thị trường châu Âu hơn 150 tỷ m3 khí đốt mỗi năm, nhưng phần lớn các nước ở châu lục này sau đó đã từ bỏ khí đốt Nga.

Giới phân tích nhận định dự án không chỉ mang ý nghĩa kinh tế mà còn gửi thông điệp chính trị, chứng minh mối quan hệ đối tác "không giới hạn" giữa Moskva và Bắc Kinh. Dự án cũng có thể là một bước ngoặt lớn trong địa chính trị năng lượng thế giới, theo Michal Meidan, Giám đốc Nghiên cứu Năng lượng Trung Quốc tại Viện Nghiên cứu Năng lượng Oxford.

Hiện Trung Quốc là đối tác thương mại số một của Nga, là khách hàng lớn nhất mua dầu thô và khí đốt Nga, đứng thứ hai về than và thứ ba về khí đốt hóa lỏng (LNG). Tuyến Power of Siberia đầu tiên, dài 3.000 km, đã vận hành từ cuối năm 2019 theo hợp đồng trị giá 400 tỷ USD kéo dài 30 năm và dự kiến đạt công suất tối đa 38 tỷ m3 trong năm nay.

Gazprom cũng cam kết tăng sản lượng khí đốt cho Trung Quốc qua đường ống Power of Siberia từ 38 tỷ m3 lên 44 tỷ m3 mỗi năm. Tập đoàn còn có kế hoạch nâng công suất tuyến đường ống dẫn từ đảo Sakhalin ở Viễn Đông của Nga đến Trung Quốc từ 10 tỷ m3 lên 12 tỷ m3 mỗi năm.

Thanh Danh (Theo Reuters, Moscow Times)