@meotamthe @uman @ktqsminh @ngo-rung @uman @phuongminha6

Cái câu nói "thị trường chứng khoán không phản ánh đúng tình trạng của nền kinh tế" là đúng, đặc biệt với những quốc gia vẫn duy trì được sức mạnh công nghiệp sản xuất như Mỹ, hay dựa trên sức mạnh sản xuất (thay vì đầu tư, đầu cơ tài chính) như Trung Quốc, Nga, etc. nhưng xưa nay ở Mỹ chưa ai dám nói như thế cả. Bao lâu nay, hệ thống media đã tẩy não giới tri thức thế giới, khiến họ luôn nhìn vào sắc đỏ và sắc xanh của các thị trường chứng khoán rồi đưa ra kết luận về nền kinh tế của cả 1 quốc gia

Lần đầu tiên trong lịch sử Mỹ, có một chính quyền dám công nhiên chống lại quyền lực của giới tài phiệt tài chính thế này.

Sau khi Donald Trump công bố thuế quan với các nước ngày 2/4/2025, thị trường chứng khoán đã lao dốc không phanh trong những ngày cuối tuần Reuter vào hôm 7 tháng 4 dẫn nhận định của Gob đã nâng khả năng xảy ra suy thoái ở Mỹ từ 35% lên 45%. Vào đầu tuần trước thì khả năng này chỉ được ước tính ở mức 20%. Nhà quản lý quỹ đầu cơ Billman cũng đã trở thành tiêu điểm khi ông này thúc giục Tổng thống Trump tạm dừng áp dụng mức thuế quan đề xuất trong 90 ngày và cảnh báo ông rằng động thái thương mại toàn diện này có thể gây ra mùa đông hạt nhân kinh tế. Rõ ràng là giới tài chính, những người theo chủ nghĩa toàn cầu hoá tấn công vào Trump. Thường thì bất kỳ chính quyền nào khi bị đòn tài chính, khi mà sắc đỏ lan sang các sàn giao dịch thì đều cuống cuồng để cứu hay ít nhất phải làm gì đó để làm dịu nỗi lo này. Nhưng chính quyền Trump lại chẳng thèm làm gì. Hãy xem những gì Mỹ làm

Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent:
"Lời khuyên của tôi cho mọi quốc gia hiện nay là đừng trả đũa. Hãy ngồi xuống chấp nhận. Chúng ta hãy cùng xem mọi chuyện diễn ra như thế nào. Bởi vì nếu như bạn trả đũa sẽ có sự leo thang".

Ngoại trưởng Marco Rubio:
"Tôi không nghĩ rằng việc nói các nền kinh tế đang sụp đổ là công bằng. Thị trường đang sụp đổ vì thị trường dựa trên giá trị cổ phiếu của các công ty hiện đang nhúng vào các phương thức sản xuất có hại cho Hoa Kỳ".
"Tổng thống Trump đã đúng khi kết luận tình trạng hiện tại của thương mại toàn cầu là không tốt cho nước Mỹ và có lợi cho một số người khác và ông ấy sẽ thiết lập lại tình hình, và ông ấy hoàn toàn đúng khi làm như vậy".
"Chúng ta cần quay trở lại thời điểm mà chúng ta là một quốc gia có thể sản xuất mọi thứ. Và để làm được điều đó chúng ta phải thiết lập lại trật tự thương mại toàn cầu".

Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent ủng hộ Marco Rubio:
"Thị trường chứng khoán không phản ánh đúng tình trạng của nền kinh tế".
Ông Scott Bessen cũng kỳ vọng suy thoái ở Mỹ diễn ra trong năm nay và cho rằng lãi suất thấp hơn và giá năng lượng thấp thực sự là tin rất tốt cho doanh nghiệp của Mỹ. Ông ấy cũng đã đưa ra một số bình luận thú vị khi xuất hiện trên postcast của Tucker Carlson, ông nói 88% thị trường chứng khoán Mỹ thuộc sở hữu của 10% người Mỹ giàu nhất, 12% thuộc sở hữu của 40% tầng lớp trung lưu, và 50% hộ gia đình nghèo nhất về cơ bản là không sở hữu bất kỳ một tài sản nào và thay vào đó là nợ.
Nhận định này là khá tương đồng với tờ Marquis Business Insider. Họ đã dẫn dữ liệu của Cục Dự trữ liên bang năm 2024 trong đó 10% người Mỹ giàu nhất nắm giữ tới 93% tổng số cổ phiếu. Trong khi đó 50% người Mỹ có thu nhập thấp nhất chỉ nắm giữ 1% tổng số cổ phiếu trong quý 3 năm 2023. Ông Scott Bessent còn cho biết chính những người trong nhóm 50% dưới đáy xã hội này mới là những người cần được giúp đỡ

Tóm lại, thông điệp của chính quyền Mỹ là: Chúng tôi không quan tâm đến danh mục đầu tư của các bạn trong thị trường cổ phiếu. Chúng tôi đang làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại, hiểu theo nghĩa là làm cho nước Mỹ trở thành một nền kinh tế dựa trên sản xuất. Chúng tôi quan tâm tới tầng lớp trung lưu lao động. Chúng tôi không có ý định thực hiện bất cứ một động thái nào để cứu vãn thị trường chứng khoán dù toàn bộ thị trường vào sáng ngày 7 tháng 4 đã chìm sâu trong sắc đ (S&P500 đã giảm 3,8% và Nasdaq sau khi mở cửa đã chỉ ra mức lỗ là 4,9%. Thị trường châu Á cũng như vậy. Dầu thô Brand đã giảm 3,4% sáng nay xuống còn 63,3 đô la sau khi đã giảm liên tiếp vào hai ngày cuối tuần trước)
Khi tài sản trú ẩn an toàn là vàng cũng đã được bán xuống dưới mức 3000 đô la nhưng mà lợi suất trái phiếu kho bạc 10 năm của Mỹ hiện tại đã giảm xuống còn 3,92% và đang tiếp tục giảm, đó là tin đáng mừng đối với bộ trưởng tài chính Bessent

Donald Trump: "Hoa Kỳ có cơ hội làm những điều gì đó đáng lẽ phải làm từ nhiều thập kỷ trước Đừng yếu đuối đừng ngu ngốc hãy mạnh mẽ can đảm và kiên nhẫn và sự vĩ đại sẽ là kết quả."
"Các quốc gia trên khắp thế giới đang đàm phán với chúng tôi. Tôi đã nói chuyện với Thủ tướng Nhật Bản vào sáng nay. Ông ấy đang cử một đội ngũ hàng đầu đến để đàm phán. Họ đã đối xử rất tệ với Hoa Kỳ về thương mại. Họ không mua ô tô của chúng ta nhưng chúng ta lại mua hàng triệu ô tô của họ. Tương tự như nông nghiệp và nhiều thứ khác tất cả phải thay đổi nhưng đặc biệt là với Trung Quốc."

Tây Ban Nha bảo vệ mối quan hệ thương mại với Trung Quốc, bất chấp cảnh báo của Mỹ.
Tây Ban Nha sẽ theo đuổi mối quan hệ thương mại chặt chẽ hơn với Trung Quốc vì lợi ích của công dân và EU, Bộ trưởng Nông nghiệp Luis Planas cho biết hôm thứ Tư, bác bỏ lời cảnh báo của Hoa Kỳ rằng việc xích lại gần quốc gia châu Á này sẽ là "tự cắt cổ mình".
"Chúng tôi có mối quan hệ thương mại tuyệt vời với Trung Quốc mà chúng tôi dự định không chỉ tiếp tục duy trì mà còn mở rộng", Planas nói với các phóng viên từ Thành phố Hồ Chí Minh, nơi ông tháp tùng Thủ tướng Tây Ban Nha Pedro Sanchez trong chuyến công du Việt Nam và Trung Quốc vào thứ Sáu.

https://www.reuters.com/world/europe/spain-defends-closer-trade-ties-with-china-after-us-warns-against-cutting-own-2025-04-09/

EU sẽ 'tự cắt cổ mình' khi xoay trục sang Trung Quốc – Bộ trưởng Tài chính Hoa Kỳ

Nhà quản lý quỹ đầu cơ tỷ phú Scott Bessent. ©  Chip Somodevilla/Getty Images

Bộ trưởng Tài chính Hoa Kỳ Scott Bessent tuyên bố rằng EU sẽ "tự cắt cổ mình" nếu tìm cách liên minh chặt chẽ hơn với Trung Quốc trong khi nới lỏng quan hệ với Washington.

Bessent đã bình luận vào thứ Tư sau khi Thủ tướng Tây Ban Nha Pedro Sanchez kêu gọi đánh giá lại mối quan hệ thương mại của EU với Bắc Kinh vào đầu ngày. Sanchez nói với các phóng viên trong chuyến công du ngoại giao tới châu Á rằng EU có thể hưởng lợi từ sự hợp tác chặt chẽ hơn với Trung Quốc trong bối cảnh bất ổn xung quanh các chính sách thương mại của Hoa Kỳ và động thái gần đây của Tổng thống Donald Trump nhằm tăng thuế đối với hầu hết các đối tác thương mại.

“Không ai thắng trong chiến tranh thương mại. Mọi quốc gia đều thua,” Sanchez cảnh báo.

Bessent bảo vệ động thái áp thuế của Trump và kêu gọi các đối tác không đứng về phía Bắc Kinh, tuyên bố rằng các chính sách thương mại của nước này đang gây tổn hại cho nền kinh tế toàn cầu.

“Bộ trưởng kinh tế Tây Ban Nha đã đưa ra một số bình luận sáng nay, 'Ồ, tốt thôi, có lẽ chúng ta nên liên kết nhiều hơn với Trung Quốc,' – điều đó sẽ giống như tự cắt cổ mình vậy,” Bessent tuyên bố tại một cuộc họp báo. “Những mặt hàng xuất khẩu của Trung Quốc mà bức tường thuế quan của Hoa Kỳ sẽ ngăn cản… mô hình kinh doanh của Trung Quốc… không bao giờ dừng lại. Họ chỉ tiếp tục sản xuất và sản xuất và bán phá giá và bán phá giá.”

Trump hôm thứ Tư đã tuyên bố tạm dừng 90 ngày đối với thuế quan qua lại đối với 75 quốc gia, mà trước đó ông đã áp dụng mức thuế từ 10% đến 50% đối với những gì ông gọi là mất cân bằng thương mại không công bằng, và hạ thuế xuống mức cố định 10% đối với tất cả mọi người ngoại trừ Bắc Kinh. Thay vào đó, ông đã tát Trung Quốc bằng mức tăng thêm lên 125%, cáo buộc Bắc Kinh leo thang sau khi nước này tăng thuế đối với hàng hóa của Hoa Kỳ lên 84%.

“Về mặt leo thang, thật không may, quốc gia vi phạm lớn nhất trong hệ thống thương mại toàn cầu là Trung Quốc, và họ là quốc gia duy nhất leo thang tình hình”, Bessent tuyên bố.

Bộ trưởng Tài chính cho biết nhiều quốc gia hiện đang tìm cách đàm phán với Washington sau khi thay đổi thuế quan, lưu ý các cuộc đàm phán sắp tới với Nhật Bản và Việt Nam. Ông cũng cho biết ông hy vọng sẽ hoàn tất các thỏa thuận thương mại mới với các đồng minh của Hoa Kỳ để tạo ra một mặt trận thống nhất chống lại cái mà ông gọi là cơ cấu thương mại mất cân bằng của Trung Quốc.

Đọc bài gốc tại đây.

Nếu thuế quan của Trump thực sự có ý nghĩa thì sao?

Bởi  Igor Makarov , Phó Giáo sư tại Trường Kinh tế Cao cấp (HSE), Trưởng phòng Thí nghiệm Nghiên cứu và Giáo dục về Kinh tế học Biến đổi Khí hậu và Tổng biên tập Tạp chí Kinh tế Thế giới Đương đại của HSE

ẢNH TẬP TIN: Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump. ©  Chip Somodevilla / Getty Images

Hãy để tôi đóng vai kẻ biện hộ cho quỷ dữ trong một phút. Tôi không ở đây để bảo vệ thuế quan của Tổng thống Donald Trump. Nhưng tôi muốn phản đối cách mà cuộc trò chuyện xung quanh chúng thường diễn ra – bác bỏ chúng một cách tự mãn “à, điều đó thật ngu ngốc”, mà không quan tâm đến bối cảnh kinh tế rộng lớn hơn, dù là trong nước hay toàn cầu.

Đúng vậy, Trump thường nói năng bốc đồng. Ông ta nói dối trắng trợn, mắc lỗi ngớ ngẩn trong bài phát biểu và làm hỏng các chi tiết. Nhưng đằng sau sự khoa trương đó là một chiến lược mạch lạc đáng ngạc nhiên, một chiến lược không phải do những kẻ ngốc chắp vá lại. Bạn không cần phải đồng ý với nó để ít nhất cố gắng hiểu nó là gì.

Tôi không dám khẳng định mình biết tất cả các câu trả lời (thực ra, tôi nghi ngờ bất kỳ ai nói rằng họ thực sự hiểu những gì đang diễn ra trong đầu Trump), nhưng đây là cách tôi nhìn nhận vấn đề.

Những điều bạn cần biết về mất cân bằng toàn cầu

Về bản chất, mất cân bằng thương mại toàn cầu là kết quả của sự không cân xứng giữa tiết kiệm quốc gia và đầu tư. Ở các quốc gia như Trung Quốc, Đức, Nhật Bản và các nước xuất khẩu dầu mỏ lớn, tiết kiệm có xu hướng vượt xa đầu tư trong nước – vốn phải đi đâu đó, vì vậy nó chảy ra nước ngoài. Điều này thể hiện dưới dạng thặng dư thương mại.

Ở Hoa Kỳ thì ngược lại. Người Mỹ tiết kiệm ít hơn số tiền họ đầu tư và khoảng cách này được lấp đầy bằng vốn nước ngoài. Điều này tạo ra thâm hụt thương mại.

Vậy chúng ta đến đây bằng cách nào?

1. Trong nhiều thập kỷ, các nền kinh tế xuất khẩu (Trung Quốc, Đức, Nhật Bản) đã theo đuổi các chính sách chuyển thu nhập từ hộ gia đình - những người có khả năng chi tiêu nhiều hơn - sang các tập đoàn và chính phủ, những người có xu hướng tiết kiệm. Điều này thúc đẩy tỷ lệ tiết kiệm quốc gia một cách giả tạo. Nhưng vì những khoản tiết kiệm đó không thể được đầu tư trong nước nên vốn dư thừa chảy ra nước ngoài.

2. Rất nhiều trong số đó, khoảng một nghìn tỷ đô la một năm, kết thúc ở Hoa Kỳ. Có hai lý do chính cho điều này:

   • Nền kinh tế Mỹ được xây dựng để khuyến khích người tiêu dùng chi tiêu chứ không phải tiết kiệm.

   • Và trong thời điểm bất ổn, mọi người từ nhà đầu tư đến chính phủ đều đổ xô vào đồng đô la – đây vẫn là nơi trú ẩn an toàn của thế giới.

Tại sao điều đó lại là vấn đề đối với Hoa Kỳ?

Trong ngắn hạn, có lẽ trông không giống vấn đề. Nền kinh tế Hoa Kỳ vẫn mạnh . Không ai gióng lên hồi chuông báo động. Nhưng bên dưới bề mặt, sự mất cân bằng đang chồng chất: thâm hụt thương mại dai dẳng, nợ liên bang tăng vọt và lãi suất tăng là một sự kết hợp nguy hiểm. Khi việc vay nợ trở nên đắt đỏ hơn, việc trả nợ ngày càng khó khăn hơn.

Trên hết, Trung Quốc đã chậm lại trong việc thúc đẩy tiêu dùng trong nước và những khó khăn kinh tế của châu Âu đang đẩy thêm vốn vào Hoa Kỳ. Điều này chỉ làm trầm trọng thêm sự mất cân bằng.

Trump biết đồng hồ chính trị của mình đang tích tắc, cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ đang đến gần. Nếu ông ấy định hành động, thì phải hành động ngay bây giờ.

Ông ấy có những lựa chọn nào?

Vậy làm thế nào Hoa Kỳ có thể tăng cường tiết kiệm, thu hẹp thâm hụt thương mại và hạ lãi suất dài hạn? Về lý thuyết, có một số đòn bẩy:

• Cắt giảm chi tiêu của chính phủ – Trump đã thúc đẩy điều này (hãy nhìn vào công việc của DOGE và những người khác).

• Cắt giảm thuế doanh nghiệp và đầu tư vào công nghiệp. Cách đầu tiên làm tăng bất bình đẳng, và cách thứ hai khó thực hiện trong một hệ thống chính trị phân cực. Tuy nhiên, cả hai đều đang được theo đuổi, một phần thông qua thuế quan.

• Hạn chế dòng vốn chảy vào – tác động chính trị tiêu cực.

• Giảm vai trò của đồng đô la như một loại tiền tệ dự trữ toàn cầu – khó có thể thực hiện đơn phương và có khả năng gây bất ổn.

• Áp dụng thuế quan – cách dễ nhất về mặt chính trị, và cũng là cách mà Trump rõ ràng đã lựa chọn.

Tôi đoán vậy? Thuế quan chỉ là phần ngọn của ngọn giáo. Kế hoạch rộng hơn có thể bao gồm các phần của cả năm cách tiếp cận.

Phê bình hợp pháp

Tuy nhiên, những lời chỉ trích đều có thật và trong nhiều trường hợp là có cơ sở.

Đầu tiên: Tại sao Trump lại sử dụng một biểu đồ giai thoại, hời hợt về mức thuế quan giữa các quốc gia để biện minh cho hành động của mình? Như Olivier Blanchard đã nói đùa , tất cả chúng ta đều thâm hụt thương mại với người thợ làm bánh và thặng dư với người sử dụng lao động của mình. Cũng giống như vậy ở cấp độ quốc tế. Cố gắng 'cân bằng' mọi mối quan hệ thương mại song phương không chỉ ngây thơ - mà còn bỏ lỡ hoàn toàn mục đích.

Nhưng Trump không nhất thiết phải cố gắng cân bằng thương mại; ông ấy đang cố gắng đàm phán. Thị trường Hoa Kỳ rất quan trọng đối với nhiều quốc gia đến nỗi Trump dường như đang tận dụng quyền tiếp cận thị trường này để nhượng bộ. Nếu bạn định tăng thuế quan, tại sao không tận dụng thêm một số lợi ích từ nó?

Thứ hai: Một số người cảnh báo điều này có thể dẫn đến một cuộc khủng hoảng toàn cầu. Họ chỉ ra Đạo luật Thuế quan Smoot-Hawley năm 1930, mà nhiều người đổ lỗi là đã làm trầm trọng thêm cuộc Đại suy thoái. Nhưng chúng ta đừng đơn giản hóa quá mức lịch sử. Vào thời điểm đó, Hoa Kỳ có thặng dư thương mại, thâm hụt tiêu dùng và đầu tư quá mức tràn lan – thuế quan chỉ khiến mọi thứ tồi tệ hơn . Ngày nay, Hoa Kỳ có vấn đề ngược lại.

Nói như vậy, chúng ta không thể loại trừ thảm họa. Tất cả phụ thuộc vào cách chiến tranh thương mại diễn ra. Tôi nghi ngờ một phần lớn thuế quan cuối cùng sẽ được bãi bỏ như một phần của các thỏa thuận đã đàm phán. Và ngay cả khi không, nỗi đau ban đầu sẽ giáng mạnh nhất vào các quốc gia thặng dư như Trung Quốc, Đức, Nhật Bản, Hàn Quốc - và vâng, Nga. Hoa Kỳ sẽ cảm thấy tác động cuối cùng.

Thậm chí còn có khả năng thực sự là Hoa Kỳ, sau khi gây ra một cuộc khủng hoảng toàn cầu, có thể nổi lên ở một vị thế mạnh mẽ hơn.

Nhưng lạm phát không phải là chuyện đùa

Rủi ro lớn nhất trước mắt là lạm phát – và thậm chí có thể là đình lạm. Trump lập luận rằng sản xuất trong nước sẽ tăng lên để đáp ứng nhu cầu và kiểm soát giá cả. Tôi hoài nghi. Sản xuất cần thời gian. Giá cả tăng thì không.

Và vẫn còn rất nhiều điều chúng ta chưa biết:

• Các công ty Hoa Kỳ phụ thuộc vào các thành phần nước ngoài như thế nào?

• Lạm phát trong tương lai sẽ phụ thuộc bao nhiêu vào linh kiện và vật liệu nhập khẩu?

• Liệu các phần khác của kế hoạch giảm thâm hụt có thực sự diễn ra không?

• Và các lực lượng giảm phát toàn cầu - các quốc gia bán phá giá hàng hóa dư thừa vào các thị trường ngoài Hoa Kỳ - sẽ tương tác như thế nào với giá cả trong nước tăng?

Dòng cuối cùng

Trump đang đánh bạc – một canh bạc lớn. Thuế quan là một công cụ thô thiển, kém hiệu quả. Các nhà kinh tế biết điều này. Đó là lý do tại sao rất nhiều người trong số họ đang hoảng sợ.

Nhưng vấn đề ở đây không phải là thuế quan. Vấn đề ở đây là cố gắng định hình lại mô hình kinh tế mà Hoa Kỳ - và thế giới - đã vận hành trong 30, thậm chí là 80 năm qua.

Thật táo bạo. Thật nguy hiểm. Tôi không nghĩ là nó hợp lý. Nhưng nó không điên rồ.

Đọc bài gốc tại đây.

Đăng bởi: @langtubachkhoa

↑

NHỮNG SIÊU QUỸ (MEGAFUNDS) CỦA MỸ BÍ MẬT KIỂM SOÁT CHÂU ÂU RA SAO

Sau cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008, các nhà quản lý tiền tệ người Mỹ đã nắm quyền kiểm soát các ngân hàng và ngành công nghiệp lớn nhất châu Âu.

Alexander Ykovenko, phó giám đốc tập đoàn truyền thông mẹ của Sputnik, Rossiya Segodnya, giải thích:

Megafunds là gì?

BlackRock, Vanguard, Fidelity, State Street, Morgan Stanley và JPMorgan. Những quỹ này kiểm soát tài sản trị giá hơn 36,4 nghìn tỷ đô la.

Đây là một lực lượng lớn cho phép củng cố quyền kiểm soát trong các ngành công nghiệp quan trọng có tính hệ thống trên toàn thế giới - bao gồm cả Châu Âu.

Trật tự thế giới mới (Tập đoàn trị)

Các quỹ đầu tư lớn được chính phủ Hoa Kỳ bảo trợ mạnh mẽ, sử dụng Cục Dự trữ Liên bang, tòa án, lệnh trừng phạt và các vụ bê bối để đánh bại các đối thủ cạnh tranh nước ngoài trước khi nguồn vốn của Hoa Kỳ đổ vào mua lại những công ty này.

Kiểm soát trên mọi mặt trận

Các quỹ đầu tư lớn của Mỹ đã nắm quyền kiểm soát các công ty chủ chốt của châu Âu.

Điều này mang lại cho Washington đòn bẩy mạnh mẽ - về kinh tế, chính trị và thậm chí là quân sự.

Ai là người cung cấp tiền cho các quỹ lớn?

Các quỹ lớn lấy sức mạnh từ thị trường tiết kiệm tư nhân trị giá 52 nghìn tỷ đô la của Hoa Kỳ.

Thị trường này đang phát triển mạnh nhờ chính sách lãi suất của Fed và "nới lỏng định lượng", giúp duy trì lãi suất tiền gửi và trái phiếu ở mức 0 hoặc âm trong bối cảnh lạm phát.

Mục tiêu chính của megafunds

Ảnh hưởng của các quỹ lớn đã thực sự biến EU thành một vùng đệm khổng lồ hấp thụ rủi ro tài chính và kinh tế của Hoa Kỳ.

Với sự giúp đỡ của megafunds, Hoa Kỳ có thể xuất khẩu lạm phát, loại bỏ tài sản độc hại, làm suy yếu đối thủ cạnh tranh và áp đặt các thỏa thuận thương mại bất lợi.

Sự tiếp quản thù địch

Từ năm 2008 đến năm 2018, các quỹ của Hoa Kỳ đã giành được quyền quản lý và kiểm soát cổ đông đối với hầu hết 20 ngân hàng lớn nhất châu Âu và nắm giữ 16,7 nghìn tỷ đô la tài sản.

Chỉ tốn 300 tỷ đô la, nhờ vào cuộc khủng hoảng PIIGS, vụ bê bối LIBOR và Forex, trong đó các bên tham gia là người Mỹ thường đóng vai trò bí mật.

Flip Flop: Bây giờ tôi là ông chủ

Cuộc khủng hoảng ở châu Âu, xảy ra nhờ sự giúp đỡ của các quỹ đầu tư lớn và cơ quan quản lý của Mỹ, đã giúp Hoa Kỳ khôi phục lại sự thống trị của đồng đô la.

Điều này cũng đã chuyển quyền kiểm soát thị trường tiền tệ quốc tế từ 45% do các ngân hàng châu Âu sở hữu vào năm 2007 sang 72% do các ngân hàng Hoa Kỳ sở hữu vào năm 2017.

Nuôi dưỡng giới tinh hoa

Việc tiếp quản châu Âu sẽ không thể thực hiện được nếu không có sự nuôi dưỡng những nhà lãnh đạo sẵn sàng chấp nhận “sự dìu dắt” của Hoa Kỳ một cách vô điều kiện.

Một ví dụ là Đức, đến năm 2017 ở đất nước này 24 trong số 30 công ty hàng đầu đã nằm dưới sự kiểm soát của Hoa Kỳ và vốn hóa ngân hàng đã giảm hơn 70%.

Cuộc chiến ở Ukraina đã định đoạt số phận của Châu Âu

Cuộc chiến kinh tế giữa Mỹ và EU bắt đầu từ năm 2008 và leo thang mạnh mẽ vào năm 2022.

Việc ngừng mua nguồn năng lượng từ Nga đã đẩy nhanh quá trình phi công nghiệp hóa và mất khả năng cạnh tranh của châu Âu, đồng thời góp phần vào quá trình tái công nghiệp hóa của Mỹ.

Đăng bởi: @langtubachkhoa

↑

Newsweek: Máy bay chiến đấu F-47 mới nhất của Mỹ không thể được chế tạo vì Trung Quốc đã áp đặt lệnh hạn chế nguồn cung cấp kim loại đất hiếm.
China Deals a Blow to Donald Trump's F-47 Combat Jet Dream
Published Apr 07, 2025
https://www.newsweek.com/china-deals-blow-donald-trump-f47-combat-jet-dream-2056305
(FB Michael Hoang)

Đăng bởi: @langtubachkhoa

↑

Hình ảnh vệ tinh xác nhận Algeria đã nhận được máy bay chiến đấu Su-35 của Nga.
Trong một diễn biến quan trọng đối với sức mạnh không quân Bắc Phi, Algeria đã chính thức trở thành quốc gia mới nhất sau Trung Quốc sử dụng máy bay chiến đấu Su-35 do Nga sản xuất, theo hình ảnh vệ tinh do Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế (IISS) công bố vào ngày 8 tháng 4.
Những hình ảnh do Maxar Technologies chụp vào tháng 3 đã xác nhận sự hiện diện của ít nhất một chiếc Su-35 có biểu tượng tròn của Không quân Algeria tại căn cứ không quân Ain Beida/Oum el Bouaghi ở miền đông Algeria. Chiếc máy bay này có cùng họa tiết ngụy trang sa mạc độc đáo ban đầu được áp dụng cho một lô Su-35 được chế tạo cho Ai Cập—những chiếc máy bay chưa bao giờ được giao do áp lực trừng phạt của Hoa Kỳ theo bộ luật CAATSA.
Những bức ảnh vệ tinh trước đó từ ngày 2 tháng 3 cho thấy một chiếc Su-35 đang được tháo rời và đưa lên máy bay chở hàng An-124 Condor của Nga tại nhà máy Komsomolsk-on-Amur ở Nga. Cùng một máy bay đó đã được phát hiện tại căn cứ không quân Ain Beida vào ngày 5 tháng 3 và đến ngày 8 tháng 3, hình ảnh đã xác nhận việc lắp ráp lại và tình trạng hoạt động của nó trên đất Algeria.
Theo IISS, ít nhất bốn máy bay phản lực Su-35 đã được chuyển giao cho Algeria cho đến nay. Động thái này không chỉ đánh dấu sự sâu sắc về mặt chiến lược trong quan hệ quốc phòng giữa Algiers và Moscow mà còn đưa Algeria vào nhóm các quốc gia ưu tú đang vận hành các nền tảng ưu thế trên không tiên tiến nhất của Nga—tham gia vào phi đội Su-30 hiện có của nước này và có khả năng đặt nền tảng cho việc mua lại Su-57 trong tương lai.
Nguồn: Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế (IISS) qua Army Recognition & Defence-UA
Ảnh : Những chiếc SU 35S mà Algeria mua lại của Nga nghi là những chiếc SU 35S mà Nga bán cho Ai Cập trước đây bị trả lại do lo Ai Cập lo ngại sự trừng phạt của Mỹ.
(FB Michael Hoang)

Bộ trưởng Y tế Mỹ: Nhà nước ngầm là có thật
Thứ bảy 12/04/2025 11:08 GMT + 7

Trong chuyến thăm hôm 11/4 tới Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA), Bộ trưởng Y tế Robert F. Kennedy Jr. tuyên bố 'nhà nước ngầm' tồn tại ở Mỹ.

Bộ trưởng Y tế Mỹ Robert F. Kennedy Jr. Ảnh: Reuters.

“Tổng thống Trump luôn nói về nhà nước ngầm. Giới truyền thông thường xuyên gièm pha, nói rằng ông bị hoang tưởng hoặc là người theo thuyết âm mưu”, ông Kennedy nói, theo Politico. “Tuy nhiên, nhà nước ngầm là có thật”.

Ông Kennedy cho rằng “nhà nước ngầm” không phải là “George Soros hoặc Bill Gates hoặc một nhóm người xấu cùng ngồi trong phòng và bàn chuyện hủy diệt nhân loại”. “Thực tế còn thâm hiểm hơn vậy. Đó là áp lực từ thể chế”, ông nói.

Một nhân viên của FDA cho biết đã có người rời khỏi phòng họp khi ông Kennedy đề cập đến “nhà nước ngầm”.

Cũng theo ông Kennedy, sự gần gũi của FDA với ngành công nghiệp thực phẩm đã khiến cơ quan này thất bại khi ứng phó với tình trạng mất an toàn vệ sinh thực phẩm.

FDA “đã có lúc thực sự trở thành con rối của các ngành công nghiệp mà họ đáng ra phải quản lý”, ông Kennedy nói, theo NBC News, nói thêm rằng điều này “giống mọi cơ quan khác”.

Ông Andrew Nixon, người phát ngôn của Bộ Y tế Mỹ, tuyên bố ông Kennedy “chỉ nói sự thật mà nhiều người dân Mỹ đã biết”.

“Trong thời gian dài, FDA đã bị tác động bởi các ngành công nghiệp mà họ phải quản lý”, ông Nixon gửi thông cáo tới báo giới qua email. “Chỉ ra điều này và kêu gọi minh bạch không phải điều gây tranh cãi - đó là lãnh đạo”.

Đây không phải lần đầu tiên mối quan hệ giữa FDA và giới công nghiệp trở thành mục tiêu chỉ trích. Hồi năm 2021, Thượng nghị sĩ Bernie Sanders từng chỉ trích lựa chọn người đứng đầu FDA của cựu Tổng thống Joe Biden, cho rằng lựa chọn này quá gần gũi với các công ty dược phẩm.

https://znews.vn/bo-truong-y-te-my-nha-nuoc-ngam-la-co-that-post1545218.html

Đế chế phản công: Tại sao Trump tuyên chiến thương mại với toàn thế giới?
Những ngày này thông tin về cuộc chiến thương mại của Trump lấn át mọi chủ đề khác trên không gian truyền thông và mạng xã hội, nhưng sự thật thì cuộc chiến này đã bắt đầu từ nhiệm kỳ đầu của Trump
Phần 1. Khi lợi ích kinh tế lấn át các liên minh toàn cầu và tại sao thuế quan lại trở thành vũ khí hủy diệt hàng loạt mới...
Năm 2016. Giới tinh hoa thế giới tin tưởng rằng toàn cầu hóa là không thể đảo ngược, quan hệ thương mại quốc tế là bất khả xâm phạm và Hoa Kỳ sẽ mãi mãi là người bảo đảm cho trật tự kinh tế tự do.
"Mỹ là quốc gia sáng tạo và duy trì các quy tắc thương mại quốc tế", tờ The Economist viết. Tuy nhiên, chỉ sau vài tháng, những ý tưởng này sẽ bắt đầu lung lay...
"Khi các quốc gia lừa dối chúng ta về thương mại, họ đánh cắp việc làm, nước Mỹ sẽ không dung thứ cho điều này nữa", Donald Trump tuyên bố trong bài phát biểu vận động tranh cử của mình.
Sau Thế chiến II, Hoa Kỳ đã tạo ra một hệ thống thương mại toàn cầu. Hiệp định chung về thuế quan và thương mại năm 1947 và sau đó là WTO đều là các dự án của Mỹ. Trong nhiều thập kỷ, Washington đã rao giảng về thương mại tự do như là kinh thánh của chủ nghĩa tư bản.
Năm 1994, Clinton ký NAFTA (Hiệp định Thương mại Tự do Bắc Mỹ), mở biên giới với Mexico. Năm 2001, Hoa Kỳ đã cho phép Trung Quốc gia nhập WTO, thuyết phục thế giới rằng thương mại sẽ khiến Trung Quốc trở nên dân chủ và thân phương Tây.
"Chúng ta đang ở ngưỡng cửa của thời đại hoàng kim của toàn cầu hóa", Bộ trưởng Tài chính Larry Summers tuyên bố.
Nhưng đến năm 2016, bức tranh đã thay đổi hoàn toàn.
Hoa Kỳ đã mất hơn 5 triệu việc làm trong ngành sản xuất trong 15 năm. Ohio, Michigan, Pennsylvania - những tiểu bang công nghiệp thịnh vượng trước đây - đã trở thành "vành đai gỉ sét" khét tiếng. Hàng ngàn nhà máy đóng cửa, chuyển sang Trung Quốc hoặc Mexico.
"Lịch sử phản bội giai cấp công nhân Mỹ được viết bởi chính bàn tay của giới tinh hoa Washington." Với câu nói này, Trump đã đánh trúng vào tâm lý của cử tri tại Detroit, một thị trấn ma mới được xây dựng và từng rất nhộn nhịp.
Thâm hụt thương mại của Hoa Kỳ năm 2016 là hơn 502 tỷ đô la. Trong đó, 347 tỷ là thâm hụt thương mại với Trung Quốc.
“Đây không phải là thương mại tự do, đây là sự cưỡng hiếp kinh tế của nước Mỹ,” Trump tuyên bố, và lời nói của ông đã được hàng triệu người đồng tình.
Tuy nhiên, các nhà kinh tế thì tranh luận. Nhà kinh tế đoạt giải Nobel Paul Krugman khẳng định: “Thâm hụt thương mại không quan trọng”. Còn giáo sư David Autor của MIT phản bác: "Cú sốc Trung Quốc đã phá hủy 2,5 triệu việc làm trong ngành sản xuất của người Mỹ."
Nên tin ai? Một công nhân người Mỹ giản dị ở Youngstown đã trả lời: “Khi nhà máy của tôi đóng cửa và chuyển đến Thâm Quyến, tôi chẳng quan tâm gì đến các lý thuyết kinh tế vĩ mô”.
Nhưng không chỉ có vấn đề việc làm. Trung Quốc vi phạm một cách có hệ thống cái gọi là giáo điều của phương Tây:
• Buộc các công ty nước ngoài chuyển giao công nghệ;
• Trợ cấp cho doanh nghiệp nhà nước, làm méo mó cạnh tranh;
• Hạn chế quyền tiếp cận thị trường của mình trong khi cho phép tiếp cận tự do các thị trường phương Tây;
• Thao túng đồng nhân dân tệ để kích thích xuất khẩu một cách giả tạo;
• Bỏ qua quyền sở hữu trí tuệ, đánh cắp công nghệ trị giá hàng trăm tỷ đô la mỗi năm;
"Trung Quốc đang chơi trò chơi dài hạn, còn chúng ta chỉ nhìn vào số liệu thị trường chứng khoán mỗi quý", cựu chủ tịch Hội đồng Kinh tế Quốc gia Gary Cohn thừa nhận.
Giáo sư kinh tế Peter Navarro, người đã trở thành cố vấn của Trump, đã trích dẫn những con số gây sốc: “Trong 15 năm qua, việc chuyển giao công nghệ của chúng tôi sang Trung Quốc đã thực sự tạo ra một ngành công nghiệp hàng không vũ trụ, chất bán dẫn và công nghệ sinh học hiện đang cạnh tranh với chúng tôi”.
Nhận ra rằng mọi thứ không thể tiếp tục như thế này, vào ngày 23 tháng 3 năm 2018, Trump đã áp dụng mức thuế đầu tiên là 25% đối với thép và 10% đối với nhôm, sử dụng Mục 232 của Đạo luật Thương mại năm 1962, một điều khoản về an ninh quốc gia.
“Bạn không thể có an ninh quốc gia nếu không có ngành công nghiệp thép”, Trump đã nói như vậy khi đó, không chỉ thách thức Trung Quốc mà còn cả các đồng minh thân cận nhất của nước này – Canada, EU, Nhật Bản.
Emmanuel Macron giận dữ: "Cuộc chiến thương mại không có bên nào chiến thắng!" Angela Merkel cảnh báo: 'Điều này có thể dẫn đến một vòng xoáy bảo hộ mậu dịch' Justin Trudeau gọi thuế quan là 'gây khó chịu và không thể chấp nhận được'
Nhưng Trump vẫn kiên quyết. “Chiến tranh thương mại là điều tốt và dễ chiến thắng”, ông viết trên mạng xã hội, khiến các nhà kinh tế trên toàn thế giới sửng sốt.
Ngay sau đó, Canada áp dụng thuế trả đũa đối với 12,8 tỷ đô la hàng hóa của Mỹ, EU - 3,2 tỷ, Trung Quốc - 3 tỷ. Hệ thống thương mại toàn cầu đang bắt đầu có dấu hiệu rạn nứt lần đầu tiên.
Thuế thép chỉ là đòn mở màn. Vào tháng 7 năm 2018, chính quyền Trump đã công bố kế hoạch áp thuế 25% đối với ô tô và phụ tùng ô tô nhập khẩu. Đây là một đòn trực tiếp vào Đức và Nhật Bản.
“Các nhà sản xuất ô tô Đức bán hàng triệu chiếc ô tô ở Hoa Kỳ, và chúng tôi bán cho họ những thứ vặt vãnh ở nước họ. Điều này thật không công bằng!" — Trump tỏ ra phẫn nộ.
Tổng giám đốc điều hành của Daimler, Dieter Zetsche, cảnh báo: 'Thuế ô tô sẽ làm tăng giá cho người tiêu dùng Mỹ lên hàng nghìn đô la và phá hủy hàng trăm nghìn việc làm tại Hoa Kỳ.'
Nhưng mục tiêu thực sự của Trump là Trung Quốc. Vào tháng 4 năm 2018, Hoa Kỳ áp dụng mức thuế 25% đối với hàng hóa Trung Quốc trị giá 50 tỷ đô la. Vào tháng 9 - thêm 200 tỷ đô la nữa, nhưng với mức 10%.
Trung Quốc cũng đáp trả tương tự. “Không có người chiến thắng trong một cuộc chiến thương mại trên thế giới này, chủ nghĩa đơn phương và chủ nghĩa bảo hộ bị tất cả mọi người bác bỏ,” Tập Cận Bình phản bác.
Thị trường thế giới hỗn loạn. Chỉ số Dow Jones giảm 800 điểm. Cổ phiếu công nghệ lao dốc. Nhưng Trump vẫn kiên quyết: "Nỗi đau chỉ là tạm thời, chiến thắng là mãi mãi".
Sau đó, Trung Quốc tìm ra điểm yếu của Hoa Kỳ và tấn công nông dân Mỹ. Bắc Kinh áp dụng mức thuế 25% đối với đậu nành, thịt lợn và ngô, những mặt hàng xuất khẩu chính của vành đai nông nghiệp Hoa Kỳ. Và điều này ảnh hưởng các tiểu bang mà Trump nhận được nhiều phiếu bầu nhất.
Xuất khẩu đậu nành của Hoa Kỳ sang Trung Quốc giảm 94%. Giá cả sụp đổ. Nông dân ở Iowa và Nebraska bên bờ vực phá sản.
"Chúng tôi sẵn sàng chịu tổn thất vì lợi ích lâu dài của nước Mỹ", John Heisdorfer, một nông dân trồng đậu nành ở Illinois, dũng cảm nói. Nhưng tài khoản ngân hàng của anh ấy ngày một cạn kiệt.
Trump buộc phải cung cấp 12 tỷ đô la viện trợ cho nông dân vào năm 2018. Năm 2019, thêm 16 tỷ đô la nữa. Những người chỉ trích chế giễu: “Đây không còn là chủ nghĩa tư bản nữa mà là chủ nghĩa xã hội nhà nước theo phong cách Trump.”
Nhưng không chỉ có nông dân phải chịu thiệt hại. Thuế thép ảnh hưởng đến các nhà sản xuất Hoa Kỳ:
• General Motors thông báo cắt giảm 14.000 việc làm;
• Harley-Davidson chuyển một số hoạt động sản xuất sang châu Âu để tránh thuế quan trả đũa;
• Ford mất một tỷ đô la do giá nhôm và thép tăng cao.
“Một cuộc chiến thương mại với chính nền kinh tế của mình”, tờ Wall Street Journal châm biếm.
Nhưng nếu thuế quan không phải là mục đích mà là phương tiện thì sao? Nếu toàn bộ cuộc chiến thương mại chỉ là một phần của chiến lược lớn hơn thì sao?
"Mỹ đã thua trong cuộc cạnh tranh kinh tế với Trung Quốc, bây giờ chúng ta phải thay đổi luật chơi", Robert Lighthizer, đại diện thương mại Hoa Kỳ, cho biết.
Trump không nghĩ theo hướng tự do thương mại mà theo hướng quyền lực và lợi ích quốc gia. Đối với ông, nền kinh tế toàn cầu không phải là lĩnh vực hợp tác cùng có lợi mà là đấu trường đấu tranh nơi kẻ chiến thắng sẽ giành được tất cả.
"Bản chất chiến lược của Trump là khôi phục chủ quyền kinh tế cho nước Mỹ", Peter Navarro giải thích. "Chủ nghĩa toàn cầu đã làm giàu cho giới tinh hoa tài chính nhưng lại làm nghèo đi tầng lớp trung lưu của chúng ta."
Đây là sự quay trở lại chủ nghĩa trọng thương, một hệ thống trong đó quyền lực quốc gia được xây dựng dựa trên thặng dư thương mại thay vì thương mại tự do. Đúng là ý tưởng này đã bị Adam Smith bác bỏ vào năm 1776, nhưng ngày nay, trong thời đại phi toàn cầu hóa, nó lại có giá trị.
Đến cuối năm 2018, hệ thống thương mại toàn cầu đang trải qua một sự chuyển đổi mà chỉ hai năm trước thôi là không thể tưởng tượng được. WTO bị tê liệt vì Hoa Kỳ chặn việc bổ nhiệm lãnh đạo mới vào cơ quan điều hành. Chuỗi cung ứng toàn cầu được tái cấu trúc. Các công ty hoảng loạn và tìm kiếm giải pháp thay thế cho hoạt động sản xuất tại Trung Quốc.
"Sự không chắc chắn là kẻ thù tồi tệ nhất của kinh doanh", Fred Smith, CEO của FedEx cho biết. " Chúng ta đang chứng kiến ​​sự tái cấu trúc cơ bản của nền kinh tế toàn cầu."
Nhưng sự cải tổ chỉ mới bắt đầu. Phía trước là cuộc đối đầu đầy kịch tính với Trung Quốc, một cuộc chiến tranh lạnh về công nghệ và nỗ lực thay đổi triệt để các quy tắc thương mại quốc tế.
Và tất cả những điều này chỉ là khúc dạo đầu cho trận chiến thực sự - vì tương lai của trật tự kinh tế toàn cầu.
Kochetov Alexey

(FB BlackCat Vo)

BS. TRẦN VĂN PHÚC
Hoa Kỳ không có nền sản xuất, người Mỹ chỉ biết tiêu tiền và mua sắm, nước Mỹ chỉ biết mua sắm và tiêu tiền. Vậy nguồn tiền đến từ đâu? Cuộc chiến thuế, Trumpet sử dụng công thức “đếm like”, Tập sử dụng công thức “chiến đấu đến cùng”, vậy thì ai sẽ thắng?

Toàn văn dài 3000 chữ…
Trái ngược với kì vọng của nhiều người, Trung Quốc thay vì “quỳ gối”, thì đã chọn cách theo đuổi cuộc chiến “thuế có đi có lại mới toại lòng nhau” do Trumpet khởi xướng, công thức tính thuế mà Tập áp dụng gói gọn trong bốn chữ “chiến đấu đến cùng – bổng bồi đáo để”.
Trumpet áp thuế bằng công thức “đếm like”.
Nghĩa là, Trumpet sẽ đăng lên mạng xã hội lời tuyên chiến áp thuế và ngồi đếm like, cứ mỗi 1 triệu lượt thích Trumpet sẽ quy ra 10% thuế.
o Ngày 2 tháng 4: mức thuế 54%
o Ngày 8 tháng 4: mức thuế 104%
o Ngày 9 tháng 4: mức thuế 125%
o Ngày 11 tháng 4: mức thuế 145%
Trên thực tế, nếu thuế suất tăng lên hơn 60% thì sẽ không ai có thể kinh doanh được, tương đương với tình trạng Mỹ và Trung Quốc đóng băng quan hệ kinh tế. Việc tăng thêm thuế quan, đơn giản chỉ là một chuỗi con số và không có ý nghĩa thực tế, có tăng đến một ngàn hay một tỉ % chỉ làm cho khán giả vui cười khi xem hai bố già Trumpet và Tập chơi trò bắt cút.
Đế chế luôn có những bí mật.
Mọi người hãy nhớ lại, hệ thống Bretton Woods đã bị phá huỷ bởi chiến tranh Việt Nam, đây cũng là một lí do chính khiến quân đội Mỹ thất bại thảm hại ở chiến trường Việt Nam.
Trong cuộc chiến này, Hoa Kỳ muốn chứng minh cho cả thế giới thấy họ là quốc gia không chỉ hùng mạnh về quân sự, mà đế chế Hoa Kỳ còn vô địch về khả năng cung ứng hậu cần thông qua sản xuất công nghiệp. Vì thế mà Hoa Kỳ quyết định vượt qua vĩ tuyến 17. Một khi đã tiến đánh tận sào huyệt của Cộng sản Bắc Việt, nếu Hoa Kỳ không thể giành chiến thắng trong cuộc chiến, họ sẽ phải tự trả chi phí cho cuộc chiến.
Nhưng nền sản xuất Mỹ thực sự không có.
Bởi vậy, ngay khi quân đội Mỹ bước qua vĩ tuyến 17, thì máy in tiền đế chế Hoa Kỳ đã phải hoạt động hết công suất, một lượng lớn giấy tờ in cái gọi là đô la Mỹ đã tiêu thụ một lượng lớn dự trữ vàng. Vào cuối Thế chiến 2, lượng vàng dự trữ của đế chế đạt con số kỉ lục 20.000 tấn, chiếm 60% tổng lượng vàng thế giới. Năm 1971, dự trữ vàng của Mỹ chỉ còn 8.200 tấn, hệ thống Bretton Woods sụp đổ, cuối cùng Mỹ thất bại trong chiến tranh Việt Nam.
Là quốc gia giàu nhất thế giới, người dân Mỹ có mức thu nhập bình quân 60.000 đô la mỗi năm, nhưng theo Cục Dự trữ Liên bang thì hơn 60% người Mỹ không có đủ 500 đô la trong tài khoản. Nhưng người Mỹ tiêu tiền thoải mái. Với dân số chỉ 330 triệu người, nhưng Hoa Kỳ sử dụng 26% tổng lượng hàng hoá toàn cầu, người dân chỉ việc tiêu tiền và mua sắm. Không có tiền? Không quan trọng, chính quyền Hoa Kỳ sẽ trao tiền mặt trực tiếp cho người dân, nhiệm kì trước Trump đã từng cấp 1300 đô la một tháng cho mỗi người, nhưng Biden tiến xa hơn nữa khi cấp hẳn 1400 đô la kèm theo nhu cầu cơ bản được miễn phí.
In đô la nhiều thì nguy cơ đô la bị sụp đổ.
Không thể in quá nhiều đô la, thì Hoa Kỳ đi vay, con số nợ tăng chóng mặt. Từ năm tài chính 2019 đến 2024, số nợ tăng gần 11 nghìn tỉ, trong khi GDP chỉ tăng gần 7 nghìn tỉ. Nhưng con số nửa năm qua mới đáng sợ, đã tăng hơn 2 tỉ rồi, tổng số nợ Mỹ hiện nay hơn 37 nghìn tỉ.
Trumpet sẽ bùng nợ!
Bùng nợ bằng cách, sẽ tuyên bố áp thuế lên toàn thế giới, rồi bắt các nước đàm phán song phương trong 90 ngày, với điều kiện phải mua nợ Mỹ 100 năm, nợ cũ ngắn hạn chuyển sang nợ 100 năm, nếu không chấp thuận sẽ bị áp mức thuế tiệm cận con số 60%. Bạn hãy tưởng tượng mình đang làm ăn với một thằng côn đồ, một ngày nọ thằng côn đồ ép bạn phải cho hắn vay hàng trăm tỉ để hắn mua biệt thự và xe siêu sang cùng đủ thứ đắt tiền, thời hạn vay 100 năm, nếu bạn không cho vay thì sẽ tịch thu đến gần 60% số tiền bạn kiếm được.
100 năm sau đến cháu bạn cũng không còn.
Tóm lại là, cuộc chiến “thuế có đi có lại mới toại lòng nhau”, Trumpet nhắm đến mục tiêu cân bằng in tiền và vay tiền, nhằm giữ vị thế của đồng đô la.
Còn thêm mục tiêu nữa là sản xuất công nghiệp.
Cuộc sông muốn không làm mà vẫn có ăn, lại ăn sung mặc sướng, thì rõ ràng chỉ có đi ăn cướp. Mà ăn cướp thì có ngày gặp hoạ lớn. Cụ thể là, một khi Trung Quốc đủ lớn mạnh, thì mọi rắc rối sẽ đổ lên đầu Mỹ. Bởi vậy, Trumpet phải quyết tâm để Hoa Kỳ sản xuất trở lại. Sản xuất gì đây? Công nghiệp nặng? Công nghiệp nhẹ? Nông nghiệp? Hay cả hay cả ba? Trumpet bắt đầu suy nghĩ, đồng đô la phải là đồng tiền thế giới, nếu Hoa Kỳ phát triển sản xuất ở cả ba lĩnh vực như Trung Quốc, tức là trở thành công xưởng của thế giới, như vậy các quốc gia khác sẽ chẳng biết dùng cái gì để trao đổi đô la với Hoa Kỳ, tức là đồng đô la sẽ trở thành tờ giấy lưu hành nội bộ là chính. Không được rồi. Trumpet bắt đầu làm toán, ông nhẩm tính 1000 triệu chiếc áo sơ mi đổi lấy một cái máy bay, 30 kg gạo cho một chiếc áo sơ mi, nếu quy đổi chiếc máy bay ra gạo thì Trumpet hoa mắt với những con số 0 ở phía sau. Khoảng cách giữa công nghiệp nặng so với công nghiệp nhẹ, rồi so với nông nghiệp, nó xa quá xa nhau.
Đó là chưa kể, một nước toàn nông dân dù có tiền và chấp nhận quỳ gối, cũng chưa chắc nước tư bản đồng ý cho mua hàng; nhưng ở chiều ngược lại thì tư bản mua hàng cho nông dân là một sự ban phát ân huệ.
Vậy nên Trumpet sẽ theo đuổi công nghiệp nặng.
Để có nền sản xuất công nghiệp nặng, Hoa Kỳ chỉ có duy nhất một ưu thế, đó là trình độ khoa học kĩ thuật vô cùng tiên tiến, các yếu tố còn lại thì không đáp ứng được yêu cầu.

Đầu tiên là thiếu người.
Theo thống kê năm 2022, độ tuổi trung bình của người Mỹ trong ngành sản xuất là 44, con số này đã lão hoá. Sự lão hoá cao nhất, lại nằm ở những vị trí tối quan trọng như hàn và gia công chính xác, trung bình 52 tuổi. Toàn bộ ngành sản xuất chỉ có 15% dưới 30 tuổi. Tất cả những người ưu tú ở Hoa Kỳ, họ sẽ chọn ngành y đầu tiên, sau đó là ngành luật, tiếp đến là ngành tài chính. Giới trẻ Hoa Kỳ quan niệm, thà dọn nhà vệ sinh cho người giàu, còn hơn là chạm tay vào máy tiện.
Thử hỏi, với nhân lực như vậy, Trumpet làm cách nào để phát triển ngành sản xuất công nghiệp nặng, thực hiện được Trumpet là thánh.

Thứ hai là chẳng có nhà máy nào.
Hiện tại, Hoa Kỳ chỉ có duy nhất một xưởng đóng tàu sân bay, nhưng nó đang trong tình trạng hoạt động bán phần. Chuỗi cung ứng phụ thuộc 50% vào nhập khẩu. Hãy tưởng tượng, đệ tử ruột của Mỹ là Đài Loan đặt hàng mua vũ khí từ năm 2018, nhưng đến nay Hoa Kỳ bó tay và hứa sau năm 2040 sẽ giao hàng. Trong cuộc chiến Nga – Ukraine, đạn pháo cỡ nòng 155mm và lựu pháo M777, Mỹ sản xuất 1 tháng chỉ đủ Ukraine bắn trong 1 tuần. Ukraine không thể thắng là bởi, mỗi tháng Hoa Kỳ chỉ sản xuất được 30 nòng pháo M777, đủ trang bị cho 6 đại đội pháo binh.

Thứ ba là thiết bị sản xuất lão hoá.
Hơn 40% thiết bị đã quá hạn sử dụng, một số dây chuyền sản xuất vẫn đang sử dụng thiết bị từ những năm 1980, với dây chuyền và thiết bị như vậy thì hàng hoá khó đáp ứng tiêu chuẩn, vì thế mà trong cuộc chiến Nga – Ukraine có nhiều vũ khí Hoa Kỳ gửi đến không sử dụng được. Một ví dụ khác rất sinh động, như máy bay chiế đấu F35 của Mỹ đã quá hạn từ lâu mà không thể giao hàng, nó cũng liên tục bị rơi làm cho Hoa Kỳ muối mặt.

Thứ tư là chi phí sản xuất quá đắt đỏ.
Trong quá trình sản xuất, do vấn đề chi phí và lợi nhuận mà tiến độ luôn bị chậm, kế hoạch luôn bị điều chỉnh, liên tục điều chỉnh bản thiết kế thi công, liên tục thử nghiệm trong thi công, liên tục báo đội giá. Ví dụ dự án máy bay chiến đấu F35, từ mức giá ban đầu là 20 triệu đô la mỗi chiếc, sau 10 năm chưa giao được hàng và nâng giá lên 150 triệu, bây giờ thì là 170 triệu và chưa giao được hàng.

Thứ năm là hệ thống quản lý có vấn đề.
Những vấn đề đó là bảo vệ môi trường, công đoàn, nó làm cho ngành sản xuất ở Mỹ phải đối mặt với đình công và kiện tụng kéo dài không hồi kết. Ví dụ Boeing, hãng này muốn xây dựng nhà máy sản xuất ở Carolina, nhưng chỉ tuyển được 2000 lao động. Với số nhân công như vậy thì Boeing chỉ còn cách tự động hoá. Công đoàn Mỹ bắt đầu lo lắng. Hệ quả là, công đoàn kiện Boeing thúc đẩy tự động hoá, Boeing nói vậy chúng tôi sẽ chuyển nhà máy đến nơi không có công đoàn, thế là cả công đoàn và chính quyền Carolina khởi kiện Boeing. Cứ như vậy, sản xuất ở Mỹ phải đối mặt với đình công, đối mặt với các vụ kiện bảo vệ môi trường, kiện về quyền con người của công đoàn, ngoài ra còn có hàng trăm phiên điều trần lớn nhỏ khác nhau.
Rất khó để Trumpet thúc đẩy ngành sản xuất ở Hoa Kỳ, vậy chỉ còn cách in tiền và đi vay, mà in tiền và đi vay thì lại có nguy cơ đồng đô la sụp đổ.
Bạn nhớ từ trước nhiệm kì đầu của Trumpet, tức là năm 2017 trở lại quá khứ, chẳng ai nói đến khái niệm “đồng đô la sụp đổ”. Nhưng bắt đầu từ năm 2018, người ta nhắc tới điều này, bởi thanh toán trên toàn cầu không sử dụng đồng đô la Mỹ đã chiếm đến 55%.
Đây là kết quả của việc Trumpet phát động cuộc chiến thương mại với Trung Quốc.
Khi cuộc chiến thương mại 1.0 nổ ra, Tập đã xoay trục thị trường, thay vì Hoa Kỳ là thị trường chính và lớn nhất, Trung Quốc đã xoay sang Trung Đông, ASEAN, Nam Mỹ và châu Phi. Ở đó Tập cho xây dựng những ngôi làng xinh đẹp. Ví đến Campuchia, đoạn đường nào cũng là Tập xây, gạch lát vỉa hè nào cũng có bàn tay của Tập, toà nhà to cao nào cũng bóng dáng Tập. Trung Quốc ước tính rằng, nếu mỗi hộ gia đình ở châu Phi và Nam Mỹ có điện, có đủ nước máy, có đủ lương thực, thì đủ để Trung Quốc xuất khẩu hàng hoá tới đó trong 50 năm. Phải mất 50 năm mới hoàn thành được ngôi làng xinh đẹp. Và trong 50 năm đó, chỉ cần những ngôi làng đổi lại cho Trung Quốc dầu mỏ, thịt bò, hay cà phê là đủ.
Nếu mỗi gia đình có tivi để xem, có tủ lạnh chứa đồ, có xe đạp điện chạy ngoài đường, đều là những thứ Trung Quốc sản xuất được từ A đến Z, thì chẳng khó để hình dung xuất khẩu của Trung Quốc sẽ phát triển đến mức thế nào. Đó là chưa kể, các tấm pin mặt trời, xe ô tô điện, công nghệ trình diễn ánh sáng, thậm chí là máy bay, chừng đó đủ cho Trung Quốc phát triển công nghiệp rồi xuất khẩu sang những thị trường này trong 100 năm.
Trung Quốc không chọn Nhân dân tệ làm đồng tiền thế giới.
Để chiến đấu với Hoa Kỳ, Trung Quốc sẽ nhanh chóng thúc đẩy đồng tiền BRICS, tiền kĩ thuật số và hệ thống giao dịch, đồng thời thúc đẩy đồng Euro, đông Yên Nhật. Tất cả cùng tiến lên, tiến lên vùi dập đồng đô la, tiến tới vùi dập Hoa Kỳ.
Điểm mạnh của Trung Quốc, đó là năng lực sản xuất, điều này làm cho cuộc chiến thương mại do Trumpet phát động Hoa Kỳ không thể giành chiến thắng, ngược lại Trung Quốc lại càng mạnh hơn. Trung Quốc sản xuất được từ giấy vệ sinh, đồ chơi, xe đạp, ô tô điện, cho đến tàu thuỷ, máy bay không người lái, thậm chí cả máy bay thương mại và máy bay chiến đấu, Trung Quốc bán tất cả cho thế giới.
Ví dụ năm 2023, Trung Quốc xuất khẩu tổng cộng 3,84 triệu máy bay không người lái, chủ yếu dùng để biểu diễn các lễ hội ánh sáng, làm đồ chơi, phát sóng trực tiếp, quay phim. Khoảng 3 triệu máy bay không người lái Trung Quốc xuất khẩu ra thế giới dùng để bón phân và phun thuốc trừ sâu, hậu cần, cứu hộ, khảo sát, chụp ảnh trên không. Riêng cuộc chiến Nga – Ukraine, năm 2023 các nước NATO đã phải mua của Trung Quốc 36.000 máy bay không người lái để cung cấp cho Ukraine, riêng Nga mua 48.000 chiếc; nên Trumpet rất bực bội khi Tập kiếm bộn tiền từ cuộc chiến.
Trumpet quá khó để ngăn cản Trung Quốc.
Thời điểm hiện tại, Tập đang thăm Việt Nam, Lào và Campuchia. Sau đó Tập về chuẩn bị tiếp Tổng thống Brasil Lula. Lula vừa đáp trả lệnh áp thuế của Trmpet bằng một câu nói: “Tuỳ ông ấy, ông ấy có thể làm bất cứ điều gì ông ấy muốn”. Trumpet và Tập dừng mua bán. Nhưng Trung Quốc lại có châu Âu, ASEAN, Nam Mỹ, châu Phi, Nga nên Trumpet quá khó để chiến thắng Tập. Cuộc chiến thương mại 1.0 Trung Quốc giảm xuất khẩu sang Mỹ còn 600 tỉ đô la. Đến thời kì Biden lên 800 tỉ đô la. Trumpet chưa phát động chiến tranh thương mại 2.0 thì Trung Quốc giảm xuống 500 tỉ đô la. Trump không còn đủ thời gian, ông không thể hoàn tất một khối lượng công việc khổng lồ, cuộc bầu cử giữa nhiệm kì là tháng 11 năm 2026 sẽ rất nhanh, chưa kể còn bao thứ ngáng đường Trumpet.
Nào là chiến tranh Nga – Ukraine không kết thúc nổi.
Nào là xung đột Israel – Palestine, rồi xung đột ở Trung Đông, đến giờ vẫn chưa có kế hoạch hoà bình.
Nào là kế hoạch mở rộng lãnh thổ, như biến Canada thành tiểu bang thứ 51, dịch hàng rào về phía Mexico, nuốt trọn Greenland, xơi tái kênh đào Panama, nhưng đều bất khả thi. Ban đầu ai cũng nghĩ, Greenland là dễ ăn nhất, gần như chắc chắn sẽ trở thành lãnh thổ của Mỹ. Nhưng đến giờ, dư luận quốc tế cho thấy ngược lại, Trumpet không thể xâm chiếm Greenland. Mexico thì cũng chỉ đổi cái tên vịnh là hết chứ không thể dịch hàng rào. Của đáng tội, Trumpet cũng xơi được cái kênh đào Panama của tỉ phú Lý Gia Thành, còn lại những cái khác thì Trumpet chịu.
Đó là chưa kể, thị trường tài chính đang chao đảo, biểu tình liên miên và lan rộng, an ninh công cộng ở các thành phố lớn đang ngày càng xấu đi.
Chỉ còn 1,5 năm nữa để Trump giải quyết.
Chiến đấu với Trung Quốc, Trumpet phải rất cẩn thận với đòn hồi mã thương, lịch sử đã nhiều lần cho thấy điều đó. Ví dụ, trong lịch sử Trung Quốc đã chấp nhận Liên Xô là anh cả, nhưng Liên Xô lại muốn mình phải là cha đẻ. Trung Quốc nghĩ rằng nếu để Liên Xô làm cha, thì chẳng hoá ra mình vô đạo đức với chính mình, hệ quả là Liên Xô đã tan vỡ trong Chiến tranh Lạnh trước Mỹ và phương Tây. Một điều cần nói thêm là, cuộc đối đầu giữa Liên Xô và Hoa Kỳ, đã biến Mỹ và phương Tây trở nên phi công nghiệp, nên châu Âu đang dần ngã vào vòng tay Trung Quốc.
Để thắng Trung Quốc, nhiệm kì 4 năm của Trumpet sẽ là không đủ, Trumpet phải xưng hoàng đế và ở ngôi suốt đòi.

Đăng bởi: @langtubachkhoa

↑

Đế chế phản công: Tại sao Trump tuyên chiến thương mại với toàn thế giới?
Những ngày này thông tin về cuộc chiến thương mại của Trump lấn át mọi chủ đề khác trên không gian truyền thông và mạng xã hội, nhưng sự thật thì cuộc chiến này đã bắt đầu từ nhiệm kỳ đầu của Trump
Phần 1. Khi lợi ích kinh tế lấn át các liên minh toàn cầu và tại sao thuế quan lại trở thành vũ khí hủy diệt hàng loạt mới...
Năm 2016. Giới tinh hoa thế giới tin tưởng rằng toàn cầu hóa là không thể đảo ngược, quan hệ thương mại quốc tế là bất khả xâm phạm và Hoa Kỳ sẽ mãi mãi là người bảo đảm cho trật tự kinh tế tự do.
"Mỹ là quốc gia sáng tạo và duy trì các quy tắc thương mại quốc tế", tờ The Economist viết. Tuy nhiên, chỉ sau vài tháng, những ý tưởng này sẽ bắt đầu lung lay...
"Khi các quốc gia lừa dối chúng ta về thương mại, họ đánh cắp việc làm, nước Mỹ sẽ không dung thứ cho điều này nữa", Donald Trump tuyên bố trong bài phát biểu vận động tranh cử của mình.
Sau Thế chiến II, Hoa Kỳ đã tạo ra một hệ thống thương mại toàn cầu. Hiệp định chung về thuế quan và thương mại năm 1947 và sau đó là WTO đều là các dự án của Mỹ. Trong nhiều thập kỷ, Washington đã rao giảng về thương mại tự do như là kinh thánh của chủ nghĩa tư bản.
Năm 1994, Clinton ký NAFTA (Hiệp định Thương mại Tự do Bắc Mỹ), mở biên giới với Mexico. Năm 2001, Hoa Kỳ đã cho phép Trung Quốc gia nhập WTO, thuyết phục thế giới rằng thương mại sẽ khiến Trung Quốc trở nên dân chủ và thân phương Tây.
"Chúng ta đang ở ngưỡng cửa của thời đại hoàng kim của toàn cầu hóa", Bộ trưởng Tài chính Larry Summers tuyên bố.
Nhưng đến năm 2016, bức tranh đã thay đổi hoàn toàn.
Hoa Kỳ đã mất hơn 5 triệu việc làm trong ngành sản xuất trong 15 năm. Ohio, Michigan, Pennsylvania - những tiểu bang công nghiệp thịnh vượng trước đây - đã trở thành "vành đai gỉ sét" khét tiếng. Hàng ngàn nhà máy đóng cửa, chuyển sang Trung Quốc hoặc Mexico.
"Lịch sử phản bội giai cấp công nhân Mỹ được viết bởi chính bàn tay của giới tinh hoa Washington." Với câu nói này, Trump đã đánh trúng vào tâm lý của cử tri tại Detroit, một thị trấn ma mới được xây dựng và từng rất nhộn nhịp.
Thâm hụt thương mại của Hoa Kỳ năm 2016 là hơn 502 tỷ đô la. Trong đó, 347 tỷ là thâm hụt thương mại với Trung Quốc.
“Đây không phải là thương mại tự do, đây là sự cưỡng hiếp kinh tế của nước Mỹ,” Trump tuyên bố, và lời nói của ông đã được hàng triệu người đồng tình.
Tuy nhiên, các nhà kinh tế thì tranh luận. Nhà kinh tế đoạt giải Nobel Paul Krugman khẳng định: “Thâm hụt thương mại không quan trọng”. Còn giáo sư David Autor của MIT phản bác: "Cú sốc Trung Quốc đã phá hủy 2,5 triệu việc làm trong ngành sản xuất của người Mỹ."
Nên tin ai? Một công nhân người Mỹ giản dị ở Youngstown đã trả lời: “Khi nhà máy của tôi đóng cửa và chuyển đến Thâm Quyến, tôi chẳng quan tâm gì đến các lý thuyết kinh tế vĩ mô”.
Nhưng không chỉ có vấn đề việc làm. Trung Quốc vi phạm một cách có hệ thống cái gọi là giáo điều của phương Tây:
• Buộc các công ty nước ngoài chuyển giao công nghệ;
• Trợ cấp cho doanh nghiệp nhà nước, làm méo mó cạnh tranh;
• Hạn chế quyền tiếp cận thị trường của mình trong khi cho phép tiếp cận tự do các thị trường phương Tây;
• Thao túng đồng nhân dân tệ để kích thích xuất khẩu một cách giả tạo;
• Bỏ qua quyền sở hữu trí tuệ, đánh cắp công nghệ trị giá hàng trăm tỷ đô la mỗi năm;
"Trung Quốc đang chơi trò chơi dài hạn, còn chúng ta chỉ nhìn vào số liệu thị trường chứng khoán mỗi quý", cựu chủ tịch Hội đồng Kinh tế Quốc gia Gary Cohn thừa nhận.
Giáo sư kinh tế Peter Navarro, người đã trở thành cố vấn của Trump, đã trích dẫn những con số gây sốc: “Trong 15 năm qua, việc chuyển giao công nghệ của chúng tôi sang Trung Quốc đã thực sự tạo ra một ngành công nghiệp hàng không vũ trụ, chất bán dẫn và công nghệ sinh học hiện đang cạnh tranh với chúng tôi”.
Nhận ra rằng mọi thứ không thể tiếp tục như thế này, vào ngày 23 tháng 3 năm 2018, Trump đã áp dụng mức thuế đầu tiên là 25% đối với thép và 10% đối với nhôm, sử dụng Mục 232 của Đạo luật Thương mại năm 1962, một điều khoản về an ninh quốc gia.
“Bạn không thể có an ninh quốc gia nếu không có ngành công nghiệp thép”, Trump đã nói như vậy khi đó, không chỉ thách thức Trung Quốc mà còn cả các đồng minh thân cận nhất của nước này – Canada, EU, Nhật Bản.
Emmanuel Macron giận dữ: "Cuộc chiến thương mại không có bên nào chiến thắng!" Angela Merkel cảnh báo: 'Điều này có thể dẫn đến một vòng xoáy bảo hộ mậu dịch' Justin Trudeau gọi thuế quan là 'gây khó chịu và không thể chấp nhận được'
Nhưng Trump vẫn kiên quyết. “Chiến tranh thương mại là điều tốt và dễ chiến thắng”, ông viết trên mạng xã hội, khiến các nhà kinh tế trên toàn thế giới sửng sốt.
Ngay sau đó, Canada áp dụng thuế trả đũa đối với 12,8 tỷ đô la hàng hóa của Mỹ, EU - 3,2 tỷ, Trung Quốc - 3 tỷ. Hệ thống thương mại toàn cầu đang bắt đầu có dấu hiệu rạn nứt lần đầu tiên.
Thuế thép chỉ là đòn mở màn. Vào tháng 7 năm 2018, chính quyền Trump đã công bố kế hoạch áp thuế 25% đối với ô tô và phụ tùng ô tô nhập khẩu. Đây là một đòn trực tiếp vào Đức và Nhật Bản.
“Các nhà sản xuất ô tô Đức bán hàng triệu chiếc ô tô ở Hoa Kỳ, và chúng tôi bán cho họ những thứ vặt vãnh ở nước họ. Điều này thật không công bằng!" — Trump tỏ ra phẫn nộ.
Tổng giám đốc điều hành của Daimler, Dieter Zetsche, cảnh báo: 'Thuế ô tô sẽ làm tăng giá cho người tiêu dùng Mỹ lên hàng nghìn đô la và phá hủy hàng trăm nghìn việc làm tại Hoa Kỳ.'
Nhưng mục tiêu thực sự của Trump là Trung Quốc. Vào tháng 4 năm 2018, Hoa Kỳ áp dụng mức thuế 25% đối với hàng hóa Trung Quốc trị giá 50 tỷ đô la. Vào tháng 9 - thêm 200 tỷ đô la nữa, nhưng với mức 10%.
Trung Quốc cũng đáp trả tương tự. “Không có người chiến thắng trong một cuộc chiến thương mại trên thế giới này, chủ nghĩa đơn phương và chủ nghĩa bảo hộ bị tất cả mọi người bác bỏ,” Tập Cận Bình phản bác.
Thị trường thế giới hỗn loạn. Chỉ số Dow Jones giảm 800 điểm. Cổ phiếu công nghệ lao dốc. Nhưng Trump vẫn kiên quyết: "Nỗi đau chỉ là tạm thời, chiến thắng là mãi mãi".
Sau đó, Trung Quốc tìm ra điểm yếu của Hoa Kỳ và tấn công nông dân Mỹ. Bắc Kinh áp dụng mức thuế 25% đối với đậu nành, thịt lợn và ngô, những mặt hàng xuất khẩu chính của vành đai nông nghiệp Hoa Kỳ. Và điều này ảnh hưởng các tiểu bang mà Trump nhận được nhiều phiếu bầu nhất.
Xuất khẩu đậu nành của Hoa Kỳ sang Trung Quốc giảm 94%. Giá cả sụp đổ. Nông dân ở Iowa và Nebraska bên bờ vực phá sản.
"Chúng tôi sẵn sàng chịu tổn thất vì lợi ích lâu dài của nước Mỹ", John Heisdorfer, một nông dân trồng đậu nành ở Illinois, dũng cảm nói. Nhưng tài khoản ngân hàng của anh ấy ngày một cạn kiệt.
Trump buộc phải cung cấp 12 tỷ đô la viện trợ cho nông dân vào năm 2018. Năm 2019, thêm 16 tỷ đô la nữa. Những người chỉ trích chế giễu: “Đây không còn là chủ nghĩa tư bản nữa mà là chủ nghĩa xã hội nhà nước theo phong cách Trump.”
Nhưng không chỉ có nông dân phải chịu thiệt hại. Thuế thép ảnh hưởng đến các nhà sản xuất Hoa Kỳ:
• General Motors thông báo cắt giảm 14.000 việc làm;
• Harley-Davidson chuyển một số hoạt động sản xuất sang châu Âu để tránh thuế quan trả đũa;
• Ford mất một tỷ đô la do giá nhôm và thép tăng cao.
“Một cuộc chiến thương mại với chính nền kinh tế của mình”, tờ Wall Street Journal châm biếm.
Nhưng nếu thuế quan không phải là mục đích mà là phương tiện thì sao? Nếu toàn bộ cuộc chiến thương mại chỉ là một phần của chiến lược lớn hơn thì sao?
"Mỹ đã thua trong cuộc cạnh tranh kinh tế với Trung Quốc, bây giờ chúng ta phải thay đổi luật chơi", Robert Lighthizer, đại diện thương mại Hoa Kỳ, cho biết.
Trump không nghĩ theo hướng tự do thương mại mà theo hướng quyền lực và lợi ích quốc gia. Đối với ông, nền kinh tế toàn cầu không phải là lĩnh vực hợp tác cùng có lợi mà là đấu trường đấu tranh nơi kẻ chiến thắng sẽ giành được tất cả.
"Bản chất chiến lược của Trump là khôi phục chủ quyền kinh tế cho nước Mỹ", Peter Navarro giải thích. "Chủ nghĩa toàn cầu đã làm giàu cho giới tinh hoa tài chính nhưng lại làm nghèo đi tầng lớp trung lưu của chúng ta."
Đây là sự quay trở lại chủ nghĩa trọng thương, một hệ thống trong đó quyền lực quốc gia được xây dựng dựa trên thặng dư thương mại thay vì thương mại tự do. Đúng là ý tưởng này đã bị Adam Smith bác bỏ vào năm 1776, nhưng ngày nay, trong thời đại phi toàn cầu hóa, nó lại có giá trị.
Đến cuối năm 2018, hệ thống thương mại toàn cầu đang trải qua một sự chuyển đổi mà chỉ hai năm trước thôi là không thể tưởng tượng được. WTO bị tê liệt vì Hoa Kỳ chặn việc bổ nhiệm lãnh đạo mới vào cơ quan điều hành. Chuỗi cung ứng toàn cầu được tái cấu trúc. Các công ty hoảng loạn và tìm kiếm giải pháp thay thế cho hoạt động sản xuất tại Trung Quốc.
"Sự không chắc chắn là kẻ thù tồi tệ nhất của kinh doanh", Fred Smith, CEO của FedEx cho biết. " Chúng ta đang chứng kiến ​​sự tái cấu trúc cơ bản của nền kinh tế toàn cầu."
Nhưng sự cải tổ chỉ mới bắt đầu. Phía trước là cuộc đối đầu đầy kịch tính với Trung Quốc, một cuộc chiến tranh lạnh về công nghệ và nỗ lực thay đổi triệt để các quy tắc thương mại quốc tế.
Và tất cả những điều này chỉ là khúc dạo đầu cho trận chiến thực sự - vì tương lai của trật tự kinh tế toàn cầu.
Kochetov Alexey

(FB BlackCat Vo)

Đăng bởi: @langtubachkhoa

↑

Đăng bởi: @putinka_vodka

↑

 

Chia sẻ với các cụ một bài viết em thấy khá hay trên mxh Trung Quốc.

Cuộc cạnh tranh trên thế giới này luôn rất tàn khốc.

Dù thời đại có phát triển thế nào, vị trí của các quốc gia trên thế giới mãi mãi sẽ mang hình dạng của một kim tự tháp. Trong quá khứ, các quốc gia hoặc dân tộc ở tầng đáy sống còn tệ hơn cả gia súc. Khi người da đỏ bị tàn sát, một mảnh da đầu có thể đổi được 100 đô la Mỹ; khi người da đen châu Phi bị buôn bán, một nô lệ nam trưởng thành khỏe mạnh có giá 25 bảng Anh. Với sự tiến bộ của công nghệ, năng suất lao động tăng vọt, sự áp bức đối với các quốc gia tầng đáy không còn cần phải đẫm máu như trước, vì điều đó trông rất không lịch sự. Các quốc gia tầng đáy chỉ cần chịu trách nhiệm cung cấp nhân lực giá rẻ (người làm thuê), sản xuất các sản phẩm sinh hoạt (quần áo, giày dép), bán tài nguyên thiên nhiên (quặng sắt, trái cây), hoặc cung cấp các sản phẩm đặc biệt để tầng cao nhất tiêu khiển (ma túy từ Mexico và gái mại dâm từ Ukraine).

 

Spoiler

Chi tiết

 

Tầng cao nhất của kim tự tháp là nơi cư ngụ của người Anglo-Saxon. Họ xây dựng các quốc gia, kết thành liên minh, chia sẻ thông tin tình báo, phân phối tài nguyên thế giới và duy trì lợi thế dẫn đầu của quốc gia mình. Bên cạnh người Anglo-Saxon là người Do Thái với nụ cười mỉm, tay trong tay cùng nhau, vừa ăn lẩu vừa hát hò, kiểm soát dầu mỏ, tài chính, công nghệ quân sự hàng đầu và quyền lực ngôn luận của thế giới. Họ ăn mặc sang trọng, bàn luận về những chủ đề cao cấp như bảo vệ môi trường và quỹ đầu cơ. Với vẻ mặt thánh thiện như cứu thế chủ, thỉnh thoảng họ ném xuống tầng đáy một vài miếng thịt béo, và phía dưới lập tức vang lên tiếng xâu xé lẫn nhau đầy huyên náo.

Tầng thứ hai của kim tự tháp là nơi ở của người Gaul (Pháp), người Đức, người Yamato (Nhật Bản), và người Viking (Bắc Âu). Những dân tộc này xây dựng đất nước bằng công nghệ, mỗi người có thế mạnh riêng. Người Gaul có các thuộc địa truyền thống ở Tây Phi, là nước xuất khẩu vũ khí lớn thứ ba thế giới, dẫn đầu trong ngành hàng không vũ trụ, đường sắt cao tốc, viễn thông, và giỏi kinh doanh cảm tính – mỹ phẩm và rượu vang của họ thuộc hàng đỉnh cao thế giới. Người Đức là bậc thầy về kỹ thuật tinh xảo, sở hữu các công ty ô tô và phụ tùng hàng đầu, tập đoàn máy công cụ, robot công nghiệp; họ thiên về lý trí, tôn thờ sự thực tế. Người Yamato, cũng là quốc gia bại trận trong Thế chiến II, tập trung vào công nghệ cao dân dụng, dẫn đầu trong ô tô, thiết bị y tế, sản phẩm quang học, và lọc dầu, cùng với người Đức cung cấp sản phẩm chất lượng cao cho thế giới. Người Viking sống ở vùng đất rộng người thưa, tập trung vào chuỗi cung ứng cao cấp như công nghiệp quân sự, nội thất, dược phẩm, thép đặc biệt; do dân số ít, họ xây dựng được hệ thống phúc lợi hàng đầu thế giới, nhưng các nước khác không nên mù quáng sao chép mô hình này, vì nó chỉ phù hợp với quốc gia có lợi nhuận cao và dân số thấp.

Những người ở tầng thứ hai đều có kỹ năng đặc biệt, nắm giữ ngành sản xuất cao cấp, và bán những sản phẩm rất đắt tiền.

Tầng thứ ba của kim tự tháp bắt đầu có phần nguy hiểm, nơi đây có người Hàn (Cao Ly), người La Mã (Ý), người Castilian (Tây Ban Nha), người Hy Lạp, và một số khu vực đặc biệt giống như thành bang, chẳng hạn Singapore và Hồng Kông. Người Hàn đứng ở ngưỡng cửa của các quốc gia phát triển, dựa vào ngành bán dẫn, sản xuất ô tô hạng hai, và đóng tàu để lập quốc; nhưng ngành nghề của họ tập trung, dễ bị các nước mới nổi vượt mặt. Người La Mã, Castilian, và Hy Lạp không còn những ngày huy hoàng, sống dựa vào ánh hào quang của tổ tiên để che đậy thân hình phì nộn. Dù vẫn là quốc gia phát triển, nợ công của họ quá cao, kinh tế hầu như không tăng trưởng, còn bị người ở tầng thứ hai khinh miệt, gọi họ là “lợn châu Âu”. Hồng Kông và Singapore là những thành bang đặc biệt, hưởng lợi từ những ưu đãi đặc thù, nhưng do quy mô nhỏ, khả năng chống chịu rủi ro rất thấp, dễ bị đánh bại chỉ trong một ván bài.

Những người ở tầng thứ ba đang ở vị trí nguy hiểm, bất cứ lúc nào cũng có thể rơi xuống dưới kim tự tháp.

Tầng thứ tư bắt đầu đông đúc, nơi đây có người Hán, người Đông Slav, người Thổ Nhĩ Kỳ, người Ả Rập, và người Nam Mỹ. Người Hán từng rơi từ tầng cao nhất xuống đáy trong 300 năm qua, giờ đang nỗ lực leo lên lại. Họ cực kỳ chăm chỉ, chăm chỉ đến mức khó tin, sản xuất đủ loại hàng công nghiệp cho cả thế giới, phát triển nhanh đến nỗi khiến ba tầng trên hoảng sợ. Người Đông Slav là đối tượng bị ba tầng trên cảnh giác nhất; họ hiếu chiến, từng mạnh đến mức có thể quét sạch các quốc gia ở ba tầng trên trong một đợt, là cơn ác mộng sâu thẳm trong lòng họ. Ba tầng trên chỉ muốn chia cắt người Đông Slav thành từng mảnh nhỏ cho đến khi đủ an toàn, chỉ mong họ cung cấp mỹ nữ và dầu mỏ, nhưng người Đông Slav rất cứng đầu, nghiến răng đối đầu đến tận bây giờ. Người Ả Rập kiếm bộn tiền nhờ dầu mỏ, nhưng kinh tế của họ đơn điệu, lại không ngừng tàn sát lẫn nhau vì giáo phái, ít học hành, chỉ dựa vào nhu cầu dầu mỏ của các tầng trên để trụ lại tầng thứ tư. Người Thổ Nhĩ Kỳ đứng ở vị trí nối liền Âu-Á, nhưng sức mạnh hiện tại không tương xứng với tham vọng; vì muốn làm hài lòng cả hai bên, họ thường bị tầng cao nhất bắt nạt. Người Nam Mỹ sinh ra ở vùng đất tuyệt vời, luôn sống trong hòa bình, nhưng mãi không phát triển được; dù bị bóng tối của người hàng xóm hùng mạnh phía Bắc che phủ, vấn đề chính là họ quá thích hưởng thụ, phóng đãng không giới hạn.

Trong tầng thứ tư, người Hán là mạnh nhất, có khả năng cao nhất để chen vào ba tầng trên. Nhưng do khối lượng quá lớn, nếu họ chen vào, sẽ chiếm một khoảng không gian khổng lồ, khiến nhiều người ở ba tầng trên rơi xuống như mưa bánh bao.

Tầng thứ năm càng ngày càng chật chội, không khí và môi trường cũng tệ hơn. Nơi đây có người Hindustan (Ấn Độ), người Kinh (Việt Nam), người Mã Lai, người Thái, v.v. Đây là lãnh địa của công nghiệp sơ cấp với ô nhiễm nặng nề và nhiều nhà máy mồ hôi (con đường tất yếu), là sân sau của ba tầng trên, cung cấp các dịch vụ công khai lẫn mờ ám. Những kẻ thất bại ở ba tầng trên thích chạy xuống đây, vì ở đây họ dễ tìm thấy sự tôn nghiêm và cảm giác vượt trội.

Những người ở tầng thứ năm vẫn đang cố leo lên, vừa vượt qua chân núi, nhưng càng leo cao, càng nguy hiểm.

Tầng thứ sáu là vực sâu đen tối của xã hội loài người, như Tây Phi hay Nam Phi, nơi chi tiêu bình quân đầu người mỗi ngày dưới 1 đô la, tuổi thọ trung bình chỉ hơn 40. Họ là phông nền cho ba tầng trên; thỉnh thoảng, người từ ba tầng trên xuống đây tìm cảm giác tồn tại, phát chút bánh mì và nước suối, tiện thể xem còn bao nhiêu mỏ uranium, mỏ vàng, trước khi rời đi sẽ rỏ vài giọt nước mắt, chụp ảnh đăng lên mạng với hiệu ứng trái tim tự động. Lần sau quay lại, họ sẽ dẫn theo một đống công ty khai khoáng của nước mình.

Thế giới ở tầng thứ sáu không có màu sắc, chỉ một mảng tối đen.

Khi kim tự tháp của thế giới đã được xây dựng, không ai dám tùy tiện thay đổi vị trí của mình. Tài nguyên thế giới chỉ có hạn, không thể để tất cả cùng leo lên đỉnh. Người ở tầng một và tầng hai cầm súng đi qua đi lại, đầy cảnh giác. Ai dám leo cao hơn một chút, họ sẽ nổ súng, bắn kẻ phía sau rơi xuống.

Chúng ta đã quan sát từng quốc gia trong kim tự tháp và nhận ra rằng, để leo lên các tầng cao hơn, một quốc gia cần có một số điều kiện chung.

Trước tiên, quốc gia đó phải có một dân tộc chủ thể ổn định, và dân tộc này phải là một dân tộc thế tục, không bị trói buộc bởi thần quyền.

Ví dụ, dân tộc Yamato chiếm 99,9% dân số Nhật Bản, dân tộc Đức chiếm 80% dân số Đức, dân tộc Anglo-Saxon chiếm 83,9% dân số Anh, dân tộc Cao Ly chiếm 96,25% dân số Hàn Quốc (giờ họ có còn tự gọi mình là dân tộc Cao Ly nữa không? Thôi cứ tạm gọi vậy đã), dân tộc Hán chiếm 91,51% dân số Trung Quốc, dân tộc Slav chiếm 77,7% dân số Nga.

Duy trì sự ổn định về số lượng của dân tộc chủ thể là để tránh một quốc gia rơi vào nội loạn. Gia đình nào suốt ngày cãi nhau thì không thể hạnh phúc; các thế lực dân tộc càng cân bằng, quốc gia càng khó phát triển. Hãy nhìn biên giới của một số nước Trung Đông và châu Phi – những đường thẳng tắp do thực dân vẽ đại trên bản đồ cho tiện, để lại vô số vấn đề. Lấy người Kurd làm ví dụ: một dân tộc hàng chục triệu người bị chia cắt vào bốn quốc gia, lại rất thiện chiến, khiến mọi thứ rối loạn. Erdogan nằm mơ cũng muốn tiêu diệt lực lượng vũ trang Kurd trong lãnh thổ Thổ Nhĩ Kỳ, còn người Kurd thì đau khổ vì không thể lập quốc. Vậy nên, một quốc gia ổn định phải có dân tộc chủ thể ổn định. Nếu các dân tộc trong nước có số lượng ngang ngửa, nội chiến sẽ không thể tránh khỏi, bất kể dùng chế độ xã hội nào cũng không giải quyết được.

Nhật Bản là một ví dụ điển hình: họ kiểm soát chặt chẽ dân tộc thiểu số và người nhập cư, khiến mọi thứ thuận theo trật tự.

Tất cả các quốc gia ổn định và hùng mạnh trên thế giới đều có dân tộc chủ thể đơn nhất. Mỹ, được gọi là lò luyện lớn của thế giới, hơi đặc biệt vì là quốc gia nhập cư: người Mỹ gốc Âu chiếm 62,1%, người Mỹ gốc Latin chiếm 17,4%, người Mỹ gốc Phi chiếm 13,2%, người Mỹ gốc Á chiếm 5,4%. Cơ cấu này vẫn khá lành mạnh, vì người gốc Âu chủ yếu là người Anh (25,4%) và người Đức (16,5%) – hai dân tộc rất chăm chỉ (Trump là người gốc Đức). Có thể hiểu đơn giản rằng Mỹ thực chất do hậu duệ của người Anh và người Đức cai trị.

Vấn đề của châu Âu là tốc độ Hồi giáo hóa rất nhanh. Trung tâm Nghiên cứu Pew dự đoán đến năm 2070, chỉ 50% dân số Anh và Pháp theo đạo Cơ đốc. Còn vấn đề của Mỹ là người gốc Latin tăng mạnh, có thể trở thành dân tộc chủ thể vào cuối thế kỷ 21, khiến Mỹ có nguy cơ bị “Mexico hóa” hoặc “Argentina hóa”. Khi châu Âu thực sự Hồi giáo hóa và Mỹ thực sự Latin hóa, hai khu vực này sẽ rơi vào nội loạn do cơ cấu dân tộc quá cân bằng.

Dân tộc đang trỗi dậy này cũng phải là dân tộc thế tục. Dân tộc bị thần quyền trói buộc không thể hòa hợp với văn minh hiện đại. Bạn không thể xây nhà máy, lắp dây chuyền sản xuất, rồi nhân viên cứ mỗi ngày năm lần quỳ lạy cầu nguyện, mà bạn không thể lý luận với họ. Họ sẽ không cảm ơn lao động mang lại lương, mà cảm ơn thần vì “bạn cho họ việc làm là ý chỉ của thần”. Dân tộc tin vào thần quyền chưa bao giờ có đóng góp gì cho khoa học hiện đại – vật lý, hóa học, toán học, cơ khí, phần mềm – tất cả nhân tài trung và cao cấp đều đến từ các dân tộc thế tục.

Một quốc gia có dân tộc chủ thể ổn định và thế tục là điều kiện cơ bản để cầm được tấm vé leo lên tầng cao của kim tự tháp.

Chỉ riêng điều này đã loại bỏ hàng loạt quốc gia thần quyền ở Trung Đông và những nước thiếu dân tộc chủ thể ổn định như Indonesia.

Thứ hai, người dân quốc gia đó phải biết tiết kiệm.

Nói đơn giản là phải biết dành dụm tiền.

Chắc hẳn mọi người đã thấy nhiều câu chuyện chế giễu người Trung Quốc thích tiết kiệm, nên đọc đến đây có thể hơi khó chịu. Tôi từng đọc một bài du ký của một người thích lãng mạn hóa mọi thứ, kể rằng cô ấy du lịch ở một nước nào đó, thấy một người đàn ông ôm đầu khóc trước cổng bệnh viện vì không có tiền chữa bệnh cho con, do người dân địa phương không có thói quen tiết kiệm. Thế mà cô nàng này lại kết luận: “Dù không tiết kiệm, nhưng người dân ở đây sống rất phóng khoáng”. Các bạn biết đấy, tôi lại sắp không nhịn được mà chế giễu mấy người này rồi. Tôi hay chế giễu họ vì hơn chục năm trước, tôi cũng từng là một người ngốc nghếch thích lãng mạn mọi thứ, không hiểu rằng đời là một hành trình gian khó, đứng trong hố phân cũng có thể dạt dào cảm xúc văn nghệ.

Người Trung Quốc thích tiết kiệm là một đức tính tốt. Tiền họ gửi ngân hàng sẽ được cho vay để đầu tư, cuối cùng biến thành những nhà máy, những con đường cao tốc. Với một quốc gia đang phát triển, khi hệ thống tài chính chưa hoàn thiện, cần lượng tiền tiết kiệm lớn để thúc đẩy dòng tiền công nghiệp hóa. Theo IMF, tỷ lệ tiết kiệm của Trung Quốc là 47%, cao hơn mức trung bình thế giới 26,5%. Tổng tiền gửi ngân hàng của người Trung Quốc lên tới 178 nghìn tỷ nhân dân tệ, trong đó tiền gửi hộ gia đình là 68,4 nghìn tỷ. Số tiền này cực kỳ quan trọng cho sự phát triển đầu tư của Trung Quốc.

Trong OECD, ba quốc gia có tỷ lệ tiết kiệm thấp nhất là Thụy Sĩ (18,79%), Thụy Điển (16,02%), và Mexico (15,45%). Thụy Sĩ và Thụy Điển là nước phát triển nên dễ hiểu, nhưng Mexico với tỷ lệ tiết kiệm thấp như vậy là tự chuốc họa. Khi quốc gia không có tiền đầu tư, họ phải vay nợ nước ngoài rất nhiều, tài chính và các ngành trọng điểm chắc chắn bị nước ngoài kiểm soát, rủi ro quốc gia cực cao. Một khi bị đòi nợ, kinh tế sụp đổ, tiền tệ mất giá, vật giá leo thang. Người Trung Quốc không tiêu xài hoang phí, để dành tiền, không phải đến lúc con ốm mà không có nổi chút tiền nhỏ để khóc lóc trước bệnh viện.

Hiện tại, tỷ lệ tiết kiệm của Trung Quốc đứng thứ ba thế giới, sau Qatar và Kuwait. Top 9 gồm Qatar, Kuwait, Trung Quốc, Hàn Quốc, Botswana, Na Uy, Nepal, Turkmenistan, và Indonesia. (Tất nhiên, tỷ lệ tiết kiệm không phải càng cao càng tốt; quá cao sẽ ảnh hưởng tiêu dùng, quá thấp sẽ ảnh hưởng đầu tư).

Mỹ là một quốc gia kỳ lạ với tỷ lệ tiết kiệm chỉ 7,6%, nhưng họ có đặc thù: đồng đô la có thể “thu hoạch” cả thế giới, nên người Mỹ không vội. Tiền của họ chủ yếu nằm trong thị trường chứng khoán. Nhưng người Mỹ cũng là con người, ý thức tránh rủi ro vẫn có. Năm 2005, kinh tế Mỹ phát triển tốt, tỷ lệ tiết kiệm chỉ 3,2%; đến khủng hoảng tài chính 2008, họ sợ hãi tăng tỷ lệ tiết kiệm lên 8,9% vào năm 2012.

Nhìn xem, bản chất con người đều giống nhau, không ai cao quý hơn ai, chỉ khác nhau về điều kiện kinh tế mà thôi.

Các quốc gia đang phát triển cần tiết kiệm. Khi bạn còn ở giữa kim tự tháp, đừng học người ở đỉnh tháp hưởng thụ cuộc sống. Nhưng nếu quốc gia đã phát triển, lúc đó không nên khuyến khích tiết kiệm nữa, mà nên khuyến khích tiêu dùng.

Chỉ riêng việc tiết kiệm đã có thể loại bỏ 70% các quốc gia đang phát triển trên thế giới – phần lớn là những kẻ không chịu tiến thủ.

Với hai điều kiện cơ bản này – dân tộc chủ thể và tiết kiệm – một quốc gia đã có hy vọng. Dân tộc như vậy sẽ không rơi xuống tầng thứ năm, ít nhất cũng ở tầng thứ tư. Nhưng giờ đây, người dân quốc gia đó cần có ý thức khủng hoảng sâu sắc.

Ý thức khủng hoảng này nghĩa là phải chịu khổ một thế hệ, không vội hưởng thụ, và biết phấn đấu cho tương lai.

Về điểm này, người Đông Á và người Nam Mỹ là hai thái cực.

Một người Mexico bình thường có thể giỏi nghệ thuật hơn người Đông Á – họ có thể vẽ, nhảy múa, chơi guitar rất hay – nhưng họ không hiểu nổi tại sao người Đông Á có thể chịu đựng công việc nhàm chán suốt 20 năm.

Cũng như người Trung Quốc không hiểu tại sao người Mexico mở tiệc lại biến thành tụ tập hút ma túy. Họ hay dùng LSD, nấm ảo, cần sa (đôi khi cả cocaine), những thứ gây ảo giác 20 phút, rồi sau đó thường “loạn luân”. Trong khi tiệc của chúng ta chỉ là ăn uống, hát karaoke, nướng BBQ, còn tự chê mình không đủ phong nhã.

Người Hàn Quốc thời 1970, để đất nước trỗi dậy, đã gửi hàng triệu người đến sa mạc Trung Đông xây nhà cho người Ả Rập – là nhóm lao động duy nhất có thể làm việc trong môi trường khắc nghiệt suốt ba năm mà không uống rượu. Người Trung Quốc, để giành giật hợp đồng viễn thông với Âu-Mỹ, dám lao vào rừng sâu châu Phi, bất chấp côn trùng độc, thú dữ, thiếu nước, thiếu điện, giá còn rẻ hơn đối thủ. Người Đông Á đặc biệt thực tế.

Người Nam Mỹ thì ngược lại. Mỗi lần bầu tổng thống, ứng viên nào hứa hẹn phúc lợi nhiều nhất sẽ thắng. Họ hưởng thụ trước, làm việc sau, không bao giờ có ý nghĩ hy sinh cho quốc gia hay dân tộc.

Đừng nói hy sinh một thế hệ, họ còn không nỡ hy sinh một cuối tuần (cuối tuần để hút ma túy chẳng sướng hơn sao).

Ở giai đoạn đầu phát triển, một quốc gia không thể và không nên áp dụng chính sách phúc lợi cao cho toàn dân. Phúc lợi cao lúc này sẽ làm sụp đổ tài chính quốc gia, nuôi dưỡng lười biếng. Chính sách tốt nhất là tạo cơ hội việc làm để mọi người kiếm tiền, chứ không phải phát phúc lợi. Phúc lợi chỉ nên dần dần triển khai khi quốc gia đã mạnh lên.

Ngoài ra, đừng tin vào những “miếng bánh mê hoặc” mà hai tầng trên ném xuống. Phải kiên định công nghiệp hóa và nắm bắt nhịp độ công nghiệp hóa.

Hiện nay, nhiều quốc gia nghèo đói ở châu Phi vừa độc lập đã học Âu-Mỹ xây dựng hệ thống dân chủ. Cá nhân tôi không ủng hộ điều này. Tôi không nói chế độ nào chắc chắn là đúng, mà cho rằng “chế độ xã hội phải phù hợp với trình độ sản xuất của quốc gia”. Dân chủ đòi hỏi dân chúng có trình độ cao, nhưng hiệu quả rất thấp, không phù hợp với những nước châu Phi nghèo đói. Họ cần giải quyết vấn đề ăn uống, làm đường sá trước đã.

Ví dụ, ở Trung Quốc những năm 2000, các vụ xung đột giải tỏa đất đai thường xuyên xảy ra để xây cao tốc, đường sắt cao tốc, đôi khi dẫn đến sự kiện cực đoan. Nhưng nếu hộ dân không chịu di dời, ảnh hưởng đến tiến độ xây dựng, như ở Ấn Độ kéo dài 3-5 năm không giải quyết được, thì những người này có đang kéo lùi kinh tế cả thành phố, kéo lùi chất lượng sống của người dân dọc tuyến đường không? Lúc đó, dân chủ có thực sự đúng không?

Đừng rơi vào cái bẫy tư duy rằng “miếng bánh” từ tầng một, tầng hai ném xuống là đúng. Trước khi leo lên tầng một, tầng hai, chỉ riêng Đế quốc Anh đã giết chết 200 triệu người. Nhân quyền, dân chủ là hàng xa xỉ, có hàm lượng kỹ thuật cao. Bất kỳ quốc gia nào cũng nên giải quyết vấn đề ăn uống, phát triển trước, rồi mới bàn đến những thứ xa xỉ này.

Nhân quyền lớn nhất trên thế giới là quyền sống – để mọi người có việc làm, thoát nghèo, ra đường không bị bắn loạn xạ – đó mới là nhân quyền thực sự.

Nếu một khu vực làm cách mạng màu, trông như dân chúng có tự do, nhưng tỷ lệ thất nghiệp lên tới 50%, thì tự do đó không phải tự do, mà là độc dược.

Thay vì học người ở tầng một, tầng hai nói về nhân quyền, hãy quan tâm xem lương năm nay có tăng không, con đường trước nhà đã lát xi măng chưa, đường sắt cao tốc đi xa đã xây xong chưa. Chỉ cần thu nhập còn tăng, đường sá còn được xây, nhà nào cũng từ xe đạp đổi thành ô tô, thì quốc gia đang tiến bộ. Cuộc sống tốt đẹp chính là nhân quyền thực tế.

Để giải quyết những vấn đề này, phải dựa vào công nghiệp hóa. Khi Trung Quốc đẩy mạnh công nghiệp hóa giai đoạn đầu, đã giải quyết được vấn đề cơm ăn cho toàn dân, phần lớn người dân có việc làm. Đến giai đoạn hai, chất lượng sống của người dân bình thường thay đổi vượt bậc, có tiền và sức lực để thực hiện xóa đói giảm nghèo chính xác. Lúc này, hệ thống an sinh xã hội của Trung Quốc mới dần hình thành.

Nhiều người không để ý, năm 2008 là bước ngoặt trong tâm lý người dân Trung Quốc đại lục. Trước 2008, do giai đoạn công nghiệp hóa đầu tiên, ô nhiễm môi trường, giải tỏa đất đai, tai nạn mỏ, trẻ em lưu thủ là những nỗi đau tất yếu, khiến mâu thuẫn xã hội rất gay gắt. Thời đó, Trung Quốc đầy rẫy “công chúng tri thức”. Sau 2008, giai đoạn công nghiệp hóa thứ hai phát huy sức mạnh, đời sống người dân ngày càng tốt, ai cũng mua được xe hơi, thu nhập tăng, mâu thuẫn xã hội giảm hẳn, và người dân không còn màng đến “miếng bánh” từ tầng một, tầng hai nữa.

Cuối cùng, một quốc gia muốn trỗi dậy còn phải biết giả vờ ngớ ngẩn.

Dân tộc ở tầng một, tầng hai của kim tự tháp cầm súng đi qua đi lại, cực kỳ cảnh giác với những dân tộc muốn leo lên. Họ có hai vũ khí: quân đội và sự thống trị của đồng đô la.

Hầu hết các quốc gia trên thế giới không có chủ quyền hoàn chỉnh, vì căn cứ quân sự Mỹ rải khắp toàn cầu, họ không có cơ hội quyết định số phận dân tộc mình. Những quốc gia phát triển lên thì dễ bị đế quốc đô la “thu hoạch” như cắt lúa, ai đứng lên là bị cắt – Argentina là ví dụ điển hình.

Để tránh bị đô la thu hoạch, Trung Quốc luôn biết giả vờ ngớ ngẩn, “im lặng làm giàu”. Vào những năm 2000, Trung Quốc cố tình làm thấp GDP, giữ GDP bình quân đầu người dưới 4.000 đô la trước năm 2010, ngày nào cũng kêu nghèo, để không thu hút hỏa lực của đế quốc đô la. Họ im lặng được ngày nào thì làm giàu ngày đó. Sau này do lớn lên quá nhanh nên vẫn bị phát hiện.

Thực tế, nếu tính theo cách của Mỹ, GDP Trung Quốc còn cao hơn hiện tại. Trung Quốc tính GDP theo kiểu sản xuất, còn Mỹ tính theo chi tiêu. Ở Trung Quốc, nhiều thứ không được tính vào GDP, như Mỹ có “GDP thuê nhà”, quy đổi nhà tự sở hữu của dân thành tiền thuê. Theo cách này, với lượng nhà tự sở hữu 200 nghìn tỷ nhân dân tệ, tính tỷ lệ chiết khấu 5%, GDP Trung Quốc có thể tăng thêm 10 nghìn tỷ nhân dân tệ. Nhà tự xây ở nông thôn Trung Quốc cũng không tính vào GDP, mà hiện nay nông thôn Trung Quốc đang có làn sóng xây nhà mới, từ nhà 3-4 tầng chuyển sang biệt thự – lại là một khoản GDP lớn. Trung Quốc còn không tính GDP của các doanh nghiệp dưới quy mô công nghiệp, mắt nhắm mắt mở với hoạt động của nhiều doanh nghiệp nhỏ và các chuỗi kinh tế xám như cờ bạc, ma túy – tất cả ẩn giấu một khối tài sản xã hội khổng lồ.

Iran là một ví dụ tiêu cực về việc không biết biết giả vờ ngớ ngẩn. Sau khi ký thỏa thuận hạt nhân năm 2015, Iran bán 2 triệu thùng dầu mỗi ngày, tài chính lập tức dư dả. Nhưng thay vì im lặng làm giàu, xây dựng trong nước, họ vội vàng thúc đẩy chiến lược “vòng cung Shiite”, tài trợ cho lực lượng Houthi ở Yemen, Hezbollah ở Lebanon, mở căn cứ ở Syria áp sát Israel. Kết quả là bị Israel và Mỹ tập trung tấn công, kinh tế lập tức sụp đổ.

Iran đã bỏ lỡ một cơ hội tuyệt vời để dân tộc trỗi dậy.

Hãy nhìn xem, một quốc gia muốn leo từ nghèo khó lên cao, từ tầng năm tối tăm nhất, cần rất nhiều “giấy thông hành lịch sử”: một dân tộc chủ thể thế tục, người dân biết tiết kiệm và chăm chỉ, có ý thức khủng hoảng, kiên định công nghiệp hóa không bị mê hoặc, và cuối cùng phải biết biết giả vờ ngớ ngẩn. Nhiều quốc gia không lấy được giấy thông hành thứ nhất hay thứ hai đã rơi khỏi bậc thang. Một số vừa lấy được giấy thứ ba, thứ tư, nhưng vì quá phô trương, lại bị tay súng bắn tỉa từ tầng một, tầng hai bắn xuống. Trung Quốc, đang ở tầng bốn, bắt đầu thò đầu lên tầng ba. Chỉ cần leo thêm một bước nhỏ, sẽ thấy một đám người từ tầng ba rơi xuống lộn nhào.

Bảng xếp hạng kim tự tháp của thế giới hiện đại đã gần 50 năm không thay đổi nhiều. Giờ đây, một gã khổng lồ đang leo lên, không lâu nữa, các nước ở ba tầng trên sẽ ngã xuống đau lắm đấy.

(Ngày 12 tháng 4 năm 2022, bài viết trên tài khoản công chúng của Studio Lukewen)

 

 

 

Trong bài này có đoạn viết về GDP, cách tính GDP của Trung Quốc và Mỹ khác nhau. Thực tế có 3 cách tính GDP, , gọi là ba phương pháp tính GDP, và tất cả đều hợp lệ vì lý thuyết kinh tế cho rằng kết quả cuối cùng phải giống nhau nếu số liệu đủ đầy đủ và chính xác. Đây là ba cách:

1. Phương pháp sản xuất (Production approach / Value-added approach)
Trung Quốc dùng chủ yếu cách này

Cách tính:
Tổng hợp giá trị gia tăng (value added) của tất cả các ngành sản xuất trong nền kinh tế:

GDP = Tổng giá trị gia tăng của tất cả ngành sản xuất
Tức là:
GDP = Tổng giá trị sản xuất – Tổng chi phí đầu vào trung gian

Đặc điểm:
Tập trung vào đầu ra thực tế, loại bỏ đầu vào trung gian để tránh tính trùng.

Phù hợp với các nước sản xuất lớn, như Trung Quốc.

Dễ bỏ sót những phần khó định lượng như dịch vụ phi chính thức, kinh tế ngầm, hoặc những khoản không bán trên thị trường (như nhà tự ở).

2. Phương pháp chi tiêu (Expenditure approach)
Mỹ thường dùng cách này

Cách tính:
Tính tổng chi tiêu vào hàng hóa và dịch vụ cuối cùng:

GDP = C + I + G + (X – M)

Trong đó:

• C: Chi tiêu của hộ gia đình (tiêu dùng). Tiêu dùng cá nhân (Consumer spending)

• I: Chi tiêu đầu tư (của doanh nghiệp + cá nhân). Đầu tư (Investment)

• G: Chi tiêu của chính phủ (Government spending)

• X: Xuất khẩu hàng hóa và dịch vụ

• M: Nhập khẩu hàng hóa và dịch vụ

       X - M = Xuất khẩu ròng (Xuất khẩu – Nhập khẩu)

Đặc điểm:
Dễ tính hơn với các nền kinh tế dịch vụ & tiêu dùng lớn như Mỹ.

Bao gồm cả dịch vụ ước tính, ví dụ như:

“Thuê nhà ước tính” (imputed rent) – quy đổi quyền sử dụng nhà tự sở hữu thành tương đương tiền thuê.

Dịch vụ tài chính miễn phí (giữa ngân hàng với khách hàng).

Có thể phóng đại GDP nếu không điều chỉnh cẩn thận.

3. Phương pháp thu nhập (Income approach)
Cách tính:
Tính tổng thu nhập mà các yếu tố sản xuất nhận được:

GDP = Lương + Lợi nhuận + Thuế sản xuất – Trợ cấp

Đặc điểm:
Phù hợp với các hệ thống kế toán theo thu nhập cá nhân và doanh nghiệp.

Được dùng kiểm chứng, hoặc dùng khi dữ liệu sản xuất và tiêu dùng thiếu tin cậy.

4. Vì sao có chênh lệch giữa Mỹ và Trung Quốc trong cách tính?
Mỹ đánh giá cao tiêu dùng và dịch vụ phi thị trường → tính thêm "thuê nhà ước lượng", dịch vụ không chính thức...
Trung Quốc bảo thủ hơn, chỉ tính các phần có số liệu chắc chắn, bỏ qua kinh tế ngầm, nhà tự xây, doanh nghiệp nhỏ không đăng ký...

Kết quả: GDP Trung Quốc có thể bị “tính thấp” hơn thực tế nếu so theo chuẩn của Mỹ hoặc OECD.

 

5. Nhận xét về Cách tính GDP kiểu chi tiêu của Mỹ
Cách tính kiểu chi tiêu có vẻ đem nhiều phần 'ảo' vào GDP, tức là những phần không có sản phẩm vật chất thực. Dưới đây là những ví dụ  "phần ảo" hoặc "phi vật chất" thường được tính trong GDP theo phương pháp chi tiêu (và cả thu nhập):

Tiền thuê nhà ước tính (imputed rent):
Người dân tự sở hữu nhà → không trả tiền thuê, nhưng nhà nước tự định giá xem nếu đi thuê thì phải trả bao nhiêu → cộng vào GDP.
=> Không có giao dịch thật.

Dịch vụ tài chính miễn phí (FISIM):
Ví dụ ngân hàng cho vay 0% lãi suất nhưng kiếm lời từ chênh lệch – thì phần "dịch vụ" đó vẫn được ước tính và cộng vào GDP.

Các khoản tiêu dùng mang tính chi phí (chứ không tạo của cải):
Như chi tiêu quân sự, bảo hiểm y tế, quảng cáo, luật sư, tư vấn...

GDP vẫn tăng dù sản xuất rút ra nước ngoài:
Nếu Mỹ nhập khẩu iPhone từ Trung Quốc, người dân mua ở Apple Store → được tính vào tiêu dùng (C) → GDP Mỹ tăng.
Trong khi khâu sản xuất thực tế nằm ở Trung Quốc.

GDP theo chi tiêu không phản ánh sức mạnh sản xuất thực. Nó chỉ phản ánh quy mô chi tiêu và tiêu dùng cuối cùng, không nhất thiết phản ánh năng lực sản xuất vật chất, mà phản ánh sức mạnh tiêu thụ của thị trường nội địa.

Không chỉ Mỹ, cả EU và Anh đều tính GDP theo chi tiêu, nên GDP cao chỉ chứng tỏ các bác ấy tiêu thụ ăn chơi ác, tiêu thụ hàng cả thế giới, chả liên quan gì mấy đến sức mạnh sản xuất cả. Thực tế sức manh sản xuất của Trung Quốc vượt cả Mỹ, Đức, Nhật, Hàn cộng lại

Nói cách khác:

GDP theo sản xuất  tốt hơn để đo sức mạnh tạo ra của cải vật chất thực sự

GDP theo chi tiêu: tốt hơn để đo quy mô tiêu dùng và hoạt động kinh tế thương mại

Nếu muốn so sánh năng lực sản xuất thực giữa các quốc gia, bạn nên xem thêm các chỉ số như:
- Giá trị gia tăng trong sản xuất công nghiệp
- Tỷ trọng chế tạo (manufacturing) trong GDP
- Xuất khẩu ròng hàng hóa
- Sản lượng nguyên liệu cơ bản (thép, xi măng, điện, dầu, chip)

Tiếp bài trên, như đã nói, có 3 phương pháp tính GDP, và lý thuyết kinh tế cho rằng kết quả cuối cùng phải giống nhau nếu số liệu đủ đầy đủ và chính xác. Nhưng thực tế số liệu không bao giờ đầy đủ, và dù có đầy đủ thì bây giờ điều này cũng không còn đúng, vì kinh tế đã toàn cầu hoá, nhiều nước ít sản xuất mà chỉ tiêu thụ sản xuất từ nước khác.
Đây là một điểm rất sâu mà nhiều giáo trình kinh tế vĩ mô truyền thống không cập nhật kịp: trong bối cảnh toàn cầu hóa, phân công sản xuất quốc tế, ba phương pháp tính GDP ngày càng cho ra các kết quả khác biệt về bản chất, không chỉ do thiếu dữ liệu mà còn do sự thay đổi cơ cấu kinh tế toàn cầu.

Lý thuyết truyền thống: ba phương pháp – một kết quả
Lý thuyết kinh tế cổ điển (trong mô hình khép kín, không có ngoại thương và rò rỉ) cho rằng:

GDP theo sản xuất = GDP theo chi tiêu = GDP theo thu nhập
Vì:
Mọi sản phẩm sản xuất ra cuối cùng sẽ được bán đi (chi tiêu)
Doanh nghiệp bán hàng thì sẽ trả lương, thu lợi nhuận (thu nhập)
Tức là tiền chảy vòng tròn giữa 3 trụ cột: sản xuất – tiêu dùng – thu nhập.

Nhưng thực tế hiện đại: vòng tròn này bị phá vỡ do 3 yếu tố lớn
- Toàn cầu hóa và chuỗi cung ứng xuyên quốc gia
Nhiều nước như Mỹ, Anh, UAE, Singapore... nhập khẩu phần lớn hàng hóa, nhưng vẫn có GDP rất cao theo phương pháp chi tiêu.
Trong khi các nước như Việt Nam, Trung Quốc, Bangladesh... sản xuất rất nhiều nhưng tiêu dùng thấp hơn → phương pháp chi tiêu cho ra con số thấp hơn nhiều.
=> GDP theo chi tiêu ≠ GDP theo sản xuất

- Kỹ thuật kế toán và định giá “ước lượng”
Ví dụ Mỹ cộng vào GDP khoản "tiền thuê ước lượng" cho nhà tự sở hữu, hay giá trị đầu tư R&D, bản quyền, dữ liệu số – trong khi Trung Quốc hoặc Việt Nam không làm như vậy.
=> GDP theo chi tiêu ở các nước “giàu dịch vụ” sẽ cao bất thường so với sản xuất thực tế.

- Hoạt động kinh tế phi chính thức & phi tiền tệ
Ví dụ:
Người tự xây nhà, tự trồng rau ăn, tự sửa xe, tự học online miễn phí, hoặc chăm sóc người thân tại nhà.=> không ghi vào GDP sản xuất hay thu nhập.
Phần mềm mã nguồn mở (open-source), nội dung miễn phí, tình nguyện viên, chăm sóc cộng đồng phi lợi nhuận…

Những hoạt động này:

Không phát sinh giao dịch thị trường (không có hóa đơn, không tiền mặt chuyển qua tay)

=> Không được ghi nhận trong GDP theo sản xuất (vì không “được bán”)

=> Không nằm trong GDP theo thu nhập (vì không có lương hay lợi nhuận)

=> Có thể một phần được tính gián tiếp trong GDP theo chi tiêu, do mua nguyên vật liệu hay công cụ hỗ trợ

=> GDP theo sản xúât bỏ sót rất nhiều giá trị thật

Vì thế những nước như EU, Anh, Mỹ, tính GDP danh nghĩa theo kiểu chi tiêu cao ngất ngưởng, chỉ phản ánh các bác ấy ăn chơi ngất ngưởng nhảy múa ác, thị trường tiêu thụ lớn cho các sản phẩm thế giới, nhưng không nói gì về năng lực sản xuất của họ. Như số liệu đã đưa, TQ sản xuất vượt qua cả Mỹ, Nhật, Hàn, Đức cộng lại. Cho nên mới có chuyện như CNN nói, Nga sản xuất 1 quý bằng cả NATO sản xuất cả năm. Chưa kể đến chuyện điểm yếu của GDP danh nghĩa, là bị lệ thuộc tỷ giá do quy ra USD, thành ra chỉ chênh 1 tí tỷ giá là có thể khiến GDP cao vọt lên hay thấp đi, dù thực tế năng lực sản xuất chẳng thay đổi gì.

Tóm lại
Trong nền kinh tế toàn cầu hóa hiện nay, ba phương pháp tính GDP không còn cho ra kết quả đồng nhất về bản chất – kể cả khi số liệu hoàn hảo. Chúng phản ánh các góc nhìn khác nhau:
Sản xuất: ai tạo ra giá trị vật chất thực
Chi tiêu: ai sử dụng giá trị vật chất
Thu nhập: ai hưởng lợi từ giá trị

Vì vậy, chỉ nhìn GDP theo một cách là không đủ. Khi phân tích phải chọn đúng phương pháp cho đúng mục tiêu:
- So sánh năng lực sản xuất => dùng production
- So sánh sự vững vàng của kinh tế vĩ mô, các tiêu chí dài hạn, tiêu chuẩn sống => dùng GDP PPP
- So sánh thuế/tiền lương => dùng income

Tiếp post trước

Đăng bởi: @langtubachkhoa

↑

 

Nga (cơ quan thống kê là Rosstat) cũng sử dụng chủ yếu phương pháp sản xuất (theo chuẩn SNA 2008 của Liên Hợp Quốc). để tính GDP, tức là tính giá trị gia tăng của từng ngành kinh tế, giống cách Trung Quốc làm. Lý do, vì Nga là nền kinh tế dựa nhiều vào sản xuất công nghiệp chế tạo, công nghiệp năng lượng, công nghiệp tài nguyên (khai thác và tinh chế). Hơn nữa, nó cũng dễ thống kê hơn trong hoàn cảnh một số khu vực của Nga chưa số hóa đầy đủ. Ngoài ra ở Nga vẫn tồn tại không ít các giao dịch phi chính thức, tiêu dùng không qua thị trường (như nhà tự xây, giao dịch cá nhân...), tự cung tự cấp vẫn khó thu thập đủ để tính GDP theo chi tiêu. Thực tế ở Nga gồm không ít các hoạt động kinh tế phi chính thức (shadow economy), vì thế GDP của Nga công bố nhiều khả năng thấp hơn so với thực tế

Khi các doanh nghiệp FDI của phương Tây rời Nga, chúng nhanh chóng bị thay thế bởi các doanh nghiệp nội địa Nga và Trung Quốc. Tài sản cố định và sản lượng không biến mất, chỉ chuyển từ FDI sang doanh nghiệp nội địa hoặc đối tác Trung Quốc. Thậm chí một số lĩnh vực đã thấy sự tăng cường của sản xuất, do lúc này Nga tự chủ quyết định điều chỉnh theo ý mình

1. Kinh tế Nga năm 2024:
GDP danh nghĩa: 201,2 nghìn tỷ rúp (~2,41 nghìn tỷ USD theo tỷ giá tháng 12/2024, theo tỷ giá hiện nay là 2,44 nghìn tỷ USD)
GDP theo PPP, ước tính quy mô kinh tế: 6,45 nghìn tỷ USD (theo IMF), 6,45 nghìn tỷ USD (theo World Bank Data), thứ 4 thế giới và số 1 châu Âu

Tăng trưởng GDP thực tế: 4,3%

Các lĩnh vực đóng góp chính:

- Xây dựng: tăng trưởng 4,2%, đóng góp đáng kể vào việc nâng tổng tăng trưởng GDP lên 4,3%.
GDP từ xây dựng đạt 1.621,3 tỷ rúp trong quý III/2024, tăng từ 1.541,2 tỷ rúp trong quý II/2024.​
Sự tăng trưởng này được thúc đẩy bởi các dự án xây dựng dân dụng lớn, bao gồm phát triển hạ tầng và nhà ở, phản ánh nhu cầu nội địa mạnh mẽ và chính sách kích thích đầu tư của chính phủ.

- Luyện kim, sản xuất kim loại: tăng 35%
Sự tăng trưởng này chủ yếu được thúc đẩy bởi:​
+ Nhu cầu nội địa tăng cao: Chính phủ Nga đã tăng cường chi tiêu cho các dự án cơ sở hạ tầng dân sự và quốc phòng, dẫn đến nhu cầu lớn về thép, nhôm và các kim loại khác.​
+ Xuất khẩu sang các thị trường mới: Nga đã mở rộng xuất khẩu kim loại sang các quốc gia như Trung Quốc, Ấn Độ và các nước châu Á khác, bù đắp cho sự sụt giảm xuất khẩu sang phương Tây do các lệnh trừng phạt.​
+ Đầu tư vào công nghệ luyện kim: Các nhà máy luyện kim của Nga đã đầu tư vào công nghệ mới để nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của thị trường.​

Ngoài ra:
+ Sản lượng kẽm (Zinc) tinh luyện của Nga đã tăng đáng kể trong năm 2024, chủ yếu để đáp ứng nhu cầu nội địa và giảm sự phụ thuộc vào thị trường Trung Quốc do các vấn đề liên quan đến thanh toán và lệnh trừng phạt.​ Nhà máy Chelyabinsk Zinc Plant đã nâng công suất sản xuất lên khoảng 15%, với sản lượng dự kiến đạt 212.000 tấn vào năm 2025.​ Ngoài ra, nhà máy luyện kim mới tại Verkhny Ufaley, thuộc sở hữu của Polimet Engineering, dự kiến sẽ bắt đầu sản xuất trong quý III năm 2024, đóng góp đáng kể vào tổng sản lượng kẽm của Nga.​

+ Nga, thông qua công ty Nornickel, là nhà sản xuất palladium lớn nhất thế giới, chiếm hơn 40% sản lượng toàn cầu.​
Trong năm 2024, Nornickel đã tập trung vào việc phát triển các ứng dụng mới cho palladium, bao gồm sản xuất hydro và lọc nước, nhằm bù đắp sự sụt giảm nhu cầu từ ngành công nghiệp ô tô truyền thống.​ Công ty đang phát triển các công nghệ mới (cả tự mình và hợp tác với các đối tác Trung Quốc), dự kiến sẽ tạo ra nhu cầu bổ sung lên đến 15% so với mức tiêu thụ hiện tại.​

+ Thị trường kim loại quý khác ngoài Palladium
Lĩnh vực này của Nga đã đạt doanh thu 26 tỷ USD trong năm 2024, với vàng là kim loại mang lại doanh thu lớn nhất.​
Bạc được dự báo sẽ là phân khúc tăng trưởng nhanh nhất trong giai đoạn 2025–2030, với tốc độ tăng trưởng hàng năm dự kiến khoảng 9%.​
Nga là một trong hai quốc gia sản xuất nhóm kim loại bạch kim (PGM, tức Palladium, Platinum, Rhodium, Iridium...) lớn nhất thế giới (cùng với Nam Phi), và giữ vai trò rất quan trọng. Nga sản xuất khoảng 600.000 – 800.000 oz platinum/năm

PGMs là nguồn thu lớn và tài sản chiến lược của Nga, đặc biệt trong bối cảnh chuyển dịch công nghệ và trừng phạt.

Trước 2022, Nga xuất khẩu nhiều PGM sang châu Âu, Mỹ, Nhật. Sau trừng phạt, Nga đẩy mạnh nội địa hóa, mở rộng sản xuất ứng dụng trong nước. Trung Quốc trở thành khách hàng công nghệ mới, cùng hợp tác với Nga phát triển thiết bị sử dụng Pd, Pt

- Sản xuất quang học và điện tử: tăng 29%
+ Thiết bị quang học: Sản xuất kính hiển vi, ống nhòm và các thiết bị quang học khác đã được thúc đẩy bởi nhu cầu từ các lĩnh vực y tế, nghiên cứu và quốc phòng.​
+ Linh kiện điện tử: Nga đã tăng cường sản xuất các linh kiện điện tử như vi mạch, tụ điện và điện trở để giảm sự phụ thuộc vào nhập khẩu.​
+ Thiết bị điện tử tiêu dùng: đã tăng mạnh để đáp ứng nhu cầu trong nước và xuất khẩu.​
Sự tăng trưởng trong lĩnh vực này được hỗ trợ bởi các chính sách của chính phủ nhằm thúc đẩy sản xuất trong nước và giảm nhập khẩu nước ngoài.​

- Nông nghiệp Nga đã ghi nhận mức tăng trưởng 1,8%, theo Bộ Nông nghiệp Nga
Xuất khẩu ngũ cốc đạt mức kỷ lục 72 triệu tấn trong năm 2024, tăng từ 68,6 triệu tấn năm 2023, cho thấy sự phục hồi mạnh mẽ của ngành nông nghiệp và khả năng thích ứng với các điều kiện thị trường mới.​

- Công nghiệp hóa chất: tăng trưởng 2,6%
Chính phủ Nga đã triển khai các chương trình hỗ trợ tài chính, bao gồm 5 tỷ rúp cho nghiên cứu và phát triển (R&D) và ưu đãi lãi suất cho các dự án đầu tư vào sản xuất hóa chất quy mô nhỏ và trung bình trong giai đoạn 2024–2025

- Công nghiệp thực phẩm: tăng trưởng 3,5%
Ngành thực phẩm của Nga tăng trưởng 3,5% trong năm 2024, với các sản phẩm chủ lực như phô mai (tăng 5,1%), bánh kẹo (tăng 3,9%) và bột mì (tăng 1,5%)
Đặc biệt, phân khúc thực phẩm chế biến sẵn ghi nhận mức tăng trưởng ấn tượng 28,8%, phản ánh sự thay đổi trong thói quen tiêu dùng và nhu cầu ngày càng cao về tiện lợi

- Công nghiệp nhẹ
Ngành công nghiệp nhẹ, bao gồm sản xuất thực phẩm, hóa chất và một phần chế tạo máy, tăng trưởng ít nhất 3,5% trong năm 2024, theo Trung tâm Phân tích Kinh tế Vĩ mô và Dự báo Ngắn hạn (CMACP)
Sự tăng trưởng này phản ánh sự phục hồi của sản xuất nội địa và nhu cầu tiêu dùng trong nước, đặc biệt trong bối cảnh các lệnh trừng phạt thúc đẩy sự tự lực và thay thế nhập khẩu.​

- Chi tiêu chính phủ: tăng mạnh, đặc biệt trong xây dựng cơ sở hạ tầng dân sự và lĩnh vực quốc phòng​

2. Các hoạt động kinh tế phi chính thức (shadow economy)
Như đã nói, thực tế ở Nga gồm không ít các hoạt động kinh tế phi chính thức (shadow economy), vì thế GDP của Nga công bố nhiều khả năng thấp hơn so với thực tế. Nhiều nghiên cứu độc lập đã chỉ ra rằng phần kinh tế không được ghi nhận này có thể chiếm tới gần một nửa GDP chính thức của Nga.​ Tức là GDP thực của Nga có thể gấp rưỡi con số công bố

Ví dụ, nghiên cứu năm 2020 do các giáo sư Talis Putnins và Arnis Sauka từ Trường Kinh tế Stockholm tại Riga thực hiện (Tài liệu tham khảo phía dưới) đã ước tính rằng:​
- Kinh tế phi chính thức (không được tính vào GDP) của Nga chiếm khoảng 44,7% GDP công bố vào năm 2018
- Nghiên cứu này sử dụng phương pháp khảo sát doanh nghiệp để đo lường các hoạt động kinh tế không được báo cáo, bao gồm:​
+ Tiền lương trả ngoài sổ sách: chiếm khoảng 38,7% tổng tiền lương thực tế.​
+ Lợi nhuận kinh doanh không khai báo: chiếm khoảng 33,8% lợi nhuận thực tế.​
+ Nhân viên không chính thức: ước tính chiếm 28,2% tổng số nhân viên.​
+ Doanh nghiệp không đăng ký: chiếm khoảng 6,1% tổng số doanh nghiệp.​

Ngoài ra, nghiên cứu cũng chỉ ra các khoản tiền dùng để "bôi trơn" với khoảng 26,4% doanh thu được chi cho các khoản "bôi trơn" và 20,6% giá trị hợp đồng được sử dụng để đảm bảo hợp đồng với chính phủ.​

Với tỷ lệ kinh tế phi chính thức chiếm gần 45% GDP, GDP thực tế của Nga có thể cao hơn khoảng 1,5 lần so với số liệu chính thức. Điều này có nghĩa là nếu GDP chính thức của Nga là 2-3 nghìn tỷ USD, thì GDP thực tế có thể lên tới khoảng 3-4,5 nghìn tỷ USD.​

Kinh tế phi chính thức đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế Nga, đặc biệt là trong các lĩnh vực như xây dựng, bán buôn và dịch vụ. Việc không ghi nhận đầy đủ các hoạt động này dẫn đến việc GDP chính thức bị đánh giá thấp, không phản ánh đầy đủ sức mạnh kinh tế thực sự của Nga.​

Tham khao

FREEPOLICYBRIEFS.ORG "https://freepolicybriefs.org/wp-content/uploads/2020/03/freepolicybriefs20200316-2.pdf"

https://freepolicybriefs.org/2020/03/16/shadow-economy-russia/

https://www.sseriga.edu/shadow-economy-index-russia

Đăng bởi: @langtubachkhoa

↑

 

Đế chế phản công: Tại sao Trump tuyên chiến thương mại với toàn thế giới?

Những ngày này thông tin về cuộc chiến thương mại của Trump lấn át mọi chủ đề khác trên không gian truyền thông và mạng xã hội, nhưng sự thật thì cuộc chiến này đã bắt đầu từ nhiệm kỳ đầu của Trump

Phần 1. Khi lợi ích kinh tế lấn át các liên minh toàn cầu và tại sao thuế quan lại trở thành vũ khí hủy diệt hàng loạt mới...

Năm 2016. Giới tinh hoa thế giới tin tưởng rằng toàn cầu hóa là không thể đảo ngược, quan hệ thương mại quốc tế là bất khả xâm phạm và Hoa Kỳ sẽ mãi mãi là người bảo đảm cho trật tự kinh tế tự do.
"Mỹ là quốc gia sáng tạo và duy trì các quy tắc thương mại quốc tế", tờ The Economist viết. Tuy nhiên, chỉ sau vài tháng, những ý tưởng này sẽ bắt đầu lung lay...
"Khi các quốc gia lừa dối chúng ta về thương mại, họ đánh cắp việc làm, nước Mỹ sẽ không dung thứ cho điều này nữa", Donald Trump tuyên bố trong bài phát biểu vận động tranh cử của mình.

 

Spoiler

Chi tiết

 

Sau Thế chiến II, Hoa Kỳ đã tạo ra một hệ thống thương mại toàn cầu. Hiệp định chung về thuế quan và thương mại năm 1947 và sau đó là WTO đều là các dự án của Mỹ. Trong nhiều thập kỷ, Washington đã rao giảng về thương mại tự do như là kinh thánh của chủ nghĩa tư bản.
Năm 1994, Clinton ký NAFTA (Hiệp định Thương mại Tự do Bắc Mỹ), mở biên giới với Mexico. Năm 2001, Hoa Kỳ đã cho phép Trung Quốc gia nhập WTO, thuyết phục thế giới rằng thương mại sẽ khiến Trung Quốc trở nên dân chủ và thân phương Tây.
"Chúng ta đang ở ngưỡng cửa của thời đại hoàng kim của toàn cầu hóa", Bộ trưởng Tài chính Larry Summers tuyên bố.
Nhưng đến năm 2016, bức tranh đã thay đổi hoàn toàn.
Hoa Kỳ đã mất hơn 5 triệu việc làm trong ngành sản xuất trong 15 năm. Ohio, Michigan, Pennsylvania - những tiểu bang công nghiệp thịnh vượng trước đây - đã trở thành "vành đai gỉ sét" khét tiếng. Hàng ngàn nhà máy đóng cửa, chuyển sang Trung Quốc hoặc Mexico.
"Lịch sử phản bội giai cấp công nhân Mỹ được viết bởi chính bàn tay của giới tinh hoa Washington." Với câu nói này, Trump đã đánh trúng vào tâm lý của cử tri tại Detroit, một thị trấn ma mới được xây dựng và từng rất nhộn nhịp.
Thâm hụt thương mại của Hoa Kỳ năm 2016 là hơn 502 tỷ đô la. Trong đó, 347 tỷ là thâm hụt thương mại với Trung Quốc.
“Đây không phải là thương mại tự do, đây là sự cưỡng hiếp kinh tế của nước Mỹ,” Trump tuyên bố, và lời nói của ông đã được hàng triệu người đồng tình.
Tuy nhiên, các nhà kinh tế thì tranh luận. Nhà kinh tế đoạt giải Nobel Paul Krugman khẳng định: “Thâm hụt thương mại không quan trọng”. Còn giáo sư David Autor của MIT phản bác: "Cú sốc Trung Quốc đã phá hủy 2,5 triệu việc làm trong ngành sản xuất của người Mỹ."
Nên tin ai? Một công nhân người Mỹ giản dị ở Youngstown đã trả lời: “Khi nhà máy của tôi đóng cửa và chuyển đến Thâm Quyến, tôi chẳng quan tâm gì đến các lý thuyết kinh tế vĩ mô”.
Nhưng không chỉ có vấn đề việc làm. Trung Quốc vi phạm một cách có hệ thống cái gọi là giáo điều của phương Tây:
• Buộc các công ty nước ngoài chuyển giao công nghệ;
• Trợ cấp cho doanh nghiệp nhà nước, làm méo mó cạnh tranh;
• Hạn chế quyền tiếp cận thị trường của mình trong khi cho phép tiếp cận tự do các thị trường phương Tây;
• Thao túng đồng nhân dân tệ để kích thích xuất khẩu một cách giả tạo;
• Bỏ qua quyền sở hữu trí tuệ, đánh cắp công nghệ trị giá hàng trăm tỷ đô la mỗi năm;
"Trung Quốc đang chơi trò chơi dài hạn, còn chúng ta chỉ nhìn vào số liệu thị trường chứng khoán mỗi quý", cựu chủ tịch Hội đồng Kinh tế Quốc gia Gary Cohn thừa nhận.
Giáo sư kinh tế Peter Navarro, người đã trở thành cố vấn của Trump, đã trích dẫn những con số gây sốc: “Trong 15 năm qua, việc chuyển giao công nghệ của chúng tôi sang Trung Quốc đã thực sự tạo ra một ngành công nghiệp hàng không vũ trụ, chất bán dẫn và công nghệ sinh học hiện đang cạnh tranh với chúng tôi”.
Nhận ra rằng mọi thứ không thể tiếp tục như thế này, vào ngày 23 tháng 3 năm 2018, Trump đã áp dụng mức thuế đầu tiên là 25% đối với thép và 10% đối với nhôm, sử dụng Mục 232 của Đạo luật Thương mại năm 1962, một điều khoản về an ninh quốc gia.
“Bạn không thể có an ninh quốc gia nếu không có ngành công nghiệp thép”, Trump đã nói như vậy khi đó, không chỉ thách thức Trung Quốc mà còn cả các đồng minh thân cận nhất của nước này – Canada, EU, Nhật Bản.
Emmanuel Macron giận dữ: "Cuộc chiến thương mại không có bên nào chiến thắng!" Angela Merkel cảnh báo: 'Điều này có thể dẫn đến một vòng xoáy bảo hộ mậu dịch' Justin Trudeau gọi thuế quan là 'gây khó chịu và không thể chấp nhận được'
Nhưng Trump vẫn kiên quyết. “Chiến tranh thương mại là điều tốt và dễ chiến thắng”, ông viết trên mạng xã hội, khiến các nhà kinh tế trên toàn thế giới sửng sốt.
Ngay sau đó, Canada áp dụng thuế trả đũa đối với 12,8 tỷ đô la hàng hóa của Mỹ, EU - 3,2 tỷ, Trung Quốc - 3 tỷ. Hệ thống thương mại toàn cầu đang bắt đầu có dấu hiệu rạn nứt lần đầu tiên.
Thuế thép chỉ là đòn mở màn. Vào tháng 7 năm 2018, chính quyền Trump đã công bố kế hoạch áp thuế 25% đối với ô tô và phụ tùng ô tô nhập khẩu. Đây là một đòn trực tiếp vào Đức và Nhật Bản.
“Các nhà sản xuất ô tô Đức bán hàng triệu chiếc ô tô ở Hoa Kỳ, và chúng tôi bán cho họ những thứ vặt vãnh ở nước họ. Điều này thật không công bằng!" — Trump tỏ ra phẫn nộ.
Tổng giám đốc điều hành của Daimler, Dieter Zetsche, cảnh báo: 'Thuế ô tô sẽ làm tăng giá cho người tiêu dùng Mỹ lên hàng nghìn đô la và phá hủy hàng trăm nghìn việc làm tại Hoa Kỳ.'
Nhưng mục tiêu thực sự của Trump là Trung Quốc. Vào tháng 4 năm 2018, Hoa Kỳ áp dụng mức thuế 25% đối với hàng hóa Trung Quốc trị giá 50 tỷ đô la. Vào tháng 9 - thêm 200 tỷ đô la nữa, nhưng với mức 10%.
Trung Quốc cũng đáp trả tương tự. “Không có người chiến thắng trong một cuộc chiến thương mại trên thế giới này, chủ nghĩa đơn phương và chủ nghĩa bảo hộ bị tất cả mọi người bác bỏ,” Tập Cận Bình phản bác.
Thị trường thế giới hỗn loạn. Chỉ số Dow Jones giảm 800 điểm. Cổ phiếu công nghệ lao dốc. Nhưng Trump vẫn kiên quyết: "Nỗi đau chỉ là tạm thời, chiến thắng là mãi mãi".
Sau đó, Trung Quốc tìm ra điểm yếu của Hoa Kỳ và tấn công nông dân Mỹ. Bắc Kinh áp dụng mức thuế 25% đối với đậu nành, thịt lợn và ngô, những mặt hàng xuất khẩu chính của vành đai nông nghiệp Hoa Kỳ. Và điều này ảnh hưởng các tiểu bang mà Trump nhận được nhiều phiếu bầu nhất.
Xuất khẩu đậu nành của Hoa Kỳ sang Trung Quốc giảm 94%. Giá cả sụp đổ. Nông dân ở Iowa và Nebraska bên bờ vực phá sản.
"Chúng tôi sẵn sàng chịu tổn thất vì lợi ích lâu dài của nước Mỹ", John Heisdorfer, một nông dân trồng đậu nành ở Illinois, dũng cảm nói. Nhưng tài khoản ngân hàng của anh ấy ngày một cạn kiệt.
Trump buộc phải cung cấp 12 tỷ đô la viện trợ cho nông dân vào năm 2018. Năm 2019, thêm 16 tỷ đô la nữa. Những người chỉ trích chế giễu: “Đây không còn là chủ nghĩa tư bản nữa mà là chủ nghĩa xã hội nhà nước theo phong cách Trump.”
Nhưng không chỉ có nông dân phải chịu thiệt hại. Thuế thép ảnh hưởng đến các nhà sản xuất Hoa Kỳ:
• General Motors thông báo cắt giảm 14.000 việc làm;
• Harley-Davidson chuyển một số hoạt động sản xuất sang châu Âu để tránh thuế quan trả đũa;
• Ford mất một tỷ đô la do giá nhôm và thép tăng cao.
“Một cuộc chiến thương mại với chính nền kinh tế của mình”, tờ Wall Street Journal châm biếm.
Nhưng nếu thuế quan không phải là mục đích mà là phương tiện thì sao? Nếu toàn bộ cuộc chiến thương mại chỉ là một phần của chiến lược lớn hơn thì sao?
"Mỹ đã thua trong cuộc cạnh tranh kinh tế với Trung Quốc, bây giờ chúng ta phải thay đổi luật chơi", Robert Lighthizer, đại diện thương mại Hoa Kỳ, cho biết.
Trump không nghĩ theo hướng tự do thương mại mà theo hướng quyền lực và lợi ích quốc gia. Đối với ông, nền kinh tế toàn cầu không phải là lĩnh vực hợp tác cùng có lợi mà là đấu trường đấu tranh nơi kẻ chiến thắng sẽ giành được tất cả.
"Bản chất chiến lược của Trump là khôi phục chủ quyền kinh tế cho nước Mỹ", Peter Navarro giải thích. "Chủ nghĩa toàn cầu đã làm giàu cho giới tinh hoa tài chính nhưng lại làm nghèo đi tầng lớp trung lưu của chúng ta."
Đây là sự quay trở lại chủ nghĩa trọng thương, một hệ thống trong đó quyền lực quốc gia được xây dựng dựa trên thặng dư thương mại thay vì thương mại tự do. Đúng là ý tưởng này đã bị Adam Smith bác bỏ vào năm 1776, nhưng ngày nay, trong thời đại phi toàn cầu hóa, nó lại có giá trị.
Đến cuối năm 2018, hệ thống thương mại toàn cầu đang trải qua một sự chuyển đổi mà chỉ hai năm trước thôi là không thể tưởng tượng được. WTO bị tê liệt vì Hoa Kỳ chặn việc bổ nhiệm lãnh đạo mới vào cơ quan điều hành. Chuỗi cung ứng toàn cầu được tái cấu trúc. Các công ty hoảng loạn và tìm kiếm giải pháp thay thế cho hoạt động sản xuất tại Trung Quốc.
"Sự không chắc chắn là kẻ thù tồi tệ nhất của kinh doanh", Fred Smith, CEO của FedEx cho biết. " Chúng ta đang chứng kiến ​​sự tái cấu trúc cơ bản của nền kinh tế toàn cầu."
Nhưng sự cải tổ chỉ mới bắt đầu. Phía trước là cuộc đối đầu đầy kịch tính với Trung Quốc, một cuộc chiến tranh lạnh về công nghệ và nỗ lực thay đổi triệt để các quy tắc thương mại quốc tế.
Và tất cả những điều này chỉ là khúc dạo đầu cho trận chiến thực sự - vì tương lai của trật tự kinh tế toàn cầu.
Kochetov Alexey

(FB BlackCat Vo)

 

 

Đăng bởi: @langtubachkhoa

↑

 

 

ĐẾ CHẾ PHẢN CÔNG:

 

Phần 2: Cuộc chiến thương mại đã phơi bày cuộc khủng hoảng cơ bản trong hệ thống toàn cầu và đưa xung đột lên một tầm cao mới như thế nào?

 

Năm 2019. Cuộc chiến thương mại không chỉ giới hạn ở thuế quan và thuế quan. Bây giờ là cuộc chiến giành quyền thống trị công nghệ - một trận chiến sẽ quyết định ai sẽ thống trị thế giới trong thế kỷ 21.

“Dữ liệu là dầu mỏ mới. Trí tuệ nhân tạo là quả bom nguyên tử mới,” Mark Zuckerberg tuyên bố tại diễn đàn ở Davos, khiến khán giả sửng sốt vì sự thẳng thắn của mình.

 

Vào ngày 15 tháng 5 năm 2019, Tổng thống Trump ký lệnh hành pháp tuyên bố tình trạng khẩn cấp về công nghệ. Cuộc tấn công này nhắm thẳng vào mục tiêu chính của Trung Quốc: Huawei. Các công ty Mỹ bị cấm sử dụng thiết bị viễn thông từ "đối thủ nước ngoài". Bộ Thương mại sau đó đưa Huawei vào danh sách đen.

"Đây không phải là vấn đề thương mại. "Đây là vấn đề an ninh quốc gia", Ngoại trưởng Mike Pompeo giải thích. "Chúng tôi sẽ không cho phép Đảng Cộng sản Trung Quốc xây dựng mạng lưới gián điệp toàn cầu dưới vỏ bọc cơ sở hạ tầng 5G".

Trung Quốc phản ứng rất gay gắt. "Đây là chủ nghĩa khủng bố công nghệ", người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc nói. Bắc Kinh đang tạo ra "danh sách thực thể không đáng tin cậy" và đe dọa hạn chế xuất khẩu kim loại đất hiếm, một nguồn tài nguyên quan trọng đối với ngành điện tử phương Tây.

Đến giữa năm 2019, quy mô của sự bế tắc kinh tế trở nên rõ ràng:

• Hoa Kỳ đã áp thuế đối với hàng hóa Trung Quốc trị giá 250 tỷ đô la;

• Trung Quốc đáp trả bằng cách áp thuế lên 110 tỷ đô la hàng hóa của Mỹ;

• Xuất khẩu của Hoa Kỳ sang Trung Quốc giảm 26% so với năm 2018;

• Theo ước tính của IMF, tăng trưởng kinh tế toàn cầu đã chậm lại từ 3,6% xuống 3,2%;

• Chỉ số niềm tin kinh doanh đã đạt mức thấp nhất kể từ cuộc khủng hoảng năm 2008.

Các nhà kinh tế của Cục Dự trữ Liên bang New York tính toán rằng "Chi phí của cuộc chiến thương mại đối với một gia đình trung bình ở Mỹ là 831 đô la một năm". “Chúng ta mất từ ​​0,3% đến 0,7% GDP hàng năm do chính sách thuế quan”, Quốc hội Hoa Kỳ thừa nhận trong một báo cáo mật.

Nhưng Trump vẫn kiên quyết: "Chúng ta đang nhận được hàng tỷ đô la từ Trung Quốc. Họ trả tiền cho chúng ta, không phải chúng ta trả tiền cho họ."

Các nhà kinh tế đau đầu: Tổng thống không hiểu hoặc cố tình bóp méo cơ chế thuế quan do các nhà nhập khẩu Mỹ chứ không phải các nhà xuất khẩu Trung Quốc phải trả.

Ngày 15 tháng 1 năm 2020 tại Washington Trump và Phó Thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc ký thỏa thuận thương mại "giai đoạn một". Trump ăn mừng chiến thắng: 'Trung Quốc chưa bao giờ nhượng bộ như vậy.'

Theo thỏa thuận, Trung Quốc cam kết:

• Tăng mua hàng hóa của Mỹ thêm 200 tỷ đô la trong vòng hai năm;

• Tăng cường bảo vệ sở hữu trí tuệ;

• Dừng việc chuyển giao công nghệ cưỡng bức;

• Mở cửa lĩnh vực tài chính cho đầu tư nước ngoài.

Thực tế hóa ra phức tạp hơn thế. Các nhà phê bình nhanh chóng chỉ ra những sai sót cơ bản của thỏa thuận:

• Thiếu cơ chế thực thi và xác minh;

• Mục tiêu mua hàng không thực tế;

• Duy trì hầu hết các mức thuế quan;

• Bỏ qua những vấn đề về cấu trúc của nền kinh tế Trung Quốc.

"Đây không phải là một thỏa thuận, mà là một lệnh ngừng bắn", Martin Wolf của tờ Financial Times lưu ý. "Trung Quốc đồng ý mua thêm hàng hóa của Mỹ, nhưng không thay đổi mô hình kinh tế."

Những diễn biến tiếp theo chứng minh sự hoài nghi. Trung Quốc sẽ thực hiện chưa tới 60% cam kết mua hàng vào cuối năm 2020 do đại dịch Covid.

Đại dịch do virus corona bùng phát vào đầu năm 2020 không chỉ khiến việc thực hiện thỏa thuận thương mại trở nên khó khăn hơn mà còn đưa xung đột lên một cấp độ mới thậm chí còn nguy hiểm hơn.

"Virus Trung Quốc" là tên mà Trump gọi COVID-19, trực tiếp cáo buộc Bắc Kinh đã phát tán căn bệnh này. "Họ có thể ngăn chặn điều đó, nhưng họ đã không làm vậy."

Đại dịch phơi bày điểm yếu cơ bản của nền kinh tế toàn cầu: sự phụ thuộc vào nguồn cung ứng của Trung Quốc. Khi các nhà máy ở Vũ Hán đóng cửa, các dây chuyền lắp ráp trên khắp thế giới cũng ngừng hoạt động. Trong khi các bệnh viện đang rất cần khẩu trang và thuốc men, thì 97% lượng thuốc kháng sinh ở Hoa Kỳ lại được sản xuất tại Trung Quốc.

“Chúng ta không thể phụ thuộc vào các quốc gia khác, đặc biệt là các quốc gia thù địch, để đảm bảo an ninh quốc gia, sức khỏe cộng đồng và nguồn cung cấp thiết yếu”, Trump phát biểu khi ký lệnh thành lập kho dự trữ y tế chiến lược.

Chủ nghĩa dân tộc kinh tế đang trở thành chuẩn mực mới. Thuật ngữ “reshoring” – đưa hoạt động sản xuất trở về quê hương – đang phát triển từ một khái niệm lý thuyết thành chính sách của nhà nước.

"Toàn cầu hóa đã chết", Jim Cramer tuyên bố trên CNBC. "Nó đang được thay thế bằng sự hội nhập kinh tế khu vực và quyền tự chủ chiến lược."

Trong bối cảnh đại dịch, cuộc đối đầu về công nghệ ngày càng trở nên gay gắt hơn. Sau Huawei, các gã khổng lồ công nghệ Trung Quốc khác cũng đang bị tấn công:

• TikTok nhận được tối hậu thư: bán hoạt động kinh doanh tại Mỹ hoặc rời khỏi thị trường;

• WeChat, ứng dụng nhắn tin lớn nhất Trung Quốc, đang bị tuyên bố là mối đe dọa an ninh;

• Công ty bán dẫn SMIC mất quyền tiếp cận công nghệ Mỹ;

• DJI, nhà sản xuất máy bay không người lái hàng đầu thế giới, đã bị đưa vào danh sách đen;

"Chúng ta đang dựng nên một bức màn sắt trong không gian kỹ thuật số", Eric Schmidt, cựu CEO của Google, cảnh báo. "Hai mạng internet, hai vũ trụ công nghệ, hai tiêu chuẩn không tương thích."

Trung Quốc đang thúc đẩy sự độc lập về công nghệ. Kế hoạch “Sản xuất tại Trung Quốc 2025” đang được chuyển đổi thành chiến lược “lưu thông kép” mới – tạo ra một nền kinh tế tự cung tự cấp có khả năng chống chịu trước những cú sốc bên ngoài.

“Với mỗi hạn chế của Mỹ, chúng tôi sẽ đáp trả bằng cách tăng đầu tư vào đổi mới sáng tạo”, Tập Cận Bình phát biểu khi công bố khoản đầu tư 1,4 nghìn tỷ đô la vào phát triển công nghệ mới đến năm 2025.

Mặt trận đối đầu kinh tế tiếp theo là hệ thống tài chính. Chính quyền Trump đang phát hiện ra một vũ khí mới: đồng đô la như một công cụ cưỡng chế.

Các lệnh trừng phạt đối với Nga, Iran, Venezuela cho thấy Hoa Kỳ có thể sử dụng quyền kiểm soát của mình đối với hệ thống tài chính toàn cầu để cô lập các đối thủ. Nhưng hiện nay chiến thuật này cũng đang được sử dụng trong các tranh chấp thương mại.

"Đồng đô la là vũ khí mạnh nhất trong kho vũ khí của Hoa Kỳ", Bộ trưởng Tài chính Steven Mnuchin nói một cách thẳng thắn. "Chúng ta có thể cắt đứt bất kỳ quốc gia nào khỏi hệ thống tài chính toàn cầu."

Mối đe dọa này không chỉ khiến các đối thủ của Hoa Kỳ mà cả các đồng minh của nước này lo sợ. Liên minh châu Âu đang đẩy nhanh việc tạo ra cơ chế thanh toán thay thế INSTEX. Nga và Trung Quốc đang tăng cường giao dịch bằng tiền tệ quốc gia. Các ngân hàng trung ương đang tích cực tăng dự trữ vàng của mình.

Trung Quốc đang thực hiện những biện pháp quyết liệt. Dự án đồng nhân dân tệ kỹ thuật số đang được phát triển với tốc độ chưa từng có. Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc có kế hoạch ra mắt đồng tiền kỹ thuật số đầu tiên do nhà nước sở hữu trên quy mô lớn vào năm 2023.

“Đây không chỉ là một cải tiến công nghệ. "Đây là một cuộc tấn công vào quyền bá chủ của đồng đô la", cựu Chủ tịch Fed Ben Bernanke cảnh báo.

Vào cuối nhiệm kỳ đầu tiên của Trump (ngày 20 tháng 1 năm 2021), nền kinh tế toàn cầu đã trải qua một sự chuyển đổi cơ bản:

• Chuỗi cung ứng toàn cầu. Các công ty đang xem xét lại toàn cầu hóa. Câu khẩu hiệu "vừa kịp lúc" được thay thế bằng "phòng ngừa". Apple bắt đầu chuyển sản xuất từ ​​Trung Quốc sang Việt Nam và Ấn Độ. Samsung đóng cửa nhà máy cuối cùng ở Trung Quốc. Dell và HP đang đa dạng hóa chuỗi cung ứng của mình.

• Dòng đầu tư . Đầu tư trực tiếp nước ngoài giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc đã giảm 75% so với năm 2016. Các công ty Mỹ đã rút hơn 50 tỷ đô la khỏi Trung Quốc trong ba năm. Đầu tư của Trung Quốc vào Hoa Kỳ đã giảm từ 45 tỷ đô la xuống còn 5 tỷ đô la một năm.

• Khoảng cách công nghệ. Hai hệ sinh thái công nghệ không tương thích đang được hình thành. Trung Quốc đang nhanh chóng tạo ra các giải pháp thay thế cho mọi thứ: từ hệ điều hành đến công cụ tìm kiếm, từ mạng xã hội đến hệ thống thanh toán. Hoa Kỳ đang tăng cường liên minh công nghệ với Nhật Bản, Hàn Quốc và Châu Âu.

• Quy tắc giao dịch. WTO đang mất đi vai trò là trọng tài trong các tranh chấp thương mại. Các thỏa thuận song phương và khu vực đang trở thành chuẩn mực mới. Trung Quốc đang tích cực thúc đẩy Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP), và Hoa Kỳ đang thúc đẩy Mạng lưới Thịnh vượng Kinh tế với “các đối tác đáng tin cậy”.

Chính sách công nghiệp. Sự hồi sinh của ý tưởng về chiến lược công nghiệp quốc gia. Hoa Kỳ thông qua kế hoạch 50 tỷ đô la để kích thích ngành công nghiệp bán dẫn. EU lập quỹ 750 tỷ euro cho 'quyền tự chủ chiến lược' Nhật Bản phân bổ 2,2 nghìn tỷ yên cho việc đưa hoạt động sản xuất trở về.

Cộng đồng học thuật chia rẽ trong việc đánh giá kết quả của cuộc chiến thương mại:

• "Hoa Kỳ đã thua cuộc chiến này. Thâm hụt thương mại với Trung Quốc hầu như không thay đổi và thiệt hại cho nền kinh tế Hoa Kỳ lên tới khoảng 300 tỷ đô la", Paul Krugman, người đoạt giải Nobel kinh tế, cho biết.

• "Trung Quốc đã chịu thiệt hại nghiêm trọng. Tăng trưởng GDP giảm xuống còn 6% vào năm 2019, mức thấp nhất trong 30 năm. "Trump đã buộc Bắc Kinh phải đưa ra những nhượng bộ mà chưa ai từng có thể đạt được trước đây", Stephen Bannon, cựu chiến lược gia trưởng của Nhà Trắng, phản bác.

• Chủ tịch ECB Christine Lagarde phát biểu một cách triết lý rằng: "Sẽ không có người chiến thắng trong một cuộc chiến thương mại, chỉ có người thua cuộc". "Một thế giới nghèo nàn hơn, chia rẽ hơn và căng thẳng hơn là di sản của cuộc xung đột này."

Quan điểm của Trung Quốc được trình bày bởi Giáo sư Dai Xu của Đại học Bắc Kinh: “Mỹ đã bắt đầu một cuộc chiến mà họ không thể thắng. Trung Quốc sẽ không bao giờ đồng ý với vị thế là đối tác cấp dưới. Chúng tôi sẽ xây dựng hệ thống công nghệ và tài chính của riêng mình, ngay cả khi phải mất hàng thập kỷ."

Kết quả bất ngờ nhất của cuộc chiến thương mại là sự thay đổi về mặt tư tưởng. Sự đồng thuận theo chủ nghĩa tân tự do đã tồn tại trong nhiều thập kỷ đã sụp đổ. Thay vào đó là chủ nghĩa dân tộc kinh tế, một học thuyết dường như đã bị lãng quên từ lâu kể từ cuộc Đại suy thoái.

"Nhiệm vụ cao nhất của chúng ta là đối với người lao động, nông dân và công dân Mỹ", Trump tuyên bố tại Liên Hợp Quốc. "Lòng yêu nước là nền tảng duy nhất cho một thế giới thịnh vượng."

• Các nhà kinh tế học tự do đang vô cùng kinh hoàng. "Chúng ta đang quay trở lại chủ nghĩa trọng thương của thế kỷ 17", Jeffrey Sachs than thở. "Đây là một cuộc tấn công vào khoa học kinh tế và lẽ thường."

Nhưng dư luận đang thay đổi. Các cuộc thăm dò cho thấy 66% người Mỹ ủng hộ cách tiếp cận cứng rắn hơn với Trung Quốc. 58% người châu Âu tin rằng cần phải bảo vệ các ngành công nghiệp chiến lược khỏi sự kiểm soát của nước ngoài. 73% người dân Nhật Bản ủng hộ việc giảm sự phụ thuộc vào nguồn cung ứng của Trung Quốc.

“Lợi ích quốc gia đang quay trở lại chính sách kinh tế. Và đây không phải là hiện tượng tạm thời liên quan đến Trump, nhà sử học kinh tế Adam Tooze cảnh báo. “Đây là sự thay đổi cơ bản sẽ quyết định sự phát triển của thế giới trong nhiều thập kỷ tới.”

Sau khi Bức tường Berlin sụp đổ và cho đến năm 2016, thế giới buộc phải tuân theo các quy tắc của cái gọi là Đồng thuận Washington: tự do thương mại, tư nhân hóa, bãi bỏ quy định, tự do lưu chuyển vốn. Những nguyên tắc này đã được IMF, Ngân hàng Thế giới và Bộ Tài chính Hoa Kỳ thúc đẩy như một công thức chung cho thành công kinh tế.

Cuộc chiến thương mại của Trump đã làm suy yếu mô hình này. Brexit thắng thế ở Anh. Những người theo chủ nghĩa hoài nghi châu Âu lên nắm quyền ở Ý. Ngay cả những nước ủng hộ thương mại tự do truyền thống như Đức và Nhật Bản cũng nói về nhu cầu "tự chủ chiến lược".

“Chúng ta đang chứng kiến ​​sự ra đời của một mô hình kinh tế mới”, người đoạt giải Nobel Joseph Stiglitz cho biết. “Thế giới đơn cực đang nhường chỗ cho thế giới đa cực, và chủ nghĩa tân tự do đang nhường chỗ cho những cách tiếp cận thực dụng và đa dạng hơn đối với phát triển.”

Mô hình mới, mà một số người gọi là "Sự đồng thuận Bắc Kinh", bao gồm:

• Chính sách công nghiệp tích cực;

• Lập kế hoạch chiến lược và đầu tư công;

• Bảo vệ lợi ích kinh tế quốc gia trong các lĩnh vực then chốt;

• Kiểm soát việc chuyển vốn nếu cần thiết;

• Chủ quyền công nghệ là ưu tiên hàng đầu.

“Đây không phải là sự phủ nhận toàn cầu hóa mà là sự định dạng lại nó”, Dani Rodrik đến từ Harvard giải thích. “Chúng ta đang chuyển từ toàn cầu hóa siêu tốc sang toàn cầu hóa vừa phải, có tính đến đặc điểm và lợi ích quốc gia.”

Các cuộc chiến thương mại của Hoa Kỳ đã bắt đầu có những tác động chính trị sâu sắc hơn, vượt xa phạm vi kinh tế:

Sự đồng thuận lưỡng đảng mới ở Hoa Kỳ. "Khắc phục Trung Quốc là vấn đề duy nhất mà cả đảng Cộng hòa và đảng Dân chủ đều đồng tình", bình luận viên của CNN lưu ý. Con đường hướng tới đối đầu kinh tế với Trung Quốc hiện được cả hai bên ủng hộ, mặc dù chiến thuật có thể khác nhau.

Đánh giá lại các liên minh. Thuế quan đánh vào thép từ Canada và EU đã gây sốc cho các đồng minh truyền thống. "Nước Mỹ không còn là quốc gia dẫn đầu thế giới tự do nữa", Angela Merkel phát biểu sau hội nghị thượng đỉnh G7 năm 2018. Châu Âu đang bắt đầu xây dựng chiến lược riêng đối với Trung Quốc, cân bằng giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc.

Chia rẽ chính trị nội bộ. Cuộc chiến thương mại đã làm trầm trọng thêm sự chia rẽ trong xã hội phương Tây. Giới tinh hoa kinh doanh và lĩnh vực tài chính đang yêu cầu quay trở lại trạng thái bình thường. Giai cấp công nhân và doanh nghiệp hướng tới dân tộc ủng hộ chủ nghĩa bảo hộ. Đường đứt gãy này sẽ định hình cuộc đấu tranh chính trị trong nhiều năm.

Chiến lược “ưu tiên bệnh nhân” của Trung Quốc. Cuộc đối đầu với Hoa Kỳ đã củng cố vị thế của Tập Cận Bình tại Trung Quốc. “Chúng ta đang ở trong giai đoạn lịch sử của những thử thách to lớn sẽ tôi luyện đất nước chúng ta,” ông nói trong bài phát biểu của mình. Trung Quốc đang bắt đầu chuẩn bị cho một cuộc đối đầu lâu dài bằng cách đầu tư vào khả năng tự cung tự cấp và độc lập về công nghệ.

Đến cuối năm 2020, cuộc chiến thương mại của Hoa Kỳ đã biến thành một thứ gì đó lớn hơn nhiều: một cuộc xung đột mang tính cấu trúc giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới, tác động đến mọi khía cạnh của quan hệ quốc tế.

“Chúng ta đã bước vào thời kỳ chiến tranh lạnh về kinh tế có thể kéo dài hàng thập kỷ”, Ray Dalio, người sáng lập quỹ đầu cơ lớn nhất Bridgewater, cảnh báo.

Bây giờ trạng thái bình thường mới (tôi xin nhắc lại rằng chúng ta đang nói về giai đoạn từ năm 2016 đến năm 2021) bao gồm:

• Rủi ro địa chính trị là yếu tố thường trực trong kế hoạch kinh doanh;

• Sự phân mảnh của thị trường toàn cầu thành các khối khu vực;

• An ninh kinh tế được ưu tiên hơn hiệu quả;

• Chủ nghĩa bảo hộ công nghệ và cạnh tranh tiêu chuẩn;

• Sự cạnh tranh tiền tệ và vai trò suy yếu của đồng đô la.

“Thế giới sẽ không bao giờ quay trở lại thời kỳ toàn cầu hóa của năm 2016, ngay cả khi Trump rời Nhà Trắng”, nhà kinh tế trưởng của Morgan Stanley cho biết. “Thần đèn của chủ nghĩa dân tộc đã thoát ra khỏi chiếc bình và không thể nào nhốt lại được nữa.”

Trong những tháng cuối nhiệm kỳ đầu tiên, Trump đã giáng cho Trung Quốc một loạt đòn mới:

• Cấm đầu tư vào các công ty Trung Quốc có liên quan đến tổ hợp công nghiệp-quân sự;

• Hạn chế đối với sinh viên và nhà nghiên cứu Trung Quốc;

• Đưa thêm 77 công ty công nghệ Trung Quốc vào danh sách đen;

• Gây áp lực buộc các đồng minh loại Trung Quốc khỏi cơ sở hạ tầng quan trọng.

Khi năm 2021 bắt đầu, nền kinh tế toàn cầu đang đứng trước ngã ba đường. Trật tự cũ đã bị phá hủy, và hình dáng của trật tự mới chỉ vừa mới hình thành. Một điều rõ ràng là: kỷ nguyên toàn cầu hóa vô tư đã kết thúc, mở đường cho một thế giới phức tạp hơn, chia cắt hơn và đầy xung đột.

 

Kochetov Alexey

 

(FB BlackCat Vo)

Phần 3. Di sản và hậu quả

Tháng 1 năm 2021. Joe Biden nhậm chức tổng thống Hoa Kỳ với lời hứa sẽ "khôi phục vai trò lãnh đạo của Hoa Kỳ" và "hợp tác với các đồng minh". Thị trường toàn cầu và các nhà ngoại giao đang thở phào nhẹ nhõm khi quan hệ thương mại được bình thường hóa.
“Nước Mỹ đã trở lại,” Biden tuyên bố trong bài diễn văn nhậm chức của mình. Nhưng điều này thực sự có ý nghĩa gì đối với cuộc chiến thương mại với Trung Quốc?
Những tháng đầu tiên của chính quyền mới mang đến một điều bất ngờ: thay vì đảo ngược chính sách, lại có sự củng cố. Katherine Tai, Đại diện Thương mại Hoa Kỳ mới, cho biết: "Thuế quan là một công cụ hợp pháp trong chính sách thương mại và chúng tôi sẽ duy trì chúng như một đòn bẩy".
Janet Yellen, Bộ trưởng Tài chính, xác nhận: “Trung Quốc vẫn là đối thủ cạnh tranh chiến lược quan trọng nhất của chúng ta”.
Kurt Campbell, điều phối viên Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, chấm điểm các chữ i: “Thời đại tương tác mang tính xây dựng với Trung Quốc đã kết thúc. Nó đang được thay thế bằng thời đại cạnh tranh chiến lược”.
Sự kế nhiệm này khiến các nhà phân tích bị sốc. "Trump đã ra đi, nhưng chủ nghĩa Trump trong chính sách thương mại vẫn còn", tờ Financial Times tuyên bố.
Mặc dù lời lẽ mềm mỏng hơn và phương pháp trở nên tinh vi hơn, nhưng mục tiêu chiến lược vẫn như cũ:
• Chống lại sự gia tăng ảnh hưởng về kinh tế và công nghệ của Trung Quốc;
• Tái cấu trúc chuỗi cung ứng toàn cầu có lợi cho Hoa Kỳ;
• Bảo vệ công nghệ và bí quyết quan trọng;
• Áp dụng cải cách kinh tế cơ cấu ở Trung Quốc.
“Chúng tôi sẽ đầu tư vào con người, công nghệ và sự đổi mới để cạnh tranh từ vị thế mạnh mẽ”, Biden tuyên bố trong bài phát biểu trước Quốc hội.
Chính quyền mới đang triển khai các chương trình đầy tham vọng:
• Kế hoạch đầu tư cơ sở hạ tầng trị giá 1,2 nghìn tỷ đô la;
• Đạo luật CHIPS cung cấp 52 tỷ đô la để thúc đẩy ngành công nghiệp bán dẫn;
• Đạo luật Giảm lạm phát phân bổ 370 tỷ đô la cho các công nghệ xanh.
Giám đốc CIA William Burns không hề che giấu điều này: “Cạnh tranh công nghệ với Trung Quốc là thách thức địa chính trị mang tính quyết định của thế hệ chúng ta”.
Trong khi Trump tiến hành cuộc chiến thương mại bằng thuế quan và lệnh trừng phạt, dưới thời Biden, Hoa Kỳ quyết định tập trung vào chính sách công nghiệp - đầu tư trực tiếp vào các lĩnh vực chiến lược của nền kinh tế.
Rana Foroohar, chuyên gia viết bài cho tờ Financial Times, lưu ý rằng "Chúng ta đang chứng kiến sự hồi sinh của những ý tưởng của Alexander Hamilton về việc xây dựng nhà nước dựa trên nền công nghiệp quốc gia".
Đạo luật Chip và Khoa học là ví dụ nổi bật nhất của cách tiếp cận này. Ngoài 52 tỷ đô la dành cho chất bán dẫn, luật còn quy định:
• 200 tỷ cho nghiên cứu cơ bản;
• Ưu đãi thuế cho các công ty xây dựng nhà máy tại Hoa Kỳ;
• Những hạn chế về đầu tư của các bên nhận trợ cấp tại Trung Quốc.
“Đây không chỉ là trợ cấp, mà còn là mô hình mới cho chính phủ và doanh nghiệp”, Bộ trưởng Thương mại Gina Raimondo giải thích. “Chúng tôi đang đề xuất một quan hệ đối tác sẽ đảm bảo vị thế dẫn đầu về công nghệ của Hoa Kỳ trong nhiều thập kỷ tới.”
Chính sách công nghiệp của Biden phù hợp với xu hướng toàn cầu. EU ban hành Đạo luật chip châu Âu trị giá 43 tỷ euro. Nhật Bản phân bổ 6,8 nghìn tỷ yên cho sản xuất chất bán dẫn. Ấn Độ công bố chương trình khuyến khích liên kết sản xuất trị giá 26 tỷ đô la.
“Thế giới đã bước vào kỷ nguyên của chủ nghĩa dân tộc kinh tế. “Bàn tay vô hình của thị trường đang nhường chỗ cho bàn tay hữu hình của nhà nước”, tờ The Economist, từng là thành trì của tư tưởng kinh tế tự do, tuyên bố.
"Đừng bao giờ để cuộc khủng hoảng trôi qua một cách lãng phí." Câu châm ngôn này mô tả hoàn hảo phản ứng của Trung Quốc đối với cuộc chiến thương mại. Những gì bắt đầu như một thách thức đang trở thành chất xúc tác cho các cải cách cơ cấu sâu sắc.
Vào tháng 3 năm 2021, Bắc Kinh công bố Kế hoạch 5 năm lần thứ 14, tập trung vào chiến lược “lưu thông kép”. Bản chất của nó:
• “Lưu thông nội bộ”: dựa vào thị trường và tiêu dùng trong nước;
• “Lưu thông bên ngoài”: sự tham gia có chọn lọc vào nền kinh tế toàn cầu;
• Tự chủ về công nghệ là ưu tiên hàng đầu.
"Chúng ta phải chuẩn bị cho tình huống xấu nhất - cắt đứt hoàn toàn mối quan hệ với công nghệ phương Tây", Tập Cận Bình phát biểu tại một cuộc họp của Bộ Chính trị.
Trung Quốc đang đầu tư số tiền chưa từng có vào các lĩnh vực quan trọng:
• 1,4 nghìn tỷ đô la cho “cơ sở hạ tầng mới” (5G, AI, trung tâm dữ liệu);
• 150 tỷ vào Quỹ bán dẫn quốc gia;
• 400 tỷ đô la cho các nguồn năng lượng mới.
"Hoa Kỳ muốn làm chậm sự phát triển của chúng tôi, nhưng thay vào đó lại đẩy nhanh quá trình chuyển đổi của chúng tôi", Vương Nghị, Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc, lưu ý một cách chua chát.
Kết quả sẽ sớm có thôi. Lần đầu tiên kể từ năm 1990, tiêu dùng trong nước chiếm hơn 60% tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc. Xuất khẩu hàng hóa công nghệ cao tăng trưởng 20% mỗi năm. Số lượng bằng sáng chế quốc tế do các công ty Trung Quốc nộp vượt quá số liệu của Mỹ.
"Trung Quốc+1" là một chiến lược đang trở thành khẩu hiệu của thế giới doanh nghiệp. Các công ty đang nhanh chóng tìm kiếm giải pháp thay thế cho hoạt động sản xuất tại Trung Quốc mà không phải từ bỏ hoàn toàn.
“Tập trung toàn bộ hoạt động sản xuất ở một quốc gia là rủi ro không thể chấp nhận được”, Tim Cook, CEO của Apple, giải thích khi công bố việc chuyển một phần hoạt động sản xuất điện thoại thông minh sang Ấn Độ và Việt Nam.
Xu hướng "droidshoring" (chuyển hoạt động sản xuất sang các quốc gia thân thiện có quan hệ chính trị dễ dự đoán) đang ngày càng gia tăng.
“Chúng ta đang chuyển từ toàn cầu hóa sang khu vực hóa. Nền kinh tế toàn cầu đang bị chia thành các khối, tập trung vào Hoa Kỳ, Trung Quốc và có lẽ là EU", Ngozi Okonjo-Iweala, tổng giám đốc WTO giải thích.
Chuyển đổi chuỗi cung ứng tạo ra những người chiến thắng mới:
• Việt Nam: Xuất khẩu hàng điện tử tăng 387% trong 5 năm;
• Mexico: Đầu tư trực tiếp nước ngoài đạt mức kỷ lục 32 tỷ đô la;
• Ấn Độ: Sản lượng điện thoại thông minh đã tăng gấp 7 lần kể từ năm 2017.
Nhưng quá trình này không rõ ràng như vậy. “Trung Quốc không thể bị thay thế hoàn toàn”, McKinsey (Công ty tư vấn quốc tế) cảnh báo. “Đây là quốc gia duy nhất có đầy đủ các thành phần cần thiết của một hệ sinh thái công nghiệp: quy mô, kỹ năng, cơ sở hạ tầng và cơ sở sản xuất.”
Các công ty đang tìm kiếm sự thỏa hiệp: sản xuất các mặt hàng chiến lược và nhạy cảm sẽ được chuyển gần nhà hơn, trong khi các mặt hàng ít quan trọng hơn vẫn ở Trung Quốc hoặc được chuyển sang các nước thứ ba.
Năm 2019, Eric Schmidt đã dự đoán sự xuất hiện của “bức màn sắt công nghệ”. Đến năm 2025, dự đoán này sẽ trở thành sự thật.
“Trung Quốc đang xây dựng một mạng internet song song, một hệ thống tài chính song song, một cơ sở công nghệ song song”, Ian Bremmer, chủ tịch của Eurasia Group giải thích. “Chúng ta đang chứng kiến thế giới phân chia thành nhiều phạm vi ảnh hưởng kỹ thuật số.”
Ranh giới giữa các hệ sinh thái được tăng cường ở cả hai phía:
• Hoa Kỳ thắt chặt kiểm soát xuất khẩu công nghệ tiên tiến;
• Trung Quốc ban hành luật an ninh mạng yêu cầu phải bản địa hóa dữ liệu;
• EU khởi động sáng kiến 'chủ quyền kỹ thuật số';
• Nga đang xây dựng một mạng internet có chủ quyền và phần mềm bắt buộc cho các công ty nhà nước.
“Sự phân chia công nghệ không thể ngăn chặn được”, Henry Kissinger tuyên bố. “Câu hỏi chính là làm thế nào để quản lý quá trình này để tránh đối đầu trực tiếp.”
Khi nền kinh tế toàn cầu bị phân mảnh, nhiều chi phí ẩn đang xuất hiện.
IMF đã tính toán rằng sự phân mảnh của nền kinh tế toàn cầu có thể khiến thế giới thiệt hại tới 7% GDP – một con số vượt quá 7 nghìn tỷ đô la. Các nước đang phát triển sẽ phải chịu tổn thất lớn nhất vì hội nhập vào nền kinh tế toàn cầu chính là con đường dẫn đến thịnh vượng.
Mark Carney, cựu thống đốc Ngân hàng Anh, cho biết: “Chúng ta từng nghĩ hội nhập kinh tế và công nghệ là con đường một chiều”. “Bây giờ chúng ta hiểu rằng sự tích hợp có thể đảo ngược được và đó là một khám phá đau đớn.”
Vấn đề này đặc biệt nghiêm trọng đối với các nước thứ ba, buộc phải lựa chọn giữa phạm vi ảnh hưởng của Mỹ và Trung Quốc.
"Chúng ta đang bị buộc phải đưa ra những lựa chọn bất khả thi", Tổng thống Indonesia Joko Widodo phàn nàn. — Trung Quốc là đối tác kinh tế quan trọng của chúng tôi, Hoa Kỳ là đối tác công nghệ và tài chính cần thiết. Chúng tôi không muốn chọn phe trong cuộc chiến này."
Cuộc chiến thương mại đang leo thang thành cuộc chiến về ý thức hệ và mô hình phát triển. Washington ngày càng mô tả cuộc xung đột này như một sự đối đầu giữa các nền dân chủ và chế độ độc tài.
"Chúng ta đang ở thời điểm chuyển giao giữa dân chủ và chế độ độc tài", Biden phát biểu tại một cuộc họp "trực tuyến" về dân chủ.
Trung Quốc đưa ra một cách giải thích khác, nhấn mạnh rằng cuộc đối đầu này là cuộc xung đột giữa bá quyền Mỹ và trật tự thế giới đa cực, giữa chủ nghĩa lý tưởng phương Tây và sự phát triển thực dụng.
“Hoa Kỳ không thể chấp nhận sự thành công của một mô hình phát triển khác”, một đại diện của Bộ Ngoại giao Trung Quốc phản bác. “Họ sử dụng nền dân chủ như một vũ khí để kiềm chế đối thủ cạnh tranh.”
Câu hỏi cơ bản trở nên rõ ràng: liệu nền dân chủ và chủ nghĩa tư bản có tương thích với kế hoạch chiến lược dài hạn cần thiết để giành chiến thắng trong cuộc cạnh tranh về công nghệ và kinh tế hay không?
"Hệ thống Trung Quốc có lợi thế trong việc huy động nguồn lực để đạt được các mục tiêu chiến lược " , Eric Schmidt thừa nhận.
Một trong những tổn thất ít được thảo luận nhất nhưng lại cơ bản nhất của chiến tranh thương mại là hệ thống quản trị kinh tế đa phương được tạo ra sau Thế chiến II.
WTO bị tê liệt - cơ chế giải quyết tranh chấp không hoạt động kể từ năm 2019 do Hoa Kỳ chặn việc bổ nhiệm thẩm phán. Số lượng các biện pháp bảo hộ mới đã đạt mức cao kỷ lục – hơn 2.500 biện pháp mỗi năm.
"Hệ thống thương mại toàn cầu đang gặp nguy hiểm hơn bất kỳ thời điểm nào kể từ cuộc Đại suy thoái", Pascal Lamy, cựu tổng giám đốc WTO, cảnh báo.
Nhưng không chỉ có hệ thống giao dịch gặp khó khăn. IMF và Ngân hàng Thế giới đang phải đối mặt với cuộc khủng hoảng về tính hợp pháp. Trung Quốc đang thành lập các tổ chức song song: Ngân hàng Đầu tư Cơ sở hạ tầng Châu Á, Ngân hàng Phát triển Mới của BRICS, Quỹ Con đường Tơ lụa.
Mark Leonard thuộc Hội đồng Quan hệ Đối ngoại Châu Âu (ECFR) cho biết: “Chúng ta đang chứng kiến sự kết thúc của một kỷ nguyên mà nền kinh tế toàn cầu được chi phối bởi một bộ quy tắc duy nhất”. “Thay vào đó là một thế giới với các tiêu chuẩn cạnh tranh và phạm vi ảnh hưởng kinh tế.”
Vậy là cuộc chiến thương mại do Hoa Kỳ phát động dưới thời chính quyền Donald Trump vào năm 2018 đã trở thành bước ngoặt trong lịch sử kinh tế toàn cầu. Điều có vẻ như là sự bất thường tạm thời đã trở thành một sự thay đổi cơ bản – sự chuyển đổi từ kỷ nguyên toàn cầu hóa siêu tốc sang kỷ nguyên cạnh tranh kinh tế giữa các cường quốc.
Những gì đang xảy ra ngày nay đã quá rõ ràng với NHIỀU người cách đây 5 năm, và tôi đã cố gắng chỉ ra lý do tại sao lại như vậy.
Để có thể phát động một cuộc chiến thương mại toàn cầu, Hoa Kỳ cần phải làm suy yếu đối thủ cạnh tranh chính ở phương Tây là EU càng nhiều càng tốt, và họ đã làm được điều này và hoàn thành vượt mức kế hoạch. Chính quyền Joe Biden là cần thiết cho mục đích này.

Kochetov Alexey

(FB BlackCat Vo)