"Đoạn video ghi lại cuộc gặp của Tổng thống Nga Vladimir Putin với bà quả phụ Akie Abe, vợ cố Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe đã chiếm vị trí đầu tiên trong phiên bản điện tử của các tờ báo Nhật Bản "Asahi" và "Yomiuri", như xác nhận của phóng viên Sputnik."
Cụ @meotamthe, có phải Nhật Bản đã ngửi thấy cái gì nên vội cho sứ giả ném đá dò đường không ạ.
Về công lẫn tư thì em thấy Sa hoàng chả có lý do gì để gặp vợ goá của 1 chư hầu của Mỹ cả, trừ khi bà ta là người đưa thư xin xỏ cái gì đấy.
"Đoạn video ghi lại cuộc gặp của Tổng thống Nga Vladimir Putin với bà quả phụ Akie Abe, vợ cố Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe đã chiếm vị trí đầu tiên trong phiên bản điện tử của các tờ báo Nhật Bản "Asahi" và "Yomiuri", như xác nhận của phóng viên Sputnik."
Cụ @meotamthe, có phải Nhật Bản đã ngửi thấy cái gì nên vội cho sứ giả ném đá dò đường không ạ.
Về công lẫn tư thì em thấy Sa hoàng chả có lý do gì để gặp vợ goá của 1 chư hầu của Mỹ cả, trừ khi bà ta là người đưa thư xin xỏ cái gì đấy.
Em nghĩ do đàm phán thuế với Mỹ bế tắc nên Nhật bản sắp tới sẽ phải quay lại với Nga, Trung thôi. Mảng ô tô chắc chắn sẽ bị Trump áp thuế cao, không quay lại thị trường Nga thì kinh tế Nhật có nguy cơ suy thóai nặng
Nga có kế hoạch 'hồi sinh' nhà máy thép của Liên Xô: Nhà máy luyện kim Karachi sẽ được khôi phục tại Pakistan
31 tháng 5 năm 2025
Khung thời gian thực hiện sáng kiến này vẫn chưa được chỉ định.
Nga có kế hoạch hỗ trợ Pakistan khôi phục Nhà máy luyện kim Karachi (KMP), Đại sứ Nga tại Pakistan Albert Khorev cho biết.
Nhà máy luyện kim Karachi (KMZ)
KMZ được xây dựng vào năm 1973 với sự giúp đỡ của Liên Xô. Nhà máy này đã trở thành biểu tượng hợp tác giữa hai nước, cũng như là đóng góp quan trọng của Nga vào quá trình công nghiệp hóa của Pakistan. Nhà máy hiện đã đóng cửa.
Khorev lưu ý rằng còn quá sớm để nói về khung thời gian thực hiện dự án và các khía cạnh tài chính. Để có tiến triển hơn nữa, các chuyên gia có liên quan cần cung cấp các tính toán cần thiết. Điều này sẽ cho phép đánh giá chính xác hơn về năng lực và nguồn lực để khôi phục nhà máy.
"Đoạn video ghi lại cuộc gặp của Tổng thống Nga Vladimir Putin với bà quả phụ Akie Abe, vợ cố Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe đã chiếm vị trí đầu tiên trong phiên bản điện tử của các tờ báo Nhật Bản "Asahi" và "Yomiuri", như xác nhận của phóng viên Sputnik."
Cụ @meotamthe, có phải Nhật Bản đã ngửi thấy cái gì nên vội cho sứ giả ném đá dò đường không ạ.
Về công lẫn tư thì em thấy Sa hoàng chả có lý do gì để gặp vợ goá của 1 chư hầu của Mỹ cả, trừ khi bà ta là người đưa thư xin xỏ cái gì đấy.
Đang tồn tại suy luận Mỹ, Nga, Trung đang phân chia lại địa bàn thế giới cụ ạ, trong đó có mấy điểm đáng chú ý gồm:
1. Mỹ sẽ rút sự hiện diện ở nhiều nơi trên thế giới, sức mạnh của Mỹ sẽ co lại bảo vệ khu vực lợi ích căn bản của Mỹ, có thể là châu Mỹ bao gồm cả Bắc Mỹ và Nam Mỹ, ở một số khu vực Mỹ sẽ giành giật ảnh hưởng ở một số vùng quan trọng về địa chính trị và tài nguyên, ví dụ như Greenland, ở một số khu vực yết hầu, Mỹ sẽ trang bị và đẩy nhiệt độ lên cao làm lá bài đánh đổi với 2 đối thủ còn lại, ví dụ như Philippines, Đài Loan, Iran, Ai Cập, Pakistan, vv, ở một số khu vực từng là vùng ảnh hưởng căn bản của Mỹ sẽ có sự giao thoa, đây là nhượng bộ bất đắc dĩ của Mỹ khi sức mạnh của Mỹ không thể bao phủ được hết mà các vùng này lại đang ngày càng có xu hướng độc lập đối với Mỹ. Những rút lui trên thế giới của Mỹ một phần vì quá tải, một phần vì chuyển hoá trong chính nội bộ của Mỹ đang làm Mỹ gặp các vấn đề chí mạng, trong đó có sự thống nhất của Mỹ, có khả năng bá chủ về tài chính, có khả năng dẫn dầu về khoa học công nghệ và sáng tạo, có cả khả năng chinh phục không gian.
2. Hệ thống nhóm lợi ích kinh tế tài chính của thế giới đang chuyển biến, thay đổi từ trạng thái Mỹ bá chủ chuyển sang G7 bá chủ rồi đang dịch chuyển sang G20 bá chủ và đang có xu hướng G7 tan vỡ do bất đồng trong phân chia lợi ích. Cục diện này dẫn tới xu thế đi xuống của kinh tế Mỹ, luồng sáng tạo khoa học kỹ thuật chủ đạo đang dần từ Mỹ dịch chuyển sang Trung Quốc, các nước khác cũng phân chia vị trí thấp hơn trong xu thế này như Nga, Nhật, Hàn, Đông Nam Á. Đây cũng là xu hướng dẫn dắt phát triển kinh tế xã hội chính trị trong thời gian tới, nó phản ánh thế bá chủ của Mỹ trong mặt trận khoa học kỹ thuật và sáng tạo đang dần biên mất, trong lĩnh vực này thế bá chủ đang mất đi và đang chuyển dần sang thế đa cực, sau thế đa cực là xu thế chia phe và hội nhập lại để dần tạo thế bá chủ mới. Đây cũng phù hợp với quy luật tan rồi hợp, hợp rồi tan như triết học Trung Quốc nhận định, hoặc cũng là quy luật chuyển từ chỗ này sang chỗ khác như nhiều suy luận kiểu phương Tây.
3. Sự đấu tranh của các nước có sức mạnh tầm trung hoặc giữa tầm cao và tầm trung, ví dụ như Ấn Độ, Nhật Bản, Hàn Quốc, một số nước chủ chốt của châu Âu như Anh, Pháp, Đức, Tây Ban Nha, Ý, ... đây là thay đổi khó đoán nhất do các nước này lại vướng khá nhiều chi phối của 3 nước lớn nhất là Mỹ, Nga, Trung về rất nhiều lĩnh vực, trong khi đó, đa số các nước này lại vẫn còn tư tưởng của nước lớn đã suy yếu, muốn quay trở lại thời kỳ hưng thịnh trước đây, do vậy, các mưu toan đều phức tạp và khó xoay xở do mắc vào nhiều ràng buộc, nhưng lại không có đường lùi trong học thuyết tư tưởng. Chuyện hưng thịnh hay suy vong của các nước này có thể sẽ xảy ra nhanh hơn và đột ngột hơn.
Ít nhất từ các điểm trên, em cho rằng không chỉ Nhật Bản, mà các nước như Anh, Pháp, Đức, Tây Ban Nha, Ý, Hà Lan, Ấn Độ, Iran, Israen, Trung Đông, Hàn Quốc, Úc, NZL đều đang đứng trước ngã ba đường, vừa phải chọn phe lại vừa phải đấu đá nhằm đè nén lẫn nhau, vừa tìm kiếm cơ hội bứt phá vừa đối mặt với rủi ro lao dốc không phanh. Tóm lại là họ có thế bí lớn hơn 3 nước lớn kia do kế hoạch của họ không dài hạn bằng, tầm nhìn chiến lược của họ không thông suốt và dài hơi bằng. Chính vì thế mà các nước này có rất nhiều bước đi xoay chuyển đổi phe, nhưng thực chất quyết tâm đổi phe của họ chưa rõ ràng do bản thân nội bộ của họ còn chưa hoàn toàn thống nhất, vẫn có các nhóm có quan điểm thống nhất theo đuổi Mỹ, các nhóm có quan điểm lợi ích bản thân sâu sắc hơn chưa hoàn toàn chiếm đa số. Vì vậy, trong quá trình rời khỏi trạng thái bá chủ của Mỹ, trong quá trình Mỹ đang tổ chức lại chính mình, sự thay đổi về lượng ở Mỹ cũng đồng thời với sự thay đổi về lượng ở các nước này, dẫn tới sự thay đổi về chất trong quan điểm chính trị của họ, do vậy, bước đầu tìm kiếm sự hoà giải với đối thủ là chuyện bắt buộc sẽ xảy ra, Nhật em cho rằng họ cũng không có nhiều lựa chọn hợp lý để hàn gắn với Nga, vì thế họ buộc lòng phải dùng đến phu nhân của Abe, trong văn hoá của Nhật Bản, việc để người phụ nữ đi thay cũng là rất khiên cưỡng, trừ phi không còn cách nào và tình thế ép buộc mới phải dùng đến cách này, điều đó cho thấy quan điểm tiếp tục theo đuổi Mỹ ở Nhật đang có dấu hiệu suy yếu và quan điểm vì lợi ích của chính nước Nhật đang đi lên, và để giải quyết tháo gỡ nút thắt, bằng mọi giá, mọi chi tiết có thể tận dụng được để vãn hồi quan hệ với Nga quay về một trạng thái mới, tuy chưa tốt, nhưng nó có điểm đột phá để tiếp tục phát triển. Ở góc độ lịch sử, thâm thù giữa Nga và Nhật rất sâu sắc, quan hệ giữa hai nước còn trong trạng thái chiến tranh kể từ WW2, nên khi Mỹ co mình bỏ rơi đồng minh, Nhật có nguy cơ lớn hơn Nga rất nhiều, cộng với các mối quan hệ Nhật Đài và Nhật Trung, Trung Đài, Nhật Hàn Triều, mối nguy hiểm của Nhật nhiều hơn bao giờ hết, do vậy, hoá giải được mối nguy hiểm từ một cường quốc hạt nhân sát vách là Nga cho Nhật nhiều không gian xoay xở hơn. Nhưng nhìn đi thì cũng phải nhìn lại, thế của Nhật là một thế rất khó, vì Mỹ chế ngự Nhật từ sau WW2 cho đến nay, mọi mặt của Nhật đều bị Mỹ ảnh hưởng, từ sau thoả thuận Plaza, Nhật mới dần dần có khái niệm tự chủ, được như hiện tại cũng là một quá trình khó khăn.
Mặt khác, quay sang Nga em thấy, Nga tuy trong trạng thái thắng thế ở châu Âu, buộc Mỹ phải tìm cách rời đi, nhưng ảnh hưởng xấu lên Nga cũng không nhỏ khi giao thương và hợp tác kinh tế bị hạn chế với thế giới, mất khả năng đa dạng, đa nguồn, về lâu dài việc ỷ lại vào một vài nguồn đều mang đến những hạn chế chí mạng trong tương lai, do vậy, Nga cũng không chọn phương án khắc nghiệt với Nhật và với chính mình, thêm bạn bớt thù vẫn luôn là phương châm đúng đắn, nhất là trong bối cảnh bị phong toả chính trị sâu sắc như hiện tại. Còn về riêng Putin, phong cách ga lăng đối với phụ nữ nó là thương hiệu của Tsar rồi, việc Tsar tiếp đón và sắp xếp như vậy nó càng làm cho quan điểm vì lợi ích của chính nước Nhật mạnh lên khi Nhật cân bằng quan hệ với các nước lớn thì Nhật được lợi rất nhiều, việc đó khiến luồng tư tưởng của cũng lực lượng thoát ly lợi ích của Mỹ sẽ nhiều hơn, dần có thể phá vỡ quan hệ đồng minh Mỹ Nhật cũng là thành công trong chống phong toả của Mỹ đối với Nga, thậm chí nếu Mỹ sau này buông tay, tài nguyên của Nga vẫn có thể giúp Nhật hồi phục, lúc bấy giờ Nga có thể trói buộc Nhật bằng năng lượng tài nguyên, mối quan hệ trói buộc đó vẫn tốt hơn mối quan hệ Mỹ Nhật, kiểm soát như vậy, Nga cũng có lợi hơn trong cục diện sau này cạnh tranh với Trung Quốc.
Nga có kế hoạch 'hồi sinh' nhà máy thép của Liên Xô: Nhà máy luyện kim Karachi sẽ được khôi phục tại Pakistan
31 tháng 5 năm 2025
Khung thời gian thực hiện sáng kiến này vẫn chưa được chỉ định.
Nga có kế hoạch hỗ trợ Pakistan khôi phục Nhà máy luyện kim Karachi (KMP), Đại sứ Nga tại Pakistan Albert Khorev cho biết.
Nhà máy luyện kim Karachi (KMZ)
KMZ được xây dựng vào năm 1973 với sự giúp đỡ của Liên Xô. Nhà máy này đã trở thành biểu tượng hợp tác giữa hai nước, cũng như là đóng góp quan trọng của Nga vào quá trình công nghiệp hóa của Pakistan. Nhà máy hiện đã đóng cửa.
Khorev lưu ý rằng còn quá sớm để nói về khung thời gian thực hiện dự án và các khía cạnh tài chính. Để có tiến triển hơn nữa, các chuyên gia có liên quan cần cung cấp các tính toán cần thiết. Điều này sẽ cho phép đánh giá chính xác hơn về năng lực và nguồn lực để khôi phục nhà máy.
(www1.ru)
Về tổng thể Nga đang yếu hơn Trung Quốc, nhưng trong sách lược thế giới, Nga luôn cân bằng được khá nhiều với Trung Quốc, cùng với tình hình Trung Quốc đang trỗi dậy, những bước đi của Trung Quốc tại các điểm có tính địa chính trị quan trọng, Nga đều đang đan xen với Trung Quốc, đây là một cách đi mà em cho là đúng đắn, vừa có tính song hành cùng Trung Quốc, vừa có tính bảo hiểm trong trường hợp sau này quan hệ Nga Trung không tốt nữa, vừa tăng sức mạnh cho các bước đi chống Mỹ, vừa cài răng lược làm nhạt bớt ảnh hưởng của Trung Quốc ở những điểm đó. Từ 2023 đến giờ, các bước đi trên bản đồ của Trung Quốc về cơ bản đa số đều thấy sự hiện diện tăng cường của Nga, ví dụ như Afghanistan hiện tại Nga cũng đang có tiếng nói, Iran cũng có hiệp định giữa Nga và Iran, Trung Đông cơ bản chơi với Nga qua kênh Opec+, Triều Tiên song song duy trì thoả thuận đồng minh với cả Nga và Trung Quốc, Myanmar dù loạn thì Nga cũng hỗ trợ về quân sự và hợp tác với chính quyền quân sự của Myanmar, tàu chiến của Nga thường có mặt tập trận cùng quân chính phủ Myanmar, Pakistan giờ cũng có Nga tham dự, Trung Mỹ thì Nga cũng thăm viếng và có quan hệ khá phức tạp. Đây có lẽ là chiến lược cho thời kỳ hậu suy yếu của Mỹ, tức là cho giai đoạn đa cực, của Nga.
Phía Hàn Quốc đưa tin ngày 26/05, Triều Tiên liên tục thực hiện điều tra vụ việc phát sinh đối với khu trục hạm gặp sự cố khi hạ thuỷ, theo đó Thứ trưởng Bộ Công nghiệp Quân nhu Triều Tiên Ri-Hyung Son đã bị bắt giữ, đây là người tiếp theo bị bắt giữ sau giám đốc Nhà máy đóng tàu Chongjin Hong Gil-ho và kỹ sư trưởng Kang Jeong-chul, giám đốc xưởng lắp ráp thân tàu Han Jingxue và phó giám đốc hành chính Jin Yonghak.
Thông tấn xã Triều Tiên hôm thứ hai đưa tin, hiện báo cáo về sự cố khi hạ thuỷ tàu khu trục đã được trình lên Quân uỷ Trung ương Đảng Lao động Triều Tiên, dẫn tới việc bắt giữ Thứ trưởng Bộ Công nghiệp Quân nhu Triều Tiên, đồng thời cho tới nay, sự cố khi hạ thuỷ vẫn được tích cực xử lý, phía Triều Tiên đang triển khai các công việc nhằm cố gắng khôi phục lại trạng thái cân bằng của con tàu.
Theo một số bình luận, sự cố khi hạ thuỷ có thể gây ảnh hưởng đến lườn tàu, chưa kể các hệ thống trên tàu sẽ bị ảnh hưởng, nhiều nguồn phân tích cho rằng việc đưa còn tàu lên cạn đối với Triều Tiên khá phức tạp, có thể sẽ khiến Triều Tiên mất nhiều thời gian, đây cũng phản ánh được sự phát triển của Triều Tiên trong công nghiệp quốc phòng trong thời gian gần đây là quá nóng, nhiều kinh nghiệm thực tiễn phía Triều Tiên chưa từng được biết, cộng với tiến độ nhanh chóng quá mức theo chủ trương của Triều Tiên, dẫn tới những sơ suất trong quản lý khiến xảy ra sự cố khi hạ thuỷ. Một trong các nguyên nhân có thể khiến kéo dài thời gian cứu chữa con tàu là do phía Triều Tiên lo ngại bị lộ bí mật trong công nghệ quân sự, do vậy, ngay cả các đồng minh thân cận như Nga và Trung Quốc, cho tới nay vẫn chưa có thông tin cho thấy phía Triều Tiên đề nghị họ trợ giúp.
Tuy nhiên, ở một góc độ nhìn nhận khác, việc xảy ra sự cố cũng là thứ mà Triều Tiên sẽ phải trải qua, có như vậy, họ mới biết được những điểm bất cập còn tồn tại và tích luỹ kinh nghiệm, phát triển các biện pháp khắc phục và cải tiến trong tương lai.
Ảnh khu trục hạm xảy ra sự cố khi hạ thuỷ của Triều Tiên được phủ bạt che đậy nhằm che dấu các bí mật quân sự.
Tin mới nhất là con tàu này đã được dựng thẳng lên. Điều mà phương Tây và nhiều cụ Tím cho rằng là không thể. Vô cùng ngạc nhiên trước quyết tâm và khả năng của người Triều Tiên đấy. Những tình huống như thế này mà ở nước khác thì họp, đánh giá, đưa ra phương án, thuê khoảng 2-4 con tàu cẩu 2000T từ nước ngoài cũng mất cả tháng là nhanh. Mà Triều Tiên, bằng cách nào đó chỉ hơn 10 ngày họ đã dựng nó dậy để sửa chữa.
Nhiều loại máy bay trinh sát của Mỹ tập trung và do thám xung quanh khu vực eo biển Đài Loan tới khu vực biển Sán Đầu, Quảng Đông.
Trung Quốc đưa H-6K ra bố trí ở một số đảo ở Biển Đông, một hành động bất ngờ đối với các nước Đông Nam Á, đặc biệt là đối với Việt Nam và Philippine.
Bình luận:
Có vẻ Mỹ đang theo dõi hoạt động tập kết chuẩn bị diễn tập của Trung Quốc ở khu vực gần Đài Loan, cho tới nay, các hoạt động tập trận ở khu vực eo biển và bờ biển Quảng Đông luôn là tâm điểm suy luận có thể dẫn tới hành động thống nhất bằng vũ lực của Trung Quốc đối với Đài Loan, hoạt động của Trung Quốc ở hướng này gần đây có thể đã khiến Mỹ quan tâm và đánh giá không loại trừ hành động vũ lực của Trung Quốc sẽ xuất phát từ đây.
Việc Trung Quốc đưa H-6K ra một số đảo thuộc khu vực tranh chấp với các nước Đông Nam Á mà chủ yếu là Philippine và Việt Nam là một động thái đột ngột, dù suy đoán việc H-6K đóng quân ở đây giúp Trung Quốc rút ngắn khoảng cách tới Hawaii nhưng nó cũng dấy lên đề phòng của các nước Đông Nam Á có tranh chấp về biển đảo, do các đảo ở khu vực Trường Sa của Việt Nam đều có điều kiện khắc nghiệt đối với máy bay, việc điều máy bay ra đây có thể phục vụ cho hoạt động trong ngắn hạn chứ không phải dài hạn, nên nó kéo theo nhiều suy đoán hơn, có thể hành động vũ lực với Đài Loan và các nước khác của Trung Quốc sẽ tăng lên, thậm chí có thể lên đỉnh điểm.
Gần đây sau cuộc gặp giữa Mỹ và TRung Quốc ở Thuỵ Sỹ và sau đó Trung Quốc có động thái nới lỏng cấm xuất khẩu đất hiếm sau khi Tổng thống Mỹ coi cuộc gặp ở Thuỵ Sỹ là tích cực cho cả thống nhất, nhiều suy luận cho rằng cuộc gặp đó hai bên đã bàn về vấn đề Đài Loan, Mỹ đã đánh đổi như thế nào để Trung Quốc chấp nhận nới lỏng cấm xuất khẩu đất hiếm, có nhiều tin đồn thời điểm đó khá nhạy cảm với cả 2 vì thái độ của Đài Loan lên rất cao, gọi Trung Quốc là quốc gia thù địch, gọi người dân tộc Hán là những nhân khẩu còn lại ở Đài Loan, một hành động liên quan đến vấn đề chủng tộc sau khi đầu tháng 5 chính quyền Đài Loan lại tham gia kỷ niệm chiến thắng của Châu Âu trong WW2, một hành động được coi là đứng về phe phát xít thua trận, phía Mỹ buộc phải có câu trả lời đối với vấn đề Đài Loan để đổi lại việc nới lỏng cấm vận xuất khẩu đất hiếm của Trung Quốc trong tình hình tin đồn tồn kho đất hiếm của Mỹ chỉ còn hơn 1 tuần (7 ngày). Ngay sau khi Tổng thống Mỹ có phát ngôn nói trên, phía Đài Loan đã chuyển hướng lập luận coi việc thống nhất mà phe chủ trương độc lập của Đài Loan coi là xâm lược thành vấn đề sát nhập giữa công ty nhỏ vào công ty lớn, tuy nhiên, lập luận đó lại né tránh nhắc đến hai bờ, nhắc đến Trung Quốc Đại Lục, do vậy, nó được coi là một sự nín nhịn về ngôn luận và thoả hiệp về cách nói nhưng vẫn còn trong sâu xa sự đối địch không thể xoá bỏ.
Chính vì bối cảnh này, nguy cơ tập trận chuyển thành chiến tranh ngày một lên cao.
Nhiều loại máy bay trinh sát của Mỹ tập trung và do thám xung quanh khu vực eo biển Đài Loan tới khu vực biển Sán Đầu, Quảng Đông.
Trung Quốc đưa H-6K ra bố trí ở một số đảo ở Biển Đông, một hành động bất ngờ đối với các nước Đông Nam Á, đặc biệt là đối với Việt Nam và Philippine.
Bình luận:
Có vẻ Mỹ đang theo dõi hoạt động tập kết chuẩn bị diễn tập của Trung Quốc ở khu vực gần Đài Loan, cho tới nay, các hoạt động tập trận ở khu vực eo biển và bờ biển Quảng Đông luôn là tâm điểm suy luận có thể dẫn tới hành động thống nhất bằng vũ lực của Trung Quốc đối với Đài Loan, hoạt động của Trung Quốc ở hướng này gần đây có thể đã khiến Mỹ quan tâm và đánh giá không loại trừ hành động vũ lực của Trung Quốc sẽ xuất phát từ đây.
Việc Trung Quốc đưa H-6K ra một số đảo thuộc khu vực tranh chấp với các nước Đông Nam Á mà chủ yếu là Philippine và Việt Nam là một động thái đột ngột, dù suy đoán việc H-6K đóng quân ở đây giúp Trung Quốc rút ngắn khoảng cách tới Hawaii nhưng nó cũng dấy lên đề phòng của các nước Đông Nam Á có tranh chấp về biển đảo, do các đảo ở khu vực Trường Sa của Việt Nam đều có điều kiện khắc nghiệt đối với máy bay, việc điều máy bay ra đây có thể phục vụ cho hoạt động trong ngắn hạn chứ không phải dài hạn, nên nó kéo theo nhiều suy đoán hơn, có thể hành động vũ lực với Đài Loan và các nước khác của Trung Quốc sẽ tăng lên, thậm chí có thể lên đỉnh điểm.
Gần đây sau cuộc gặp giữa Mỹ và TRung Quốc ở Thuỵ Sỹ và sau đó Trung Quốc có động thái nới lỏng cấm xuất khẩu đất hiếm sau khi Tổng thống Mỹ coi cuộc gặp ở Thuỵ Sỹ là tích cực cho cả thống nhất, nhiều suy luận cho rằng cuộc gặp đó hai bên đã bàn về vấn đề Đài Loan, Mỹ đã đánh đổi như thế nào để Trung Quốc chấp nhận nới lỏng cấm xuất khẩu đất hiếm, có nhiều tin đồn thời điểm đó khá nhạy cảm với cả 2 vì thái độ của Đài Loan lên rất cao, gọi Trung Quốc là quốc gia thù địch, gọi người dân tộc Hán là những nhân khẩu còn lại ở Đài Loan, một hành động liên quan đến vấn đề chủng tộc sau khi đầu tháng 5 chính quyền Đài Loan lại tham gia kỷ niệm chiến thắng của Châu Âu trong WW2, một hành động được coi là đứng về phe phát xít thua trận, phía Mỹ buộc phải có câu trả lời đối với vấn đề Đài Loan để đổi lại việc nới lỏng cấm vận xuất khẩu đất hiếm của Trung Quốc trong tình hình tin đồn tồn kho đất hiếm của Mỹ chỉ còn hơn 1 tuần (7 ngày). Ngay sau khi Tổng thống Mỹ có phát ngôn nói trên, phía Đài Loan đã chuyển hướng lập luận coi việc thống nhất mà phe chủ trương độc lập của Đài Loan coi là xâm lược thành vấn đề sát nhập giữa công ty nhỏ vào công ty lớn, tuy nhiên, lập luận đó lại né tránh nhắc đến hai bờ, nhắc đến Trung Quốc Đại Lục, do vậy, nó được coi là một sự nín nhịn về ngôn luận và thoả hiệp về cách nói nhưng vẫn còn trong sâu xa sự đối địch không thể xoá bỏ.
Chính vì bối cảnh này, nguy cơ tập trận chuyển thành chiến tranh ngày một lên cao.
Nghe đồn TQ hiện nay đang có bất ổn chính trị ở thượng tầng. Theo thông lệ, họ sẽ có những hành động để định hướng dư luận ra bên ngoài.
Nghe đồn TQ hiện nay đang có bất ổn chính trị ở thượng tầng. Theo thông lệ, họ sẽ có những hành động để định hướng dư luận ra bên ngoài.
Đài, Phi đợt này không khéo léo chút dễ ăn vả.
Bây giờ mà nhìn kỹ các nước thì ở đâu cũng có thể coi là đang có bất ổn chính trị ở thượng tầng cụ ạ.
Ví dụ như Mỹ, chính phủ đối đầu với các tập đoàn, đối đầu với các trường đại học, đối đầu với Cục dự trữ liên bang, đối đầu với các toà án, biểu tình ở Mỹ cũng không hiếm, như thế có gọi là bất ổn chính trị ở thượng tầng không?
Ví dụ như châu Âu, nhiều nước chủ chốt của châu Âu đều trong trạng thái xáo trộn chính trị mạnh mẽ, chỗ thì đảng cầm quyền có tỷ lệ ủng hộ thấp đến 20, 30 phần trăm, chỗ thì chính đảng mới lên nắm quyền phản đối chủ trương của châu Âu và có đường lối đi ngược lại buộc châu Âu phải can thiệp, như thế có gọi là bất ổn chính trị ở thượng tầng không?
Ví dụ ở châu Á, một số nước cũng vậy, bầu cử ở Philippine mấy tuần trước, bầu cử ở Hàn Quốc ngày hôm qua, cải tổ bộ máy ở một số nước ở cấp trung ương và địa phương, như thế có gọi là bất ổn chính trị ở thượng tầng không?
Thực tế chuyện này rất khó nói, nhưng có một điều cần nhìn nhận khách quan, đấy là các chính đảng, các chính quyền không hề cứng nhắc, tình hình chung thay đổi thì họ cũng thay đổi để ứng biến và thích nghi, điều chỉnh để duy trì chiến lược, đôi khi họ phải thanh lọc bộ máy, cơ cấu lại bộ máy, ví dụ như Nga trước đây nhiều năm từng thay đổi hàng loạt tướng trong đội hình quân đội, như Trung Quốc từng cơ cấu lại quân đội thông qua việc xoá bỏ các quân khu cũ và thay bằng các chiến khu mới, hay như Mỹ chẳng hạn, giải tán một số cơ quan trung ương, lập thêm một số quy tắc mới từ khi Trump lên cầm quyền, một loạt quốc gia cũng điều chỉnh lại cơ cấu nhân sự cấp cao và chiến lược, nếu tất cả những thứ đó gọi là bất ổn chính trị ở thượng tầng thì cũng không hoàn toàn đúng, những điều chỉnh đó nếu mang lại ổn định cho quốc gia thì đó là bước đi tất yếu, gọi nó là sự quản lý nhà nước nhanh nhạy cũng không sai, còn nếu tất cả là bất ổn thì tất cả các quốc gia đều đang bất ổn chính trị, chả có ai yên ổn cả, ngay cả Ta, vì thế em cho rằng nói đó là bất ổn chính trị nó thật khó để lý giải.
Tin mới nhất là con tàu này đã được dựng thẳng lên. Điều mà phương Tây và nhiều cụ Tím cho rằng là không thể. Vô cùng ngạc nhiên trước quyết tâm và khả năng của người Triều Tiên đấy. Những tình huống như thế này mà ở nước khác thì họp, đánh giá, đưa ra phương án, thuê khoảng 2-4 con tàu cẩu 2000T từ nước ngoài cũng mất cả tháng là nhanh. Mà Triều Tiên, bằng cách nào đó chỉ hơn 10 ngày họ đã dựng nó dậy để sửa chữa.
Đang có tin đồn là Triều Tiên không phải là không có năng lực giải cứu còn tàu bị lật nghiêng, mà nhân cái vụ này thanh lọc đội ngũ tướng lĩnh hiện tại, hiện đang có thông tin một loạt tướng lĩnh bị điều chuyển chức vụ, chuyện này còn liên quan đến việc Triều Tiên có dự định tiến quân hay không, đặc biệt trong bối cảnh Mỹ định giảm bớt quân tại Hàn Quốc.
Trung Quốc bất ngờ ngừng nhập khẩu một loại hàng hoá quan trọng, Mỹ mất trắng cả tỷ USD 06/06/2025 Giữa lúc căng thẳng thương mại leo thang, Trung Quốc đã ngừng nhập khẩu dầu thô của Mỹ.
Trong bối cảnh căng thẳng thương mại Mỹ - Trung tiếp tục leo thang, Trung Quốc - quốc gia nhập khẩu dầu thô lớn nhất thế giới, đã không mua dầu từ Mỹ trong 2 tháng liên tiếp. Đây là lần đầu tiên động thái này xảy ra kể từ đại dịch Covid-19.
Theo dữ liệu mới công bố của Cục Thống kê Mỹ, xuất khẩu dầu thô Mỹ trong tháng 4/2025 đã giảm xuống còn 3,883 triệu thùng/ngày, mức thấp nhất từ đầu năm đến nay và giảm 4% so với tháng trước đó. Do đó, tính theo giá dầu ở thời điểm hiện tại, Mỹ ước tính mất khoảng 1,4 tỷ USD doanh thu xuất khẩu dầu thô trong 2 tháng do Trung Quốc tạm ngừng nhập khẩu.
Nguyên nhân chính được cho là do các nhà máy lọc dầu Trung Quốc tạm ngừng nhập khẩu dầu từ Mỹ. Trong cùng kỳ năm ngoái, Trung Quốc mua khoảng 297.000 thùng/ngày từ Mỹ. Thậm chí con số này gấp 3 lần vào năm 2023.
Động thái "quay lưng" của Trung Quốc đang tạo ra sức ép không nhỏ lên ngành công nghiệp dầu đá phiến của Mỹ, vốn phụ thuộc đáng kể vào nhu cầu từ thị trường nước ngoài.
Trong khi đó, Tổ chức Các nước Xuất khẩu Dầu mỏ (OPEC) cùng các đồng minh cũng đã công bố kế hoạch tăng sản lượng trở lại, trong đó Ả Rập Xê Út đang tìm cách giành lại thị phần đã mất vào tay các nhà sản xuất Mỹ.
Việc Trung Quốc ngừng nhận nguồn cung dầu Mỹ diễn ra trong bối cảnh nhu cầu dầu nội địa đang chững lại do tăng trưởng kinh tế yếu và sự gia tăng của xe điện. Đồng thời, các cáo buộc 2 bên áp lẫn nhau về việc vi phạm thỏa thuận thương mại đã khiến quan hệ hai nền kinh tế lớn nhất thế giới tiếp tục trở nên căng thẳng.
Pháp chuẩn bị bỏ tài trợ chính phủ cho các công việc nhằm cách nhiệt nhà tốt hơn, hay bỏ các hệ thống lò sưởi cũ do chính sách bảo vệ môi trường. Nước này cũng vừa cho phép các ô tô cũ, có độ thải khí các bon cao được vào trung tâm thành phố, sau khi ra luật cấm cách đây hơn một năm. Công nghiệp ô tô cuả EU cũng không còn phải bắt buộc chạy đua đổi sang ô tô điện với giới hạn cuối cùng vào năm 2050, có nghĩa là họ vẫn tiếp tục sản xuất ô tô chạy xăng.
Cập nhật từ báo Pháp về tài trợ cải tạo năng lượng, xe cũ và chuyển đổi ô tô điện (6/2025)
Spoiler
Chi tiết
1. Tài trợ cho cách nhiệt nhà ở và thay thế hệ thống sưởi cũ Chính phủ Pháp tạm ngừng chương trình hỗ trợ cải tạo năng lượng “MaPrimeRénov’” từ mùa hè 2025 do số lượng đơn xin trợ cấp quá lớn và tình trạng gian lận gia tăng. Bộ trưởng Kinh tế Éric Lombard khẳng định đây chỉ là biện pháp tạm thời; chính phủ dự kiến khôi phục chương trình trước cuối năm 2025 sau khi giải quyết tồn đọng hồ sơ và kiểm soát gian lận. Việc tiếp nhận hồ sơ MaPrimeRénov’ sẽ đóng lại trong mùa hè 2025 đối với cả các dự án cải tạo toàn diện lẫn các hạng mục đơn lẻ (như cách nhiệt một phần căn nhà, thay thế hệ thống sưởi). Chính phủ nhấn mạnh động thái này không nhằm “âm thầm cắt giảm ngân sách” mà để xử lý quá tải và gian lận. Thực tế, ngân sách dành cho MaPrimeRénov’ năm 2025 đã bị cắt giảm 460 triệu euro (còn 3,6 tỷ euro) trong bối cảnh nhà nước phải tiết kiệm chi tiêu. Bộ trưởng Nhà ở Valérie Létard cho biết sẽ tạm đóng cổng nộp đơn trong thời gian ngắn đối với các hạng mục hỗ trợ cách nhiệt và đổi mới hệ thống sưởi, sau đó mở lại khi nguồn lực cho phép
2. Nới lỏng hạn chế xe ô tô cũ phát thải cao ở trung tâm thành phố Quốc hội Pháp bỏ phiếu thông qua việc bãi bỏ các “khu vực phát thải thấp” (ZFE) – vốn hạn chế xe ô tô cũ gây ô nhiễm vào trung tâm thành phố. Ngày 28/5/2025, một điều khoản do đảng LR và RN đề xuất nhằm xóa bỏ quy định ZFE đã được thông qua tại Hạ viện với 98 phiếu thuận và 51 phiếu chống.
Quyết định này (thuộc dự luật “đơn giản hóa kinh tế”) sẽ cho phép các xe xăng dầu cũ (những xe có vignettes Crit’Air cao) được quay lại lưu thông ở đô thị, nhưng còn cần được phê chuẩn khi thông qua toàn bộ dự luật
Đây là một đòn giáng vào chính phủ, bởi ZFE vốn là biện pháp then chốt trong luật Khí hậu nhằm loại bỏ dần xe cũ gây ô nhiễm
Chính phủ phản đối mạnh mẽ quyết định trên, coi đây là bước thụt lùi về môi trường. Bộ trưởng Chuyển đổi Năng lượng Agnès Pannier-Runacher gọi việc bỏ ZFE là “đáng tiếc”, nhắc rằng mục tiêu của ZFE là bảo vệ sức khỏe cộng đồng khi ô nhiễm không khí mỗi năm gây ra hàng chục nghìn ca tử vong sớm
Các nhóm bảo vệ môi trường cũng chỉ trích động thái này là “một sự thoái lui” về chất lượng không khí
Ngược lại, nhiều nghị sĩ ủng hộ hủy ZFE lập luận rằng quy định này gây “loại trừ xã hội” – tức là làm khó người thu nhập thấp không đủ khả năng mua xe ít phát thải hơn Chính phủ đang tìm cách thỏa hiệp, có thể giữ một số yêu cầu tối thiểu về hạn chế xe cũ tại các đô thị lớn như Paris, Lyon, thay vì bãi bỏ hoàn toàn ZFE trên toàn quốc
3. Quy định của EU về lộ trình chuyển đổi sang ô tô điện EU vẫn giữ mục tiêu cấm bán ô tô động cơ đốt trong mới từ 2035 (nhằm đạt trung hòa carbon năm 2050), nhưng đã nới lỏng một số quy định ngắn hạn để hỗ trợ các nhà sản xuất Tháng 3/2025, Chủ tịch Ủy ban Châu Âu Ursula von der Leyen thông báo sẽ cho phép các hãng xe linh hoạt hơn trong việc tuân thủ hạn mức CO₂ năm 2025 – cụ thể chuyển từ mục tiêu cắt giảm hàng năm sang chu kỳ 3 năm tích lũy Nhờ điều chỉnh này, các hãng xe sẽ không bị phạt vi phạm mục tiêu khí thải CO₂ vào năm 2025, qua đó “không hãng nào phải nộp phạt” trong năm đó
Động thái của Ủy ban được coi là “một thắng lợi” cho ngành ô tô châu Âu và cho chính phủ Pháp-Đức, vốn vận động nới lỏng vì lo ngại các hãng xe bị “kề dao vào cổ” bởi nguy cơ phạt hàng tỷ euro EU cũng quyết định đẩy sớm việc đánh giá lại mục tiêu 2035 lên năm 2025 (thay vì 2026 như dự kiến ban đầu)
Điều này mở ra khả năng điều chỉnh lộ trình 100% xe không phát thải, thay vì cứng nhắc “chỉ xe điện thuần” từ 2035
Thực tế, EU đã cho phép ngoại lệ xe dùng nhiên liệu điện tử (e-fuel): theo thỏa hiệp năm 2023, các xe động cơ đốt trong chạy hoàn toàn bằng nhiên liệu tổng hợp vẫn được bán sau 2035
Giới phân tích nhận định Brussels đang chịu áp lực xem xét lại “mốc totem 2035” khi ngành ô tô châu Âu gặp khó khăn (chiến tranh, kinh tế đình trệ, sự phản đối của dân populist)
Tuy nhiên, các mục tiêu dài hạn về khí hậu không bị hủy bỏ – EU tái khẳng định mục tiêu trung hòa carbon 2050 và nguyên tắc loại bỏ dần động cơ nhiên liệu hóa thạch. Việc nới lỏng chỉ mang tính kỹ thuật (tăng “dư địa” cho doanh nghiệp) trong khi mục tiêu cuối cùng vẫn giữ nguyên
Nguồn tham khảo: Le Monde, Le Figaro, TF1, France24, Europe1, Politico, v.v.
Tổng hợp tin tức báo chí và nhận định của phương Tây về vị thế của Trung Quốc và hoạt động của Vinfast ở EU
1. Trung Quốc dẫn đầu chuỗi cung ứng công nghệ xanh toàn cầu Trung Quốc đã vươn lên trở thành quốc gia thành công nhất trong chuyển đổi công nghệ xanh, nắm giữ vị trí thống trị ở hầu hết các khâu từ nguyên liệu thô đến sản phẩm cuối. Về đất hiếm – nguyên liệu thiết yếu cho xe điện và năng lượng sạch – Trung Quốc chiếm khoảng 60% sản lượng khai thác toàn cầu và hơn 90% công suất tinh luyện các sản phẩm đất hiếm
Tương tự, nước này kiểm soát khoảng 80-90% năng lực tinh chế lithium trên thế giới, đảm bảo nguồn cung cho ngành pin. Nhờ chiến lược đầu tư mạnh mẽ, Trung Quốc hiện sản xuất 80% tấm pin năng lượng mặt trời toàn cầu (trong khi Mỹ chỉ chiếm 2%) và khoảng 2/3 số xe điện, tua-bin gió và pin lithium-ion của thế giới
Quy mô vượt trội này giúp Trung Quốc giữ vai trò đầu tàu trong các công nghệ xanh quan trọng. Năm 2023, doanh số xe năng lượng mới (NEV) tại Trung Quốc vượt 9 triệu xe, duy trì vị trí thị trường EV lớn nhất thế giới 9 năm liền; xuất khẩu xe điện tăng 77,6% lên hơn 1,2 triệu chiếc, góp phần đưa tổng kim ngạch xuất khẩu xe điện, pin và sản phẩm quang điện của Trung Quốc vượt 1,06 nghìn tỷ NDT (khoảng 146 tỷ USD)
Những con số ấn tượng này khẳng định vai trò dẫn đầu toàn cầu của Trung Quốc trong chuỗi cung ứng công nghệ xanh, từ nguyên liệu chiến lược (đất hiếm, lithium) đến các ngành hạ nguồn như sản xuất pin, xe điện và pin mặt trời
2. Khó khăn của mô hình kinh tế xanh tại EU và Mỹ Tại châu Âu, tham vọng “kinh tế xanh” đang đối mặt nhiều thách thức về chi phí và sự ủng hộ của công chúng. Nhiều quy định khí hậu nghiêm ngặt của EU đã gây phản tác dụng khi vấp phải làn sóng phản đối từ cử tri và doanh nghiệp địa phương
Các đảng dân túy cánh hữu lên mạnh ở Đức, Ý, Hà Lan… phần nào do cử tri bất mãn với chính sách xanh bị cho là quá cực đoan hoặc tốn kém
Thực tế, một số nước EU đã phản ứng: Chính phủ Ý tuyên bố các doanh nghiệp nội địa “không đủ khả năng” gánh các mục tiêu xanh quá cao và yêu cầu EU nới lỏng quy định (như hoãn cấm động cơ đốt trong, giãn tiêu chuẩn toà nhà xanh)
Ba Lan thậm chí kiện lên Tòa án EU phản đối loạt chính sách như lệnh cấm xe xăng 2035, cho rằng chúng gây tổn hại kinh tế và xâm phạm chủ quyền về năng lượng
Tại Đức, dự luật cấm sưởi bằng dầu/khí đốt suýt làm chính phủ liên minh sụp đổ và cuối cùng phải điều chỉnh nhẹ tay hơn sau làn sóng chỉ trích
Làn sóng phản ứng này báo hiệu mô hình kinh tế xanh của EU đang gặp khó khăn: người dân lo ngại chi phí đắt đỏ, còn giới công nghiệp cảnh báo nguy cơ mất sức cạnh tranh nếu tiến quá nhanh
Khó khăn cốt lõi là bài toán kinh tế của chuyển đổi xanh. Theo một nghiên cứu của Bruegel, để đạt mục tiêu khí hậu, EU cần đầu tư khoảng 1,3 nghìn tỷ euro mỗi năm đến 2030, và tăng lên 1,54 nghìn tỷ euro mỗi năm giai đoạn 2031-2050 – mức chi “khổng lồ” vượt xa khả năng tài chính thực tế
Giới phân tích nhận định Brussels đã đánh giá thấp các thách thức kinh tế – công nghệ và tác động xã hội của chiến lược xanh, khi đặt ra mục tiêu đầy tham vọng mà chưa có kế hoạch khả thi cho nguồn vốn và triển khai
Hậu quả là nhiều công nghệ trọng tâm của chuyển đổi xanh chưa đạt nhu cầu kỳ vọng: dù được trợ cấp mạnh, thị trường cho xe điện, pin hydro, bơm nhiệt, điện gió… ở châu Âu vẫn tăng trưởng chậm, cầu chưa bắt kịp cung
Ví dụ, tại Đức sau khi cắt ưu đãi, doanh số xe điện sụt giảm mạnh ~27% năm 2023, còn ở nhiều nước EU Đông Âu, người dân và doanh nghiệp vẫn chần chừ trước chi phí cao của công nghệ mới. Dư luận một số nơi bắt đầu cho rằng “Thỏa thuận Xanh” của EU là một “sự xa xỉ tốn kém” không đem lại hiệu quả kinh tế tương xứng
Tại Hoa Kỳ, mô hình kinh tế xanh cũng đối mặt thách thức về chi phí và đồng thuận chính trị. Chính sách khí hậu trở thành vấn đề đảng phái gay gắt: theo khảo sát của Pew (2024), có tới 56% người thuộc đảng Cộng hòa tin rằng các chính sách chống biến đổi khí hậu “gây hại cho nền kinh tế Mỹ”, trong khi 52% người Dân chủ tin chúng có lợi
Sự hoài nghi về hiệu quả kinh tế khiến không ít bang và cử tri phản đối các biện pháp như trợ giá xe điện hay hạn chế nhiên liệu hóa thạch. Các hãng ôtô Mỹ cũng bộc lộ lo ngại về chi phí: việc đẩy mạnh xe điện đang làm tồn kho tăng và buộc các hãng phải giảm giá bán, chấp nhận cắt giảm lợi nhuận để kích cầu
Thực tế, trong quý 2/2023, lượng xe điện tồn kho tại Mỹ gấp 3 lần so với năm trước, buộc Tesla nhiều lần hạ giá và Ford tạm dừng mở rộng sản xuất EV
Giới phân tích cảnh báo nâng thị phần EV vượt mức ~7-8% hiện nay sẽ “tốn kém và khó khăn hơn dự báo”, ngay cả với các khoản trợ cấp liên bang hào phóng
Bên cạnh đó, sự thay đổi chính quyền ở Washington cũng tạo bất định cho kinh tế xanh: Tổng thống Trump (nhậm chức 2025) đã đề xuất cắt bỏ hoặc thu hồi nhiều ưu đãi năng lượng sạch từ đạo luật khí hậu của người tiền nhiệm, cho rằng các biện pháp này “không cần thiết và gây hại” cho ngành ôtô, dầu khí, khai khoáng của Mỹ
Những động thái trên cho thấy mô hình xanh ở Mỹ gặp lực cản lớn – từ chi phí triển khai cao đến chia rẽ chính trị – khiến tiến trình chuyển đổi năng lượng khó đạt kỳ vọng ban đầu.
3. Phương Tây mất ưu thế công nghệ xanh vào tay Trung Quốc – hệ quả địa chính trị Nhiều chuyên gia và truyền thông phương Tây nhận định EU và Mỹ đang dần mất thế thượng phong kỹ thuật trong lĩnh vực công nghệ xanh vào tay Trung Quốc, kéo theo những hệ quả địa chính trị đáng lo ngại. Một báo cáo của Strategic Perspectives (Brussels) cảnh báo châu Âu đang đứng trước nguy cơ “đánh mất lợi thế cạnh tranh” trong cuộc đua công nghiệp net-zero, khi Trung Quốc vươn lên vượt bậc về công nghệ sạch
Năm 2023, Trung Quốc chiếm 39% tổng đầu tư toàn cầu vào công nghệ phát thải ròng bằng 0 (654 tỷ USD) và đang ồ ạt mở rộng quy mô – thí dụ đặt mục tiêu tăng gấp 4 lần công suất sản xuất pin trước năm 2030
Điều này đặt tham vọng dẫn đầu của EU vào thế thách thức nghiêm trọng, nhất là khi khoảng cách sáng tạo và sản xuất giữa châu Âu với Trung Quốc và Mỹ ngày càng nới rộng
Ông Neil Makaroff, giám đốc Strategic Perspectives, nhận định không một quốc gia châu Âu đơn lẻ nào có thể đối đầu “cỗ máy công nghiệp” Trung Quốc hoặc ưu thế công nghệ của Mỹ nếu thiếu chiến lược chung mạnh mẽ
Tại Mỹ, giới phân tích tại Carnegie Endowment cũng thừa nhận Washington đang tụt hậu xa so với Bắc Kinh trong cuộc đua công nghệ sạch và chuỗi cung ứng khoáng sản quan trọng, dù đã bắt đầu chính sách công nghiệp mới
Những dấu hiệu này cho thấy phương Tây đang mất dần vị thế dẫn dắt về công nghệ xanh vào tay Trung Quốc – bên không chỉ sản xuất rẻ hơn mà còn đầu tư mạnh để định hình chuẩn mực trong các ngành tương lai như xe điện, năng lượng mặt trời, pin lưu trữ. Hệ quả địa chính trị của sự dịch chuyển này là đáng kể, bởi nếu không còn ưu thế công nghệ xanh, phương Tây sẽ mất đi “đòn bẩy” để dùng tiêu chuẩn môi trường làm công cụ bảo hộ thương mại. Trung Quốc đã nhanh chóng tận dụng vị thế mới của mình để phản công các động thái bảo hộ từ phương Tây. Khi EU mở điều tra chống trợ cấp đối với xe điện Trung Quốc năm 2023, Bộ trưởng Thương mại Trung Quốc đã công khai cảnh báo Brussels không được “đội lốt phát triển xanh để tiến hành chủ nghĩa bảo hộ”
Ông nhấn mạnh việc EU điều tra và dọa áp thuế xe điện, pin mặt trời Trung Quốc là hành động đi ngược tinh thần hợp tác khí hậu và sẽ tạo ra “nhiều rủi ro hơn” cho chuỗi cung ứng toàn cầu
Lời cảnh báo này cho thấy Bắc Kinh tự tin vào ưu thế công nghệ và ngầm nhắc EU rằng họ khó có thể vừa dẫn cờ chống biến đổi khí hậu, vừa dùng công nghệ xanh làm rào cản thương mại khi chính phương Tây không còn thống trị lĩnh vực này. Thêm vào đó, sự phụ thuộc quá lớn của phương Tây vào nguyên liệu và sản phẩm xanh từ Trung Quốc khiến đòn bẩy địa chính trị đảo chiều có lợi cho Bắc Kinh. Châu Âu từng trải nghiệm điều này khi năm 2010, Trung Quốc bất ngờ cắt xuất khẩu đất hiếm sang Nhật Bản sau tranh chấp, gây chấn động chuỗi cung ứng công nghệ
Giờ đây, các quan chức EU lo ngại kịch bản tương tự: nếu xảy ra khủng hoảng (ví dụ xung quanh vấn đề Đài Loan), Bắc Kinh hoàn toàn có thể hạn chế hoặc cấm xuất khẩu các vật liệu chiến lược (đất hiếm, pin, thành phần năng lượng sạch) sang phương Tây
Điều đó sẽ tê liệt ngành công nghiệp xanh của EU/Mỹ, từ sản xuất xe điện, tua-bin gió đến kế hoạch đạt mục tiêu khí hậu, đồng thời tước đi khả năng của phương Tây trong việc dùng lợi thế công nghệ để áp đặt các chuẩn mực môi trường lên nước khác. Tóm lại, việc đánh mất ưu thế công nghệ xanh vào tay Trung Quốc không chỉ là vấn đề kinh tế mà còn làm suy yếu vị thế địa chính trị và công cụ thương mại quan trọng của EU/Mỹ trên trường quốc tế
4. VinFast có rút khỏi thị trường EU? Lý do và bối cảnh VinFast (thuộc tập đoàn Vingroup, Việt Nam) thời gian qua đã điều chỉnh chiến lược tại thị trường châu Âu, thậm chí thu hẹp hiện diện tại đây do những thách thức cả chủ quan lẫn khách quan. Truyền thông châu Âu đưa tin VinFast đang “chững lại” kế hoạch mở rộng ở EU bởi môi trường pháp lý phức tạp và cạnh tranh gia tăng từ các hãng xe điện Trung Quốc tại thị trường này
Để bán xe ở châu Âu, VinFast phải đáp ứng hàng loạt tiêu chuẩn kỹ thuật khắt khe; hãng đã chậm trễ trong việc đạt chứng nhận cho hai mẫu EV VF 8 và VF 9, khiến kế hoạch giao xe năm 2022-2023 bị trì hoãn
Ban lãnh đạo VinFast từng phàn nàn về thủ tục phê duyệt ở châu Âu quá chậm, trong khi một số chuyên gia cho rằng VinFast nóng vội tiến ra quốc tế khi chưa có chỗ đứng vững chắc ở thị trường nội địa và sản phẩm còn nhiều vấn đề kỹ thuật
Cùng lúc, các đối thủ Trung Quốc như BYD, Nio… không chỉ tràn sang châu Âu với xe điện giá cạnh tranh mà còn chiếm lĩnh chuỗi cung ứng pin, khiến một hãng mới như VinFast gặp bất lợi rõ rệt về chi phí và thương hiệu. Những yếu tố trên, cộng thêm bối cảnh kinh tế – chính sách biến động, đã dẫn VinFast tới quyết định tái cơ cấu hoạt động tại châu Âu. Đầu tháng 5/2025, VinFast bất ngờ thông báo đóng cửa toàn bộ showroom và trung tâm dịch vụ ở châu Âu, đồng thời sa thải khoảng 90% nhân viên tại đây
Theo tài liệu nội bộ rò rỉ, các lý do được ban lãnh đạo VinFast nêu ra bao gồm “điều kiện kinh tế vĩ mô, thuế quan, tranh chấp thương mại và sự bất định chung” – những yếu tố khiến mô hình bán hàng trực tiếp của hãng không thể tiếp tục hoạt động hiệu quả
Quả thực, bối cảnh cuối 2024 đầu 2025 chứng kiến kinh tế châu Âu tăng trưởng chậm lại, lãi suất cao và người tiêu dùng thắt lưng buộc bụng, làm nhu cầu xe điện suy yếu. Cùng thời gian, căng thẳng thương mại EU-Trung Quốc về sản phẩm xanh (như việc Brussels dọa áp thuế xe điện Trung Quốc) tạo ra môi trường nhiều rủi ro cho các hãng ngoài EU
Thuế quan mới mà Mỹ và EU áp dụng để bảo hộ sản phẩm nội địa cũng ảnh hưởng đến kế hoạch của VinFast, vì xe hãng sản xuất tại Việt Nam sẽ kém cạnh tranh hơn về giá ở hai thị trường phương Tây. Trên hết, chi phí vận chuyển mỗi chiếc xe từ Việt Nam sang châu Âu hoặc Mỹ rất đắt đỏ, làm đội giá thành và bào mòn biên lợi nhuận. Chủ tịch Vingroup Phạm Nhật Vượng tại cuộc họp cổ đông tháng 4/2025 thẳng thắn thừa nhận VinFast sẽ tạm dừng kế hoạch mở rộng vào Mỹ, Canada và EU “do chi phí logistics quá cao”, thay vào đó tập trung vào các thị trường châu Á tiềm năng hơn như Indonesia, Ấn Độ, Philippines
Quyết định này cho thấy VinFast đang cơ cấu lại chiến lược toàn cầu, chuyển từ mô hình tự mở chi nhánh bán hàng tại Âu-Mỹ sang hợp tác với đại lý địa phương và dồn nguồn lực cho thị trường gần, nơi chi phí vận chuyển thấp và chính sách hỗ trợ thuận lợi hơn Dù VinFast chưa tuyên bố “rút lui hoàn toàn” khỏi châu Âu, rõ ràng hãng đang thu hẹp đáng kể sự hiện diện tại đây. Các động thái của VinFast phản ánh khó khăn chung của một doanh nghiệp mới nổi khi bước vào thị trường xe điện phương Tây: rào cản pháp lý cao, cạnh tranh khốc liệt, chi phí lớn và chính sách vĩ mô biến động. Đây được xem là lý do chính khiến VinFast phải tạm gác tham vọng chinh phục thị trường EU, tập trung củng cố nội lực trước khi quay trở lại khi điều kiện thuận lợi hơn
Nguồn tham khảo: Le Monde, Politico, Handelsblatt, South China Morning Post, The Washington Post, Reuters, Xinhua, Pew Research Center, ElectrIVE, v.v.
Trung Quốc Làm Tê Liệt Lầu Năm Góc Chỉ Bằng Một Lệnh Cấm Trung Quốc nắm giữ gần như thế độc quyền đối với các khoáng sản đất hiếm thiết yếu cho các hệ thống quốc phòng của phương Tây, tạo ra một rủi ro chiến lược nghiêm trọng đối với Mỹ và các đồng minh. Trung Quốc thống trị trong lĩnh vực chế biến và tinh luyện hơn 90% nguồn cung đất hiếm toàn cầu. Nước này cung cấp 98,8% gallium trên thế giới và là nhà cung cấp duy nhất samarium. Vào tháng 4/2025, Trung Quốc đã hạn chế xuất khẩu 7 loại khoáng sản chiến lược—samarium, gadolinium, terbium, dysprosium, lutetium, scandium và yttrium—với lý do an ninh quốc gia. Đây là động thái tiếp theo sau các lệnh cấm trước đó đối với gallium, germanium và antimony. 78% các hệ thống quốc phòng của Mỹ phụ thuộc vào ít nhất một trong các loại khoáng sản này; riêng với Hải quân Mỹ, con số này vượt quá 91%. Ví dụ: mỗi chiếc tiêm kích F-35 sử dụng khoảng 23kg nam châm samarium, đóng vai trò then chốt trong hệ thống tên lửa và các hoạt động ở nhiệt độ cao. Điểm nghẽn không chỉ nằm ở khai thác mà còn ở khâu tinh luyện. Phần lớn nguyên liệu thô khai thác trên toàn cầu đều được đưa về Trung Quốc xử lý—sau đó mới tái nhập khẩu trở lại. Tính đến hiện tại, 88% chuỗi cung ứng khoáng sản chiến lược của Lầu Năm Góc có liên quan đến các cơ sở sản xuất tại Trung Quốc. Sau khi Trung Quốc ban hành các hạn chế mới, giá các linh kiện sử dụng gallium đã tăng 6%, antimony tăng 4,5%, cho thấy tác động tức thời lên chuỗi cung ứng toàn cầu.
Pháp chuẩn bị bỏ tài trợ chính phủ cho các công việc nhằm cách nhiệt nhà tốt hơn, hay bỏ các hệ thống lò sưởi cũ do chính sách bảo vệ môi trường. Nước này cũng vừa cho phép các ô tô cũ, có độ thải khí các bon cao được vào trung tâm thành phố, sau khi ra luật cấm cách đây hơn một năm. Công nghiệp ô tô cuả EU cũng không còn phải bắt buộc chạy đua đổi sang ô tô điện với giới hạn cuối cùng vào năm 2050, có nghĩa là họ vẫn tiếp tục sản xuất ô tô chạy xăng.
Cập nhật từ báo Pháp về tài trợ cải tạo năng lượng, xe cũ và chuyển đổi ô tô điện (6/2025)
Spoiler
Chi tiết
1. Tài trợ cho cách nhiệt nhà ở và thay thế hệ thống sưởi cũ Chính phủ Pháp tạm ngừng chương trình hỗ trợ cải tạo năng lượng “MaPrimeRénov’” từ mùa hè 2025 do số lượng đơn xin trợ cấp quá lớn và tình trạng gian lận gia tăng. Bộ trưởng Kinh tế Éric Lombard khẳng định đây chỉ là biện pháp tạm thời; chính phủ dự kiến khôi phục chương trình trước cuối năm 2025 sau khi giải quyết tồn đọng hồ sơ và kiểm soát gian lận. Việc tiếp nhận hồ sơ MaPrimeRénov’ sẽ đóng lại trong mùa hè 2025 đối với cả các dự án cải tạo toàn diện lẫn các hạng mục đơn lẻ (như cách nhiệt một phần căn nhà, thay thế hệ thống sưởi). Chính phủ nhấn mạnh động thái này không nhằm “âm thầm cắt giảm ngân sách” mà để xử lý quá tải và gian lận. Thực tế, ngân sách dành cho MaPrimeRénov’ năm 2025 đã bị cắt giảm 460 triệu euro (còn 3,6 tỷ euro) trong bối cảnh nhà nước phải tiết kiệm chi tiêu. Bộ trưởng Nhà ở Valérie Létard cho biết sẽ tạm đóng cổng nộp đơn trong thời gian ngắn đối với các hạng mục hỗ trợ cách nhiệt và đổi mới hệ thống sưởi, sau đó mở lại khi nguồn lực cho phép
2. Nới lỏng hạn chế xe ô tô cũ phát thải cao ở trung tâm thành phố Quốc hội Pháp bỏ phiếu thông qua việc bãi bỏ các “khu vực phát thải thấp” (ZFE) – vốn hạn chế xe ô tô cũ gây ô nhiễm vào trung tâm thành phố. Ngày 28/5/2025, một điều khoản do đảng LR và RN đề xuất nhằm xóa bỏ quy định ZFE đã được thông qua tại Hạ viện với 98 phiếu thuận và 51 phiếu chống.
Quyết định này (thuộc dự luật “đơn giản hóa kinh tế”) sẽ cho phép các xe xăng dầu cũ (những xe có vignettes Crit’Air cao) được quay lại lưu thông ở đô thị, nhưng còn cần được phê chuẩn khi thông qua toàn bộ dự luật
Đây là một đòn giáng vào chính phủ, bởi ZFE vốn là biện pháp then chốt trong luật Khí hậu nhằm loại bỏ dần xe cũ gây ô nhiễm
Chính phủ phản đối mạnh mẽ quyết định trên, coi đây là bước thụt lùi về môi trường. Bộ trưởng Chuyển đổi Năng lượng Agnès Pannier-Runacher gọi việc bỏ ZFE là “đáng tiếc”, nhắc rằng mục tiêu của ZFE là bảo vệ sức khỏe cộng đồng khi ô nhiễm không khí mỗi năm gây ra hàng chục nghìn ca tử vong sớm
Các nhóm bảo vệ môi trường cũng chỉ trích động thái này là “một sự thoái lui” về chất lượng không khí
Ngược lại, nhiều nghị sĩ ủng hộ hủy ZFE lập luận rằng quy định này gây “loại trừ xã hội” – tức là làm khó người thu nhập thấp không đủ khả năng mua xe ít phát thải hơn Chính phủ đang tìm cách thỏa hiệp, có thể giữ một số yêu cầu tối thiểu về hạn chế xe cũ tại các đô thị lớn như Paris, Lyon, thay vì bãi bỏ hoàn toàn ZFE trên toàn quốc
3. Quy định của EU về lộ trình chuyển đổi sang ô tô điện EU vẫn giữ mục tiêu cấm bán ô tô động cơ đốt trong mới từ 2035 (nhằm đạt trung hòa carbon năm 2050), nhưng đã nới lỏng một số quy định ngắn hạn để hỗ trợ các nhà sản xuất Tháng 3/2025, Chủ tịch Ủy ban Châu Âu Ursula von der Leyen thông báo sẽ cho phép các hãng xe linh hoạt hơn trong việc tuân thủ hạn mức CO₂ năm 2025 – cụ thể chuyển từ mục tiêu cắt giảm hàng năm sang chu kỳ 3 năm tích lũy Nhờ điều chỉnh này, các hãng xe sẽ không bị phạt vi phạm mục tiêu khí thải CO₂ vào năm 2025, qua đó “không hãng nào phải nộp phạt” trong năm đó
Động thái của Ủy ban được coi là “một thắng lợi” cho ngành ô tô châu Âu và cho chính phủ Pháp-Đức, vốn vận động nới lỏng vì lo ngại các hãng xe bị “kề dao vào cổ” bởi nguy cơ phạt hàng tỷ euro EU cũng quyết định đẩy sớm việc đánh giá lại mục tiêu 2035 lên năm 2025 (thay vì 2026 như dự kiến ban đầu)
Điều này mở ra khả năng điều chỉnh lộ trình 100% xe không phát thải, thay vì cứng nhắc “chỉ xe điện thuần” từ 2035
Thực tế, EU đã cho phép ngoại lệ xe dùng nhiên liệu điện tử (e-fuel): theo thỏa hiệp năm 2023, các xe động cơ đốt trong chạy hoàn toàn bằng nhiên liệu tổng hợp vẫn được bán sau 2035
Giới phân tích nhận định Brussels đang chịu áp lực xem xét lại “mốc totem 2035” khi ngành ô tô châu Âu gặp khó khăn (chiến tranh, kinh tế đình trệ, sự phản đối của dân populist)
Tuy nhiên, các mục tiêu dài hạn về khí hậu không bị hủy bỏ – EU tái khẳng định mục tiêu trung hòa carbon 2050 và nguyên tắc loại bỏ dần động cơ nhiên liệu hóa thạch. Việc nới lỏng chỉ mang tính kỹ thuật (tăng “dư địa” cho doanh nghiệp) trong khi mục tiêu cuối cùng vẫn giữ nguyên
Nguồn tham khảo: Le Monde, Le Figaro, TF1, France24, Europe1, Politico, v.v.
Tổng hợp tin tức báo chí và nhận định của phương Tây về vị thế của Trung Quốc và hoạt động của Vinfast ở EU
1. Trung Quốc dẫn đầu chuỗi cung ứng công nghệ xanh toàn cầu Trung Quốc đã vươn lên trở thành quốc gia thành công nhất trong chuyển đổi công nghệ xanh, nắm giữ vị trí thống trị ở hầu hết các khâu từ nguyên liệu thô đến sản phẩm cuối. Về đất hiếm – nguyên liệu thiết yếu cho xe điện và năng lượng sạch – Trung Quốc chiếm khoảng 60% sản lượng khai thác toàn cầu và hơn 90% công suất tinh luyện các sản phẩm đất hiếm
Tương tự, nước này kiểm soát khoảng 80-90% năng lực tinh chế lithium trên thế giới, đảm bảo nguồn cung cho ngành pin. Nhờ chiến lược đầu tư mạnh mẽ, Trung Quốc hiện sản xuất 80% tấm pin năng lượng mặt trời toàn cầu (trong khi Mỹ chỉ chiếm 2%) và khoảng 2/3 số xe điện, tua-bin gió và pin lithium-ion của thế giới
Quy mô vượt trội này giúp Trung Quốc giữ vai trò đầu tàu trong các công nghệ xanh quan trọng. Năm 2023, doanh số xe năng lượng mới (NEV) tại Trung Quốc vượt 9 triệu xe, duy trì vị trí thị trường EV lớn nhất thế giới 9 năm liền; xuất khẩu xe điện tăng 77,6% lên hơn 1,2 triệu chiếc, góp phần đưa tổng kim ngạch xuất khẩu xe điện, pin và sản phẩm quang điện của Trung Quốc vượt 1,06 nghìn tỷ NDT (khoảng 146 tỷ USD)
Những con số ấn tượng này khẳng định vai trò dẫn đầu toàn cầu của Trung Quốc trong chuỗi cung ứng công nghệ xanh, từ nguyên liệu chiến lược (đất hiếm, lithium) đến các ngành hạ nguồn như sản xuất pin, xe điện và pin mặt trời
2. Khó khăn của mô hình kinh tế xanh tại EU và Mỹ Tại châu Âu, tham vọng “kinh tế xanh” đang đối mặt nhiều thách thức về chi phí và sự ủng hộ của công chúng. Nhiều quy định khí hậu nghiêm ngặt của EU đã gây phản tác dụng khi vấp phải làn sóng phản đối từ cử tri và doanh nghiệp địa phương
Các đảng dân túy cánh hữu lên mạnh ở Đức, Ý, Hà Lan… phần nào do cử tri bất mãn với chính sách xanh bị cho là quá cực đoan hoặc tốn kém
Thực tế, một số nước EU đã phản ứng: Chính phủ Ý tuyên bố các doanh nghiệp nội địa “không đủ khả năng” gánh các mục tiêu xanh quá cao và yêu cầu EU nới lỏng quy định (như hoãn cấm động cơ đốt trong, giãn tiêu chuẩn toà nhà xanh)
Ba Lan thậm chí kiện lên Tòa án EU phản đối loạt chính sách như lệnh cấm xe xăng 2035, cho rằng chúng gây tổn hại kinh tế và xâm phạm chủ quyền về năng lượng
Tại Đức, dự luật cấm sưởi bằng dầu/khí đốt suýt làm chính phủ liên minh sụp đổ và cuối cùng phải điều chỉnh nhẹ tay hơn sau làn sóng chỉ trích
Làn sóng phản ứng này báo hiệu mô hình kinh tế xanh của EU đang gặp khó khăn: người dân lo ngại chi phí đắt đỏ, còn giới công nghiệp cảnh báo nguy cơ mất sức cạnh tranh nếu tiến quá nhanh
Khó khăn cốt lõi là bài toán kinh tế của chuyển đổi xanh. Theo một nghiên cứu của Bruegel, để đạt mục tiêu khí hậu, EU cần đầu tư khoảng 1,3 nghìn tỷ euro mỗi năm đến 2030, và tăng lên 1,54 nghìn tỷ euro mỗi năm giai đoạn 2031-2050 – mức chi “khổng lồ” vượt xa khả năng tài chính thực tế
Giới phân tích nhận định Brussels đã đánh giá thấp các thách thức kinh tế – công nghệ và tác động xã hội của chiến lược xanh, khi đặt ra mục tiêu đầy tham vọng mà chưa có kế hoạch khả thi cho nguồn vốn và triển khai
Hậu quả là nhiều công nghệ trọng tâm của chuyển đổi xanh chưa đạt nhu cầu kỳ vọng: dù được trợ cấp mạnh, thị trường cho xe điện, pin hydro, bơm nhiệt, điện gió… ở châu Âu vẫn tăng trưởng chậm, cầu chưa bắt kịp cung
Ví dụ, tại Đức sau khi cắt ưu đãi, doanh số xe điện sụt giảm mạnh ~27% năm 2023, còn ở nhiều nước EU Đông Âu, người dân và doanh nghiệp vẫn chần chừ trước chi phí cao của công nghệ mới. Dư luận một số nơi bắt đầu cho rằng “Thỏa thuận Xanh” của EU là một “sự xa xỉ tốn kém” không đem lại hiệu quả kinh tế tương xứng
Tại Hoa Kỳ, mô hình kinh tế xanh cũng đối mặt thách thức về chi phí và đồng thuận chính trị. Chính sách khí hậu trở thành vấn đề đảng phái gay gắt: theo khảo sát của Pew (2024), có tới 56% người thuộc đảng Cộng hòa tin rằng các chính sách chống biến đổi khí hậu “gây hại cho nền kinh tế Mỹ”, trong khi 52% người Dân chủ tin chúng có lợi
Sự hoài nghi về hiệu quả kinh tế khiến không ít bang và cử tri phản đối các biện pháp như trợ giá xe điện hay hạn chế nhiên liệu hóa thạch. Các hãng ôtô Mỹ cũng bộc lộ lo ngại về chi phí: việc đẩy mạnh xe điện đang làm tồn kho tăng và buộc các hãng phải giảm giá bán, chấp nhận cắt giảm lợi nhuận để kích cầu
Thực tế, trong quý 2/2023, lượng xe điện tồn kho tại Mỹ gấp 3 lần so với năm trước, buộc Tesla nhiều lần hạ giá và Ford tạm dừng mở rộng sản xuất EV
Giới phân tích cảnh báo nâng thị phần EV vượt mức ~7-8% hiện nay sẽ “tốn kém và khó khăn hơn dự báo”, ngay cả với các khoản trợ cấp liên bang hào phóng
Bên cạnh đó, sự thay đổi chính quyền ở Washington cũng tạo bất định cho kinh tế xanh: Tổng thống Trump (nhậm chức 2025) đã đề xuất cắt bỏ hoặc thu hồi nhiều ưu đãi năng lượng sạch từ đạo luật khí hậu của người tiền nhiệm, cho rằng các biện pháp này “không cần thiết và gây hại” cho ngành ôtô, dầu khí, khai khoáng của Mỹ
Những động thái trên cho thấy mô hình xanh ở Mỹ gặp lực cản lớn – từ chi phí triển khai cao đến chia rẽ chính trị – khiến tiến trình chuyển đổi năng lượng khó đạt kỳ vọng ban đầu.
3. Phương Tây mất ưu thế công nghệ xanh vào tay Trung Quốc – hệ quả địa chính trị Nhiều chuyên gia và truyền thông phương Tây nhận định EU và Mỹ đang dần mất thế thượng phong kỹ thuật trong lĩnh vực công nghệ xanh vào tay Trung Quốc, kéo theo những hệ quả địa chính trị đáng lo ngại. Một báo cáo của Strategic Perspectives (Brussels) cảnh báo châu Âu đang đứng trước nguy cơ “đánh mất lợi thế cạnh tranh” trong cuộc đua công nghiệp net-zero, khi Trung Quốc vươn lên vượt bậc về công nghệ sạch
Năm 2023, Trung Quốc chiếm 39% tổng đầu tư toàn cầu vào công nghệ phát thải ròng bằng 0 (654 tỷ USD) và đang ồ ạt mở rộng quy mô – thí dụ đặt mục tiêu tăng gấp 4 lần công suất sản xuất pin trước năm 2030
Điều này đặt tham vọng dẫn đầu của EU vào thế thách thức nghiêm trọng, nhất là khi khoảng cách sáng tạo và sản xuất giữa châu Âu với Trung Quốc và Mỹ ngày càng nới rộng
Ông Neil Makaroff, giám đốc Strategic Perspectives, nhận định không một quốc gia châu Âu đơn lẻ nào có thể đối đầu “cỗ máy công nghiệp” Trung Quốc hoặc ưu thế công nghệ của Mỹ nếu thiếu chiến lược chung mạnh mẽ
Tại Mỹ, giới phân tích tại Carnegie Endowment cũng thừa nhận Washington đang tụt hậu xa so với Bắc Kinh trong cuộc đua công nghệ sạch và chuỗi cung ứng khoáng sản quan trọng, dù đã bắt đầu chính sách công nghiệp mới
Những dấu hiệu này cho thấy phương Tây đang mất dần vị thế dẫn dắt về công nghệ xanh vào tay Trung Quốc – bên không chỉ sản xuất rẻ hơn mà còn đầu tư mạnh để định hình chuẩn mực trong các ngành tương lai như xe điện, năng lượng mặt trời, pin lưu trữ. Hệ quả địa chính trị của sự dịch chuyển này là đáng kể, bởi nếu không còn ưu thế công nghệ xanh, phương Tây sẽ mất đi “đòn bẩy” để dùng tiêu chuẩn môi trường làm công cụ bảo hộ thương mại. Trung Quốc đã nhanh chóng tận dụng vị thế mới của mình để phản công các động thái bảo hộ từ phương Tây. Khi EU mở điều tra chống trợ cấp đối với xe điện Trung Quốc năm 2023, Bộ trưởng Thương mại Trung Quốc đã công khai cảnh báo Brussels không được “đội lốt phát triển xanh để tiến hành chủ nghĩa bảo hộ”
Ông nhấn mạnh việc EU điều tra và dọa áp thuế xe điện, pin mặt trời Trung Quốc là hành động đi ngược tinh thần hợp tác khí hậu và sẽ tạo ra “nhiều rủi ro hơn” cho chuỗi cung ứng toàn cầu
Lời cảnh báo này cho thấy Bắc Kinh tự tin vào ưu thế công nghệ và ngầm nhắc EU rằng họ khó có thể vừa dẫn cờ chống biến đổi khí hậu, vừa dùng công nghệ xanh làm rào cản thương mại khi chính phương Tây không còn thống trị lĩnh vực này. Thêm vào đó, sự phụ thuộc quá lớn của phương Tây vào nguyên liệu và sản phẩm xanh từ Trung Quốc khiến đòn bẩy địa chính trị đảo chiều có lợi cho Bắc Kinh. Châu Âu từng trải nghiệm điều này khi năm 2010, Trung Quốc bất ngờ cắt xuất khẩu đất hiếm sang Nhật Bản sau tranh chấp, gây chấn động chuỗi cung ứng công nghệ
Giờ đây, các quan chức EU lo ngại kịch bản tương tự: nếu xảy ra khủng hoảng (ví dụ xung quanh vấn đề Đài Loan), Bắc Kinh hoàn toàn có thể hạn chế hoặc cấm xuất khẩu các vật liệu chiến lược (đất hiếm, pin, thành phần năng lượng sạch) sang phương Tây
Điều đó sẽ tê liệt ngành công nghiệp xanh của EU/Mỹ, từ sản xuất xe điện, tua-bin gió đến kế hoạch đạt mục tiêu khí hậu, đồng thời tước đi khả năng của phương Tây trong việc dùng lợi thế công nghệ để áp đặt các chuẩn mực môi trường lên nước khác. Tóm lại, việc đánh mất ưu thế công nghệ xanh vào tay Trung Quốc không chỉ là vấn đề kinh tế mà còn làm suy yếu vị thế địa chính trị và công cụ thương mại quan trọng của EU/Mỹ trên trường quốc tế
4. VinFast có rút khỏi thị trường EU? Lý do và bối cảnh VinFast (thuộc tập đoàn Vingroup, Việt Nam) thời gian qua đã điều chỉnh chiến lược tại thị trường châu Âu, thậm chí thu hẹp hiện diện tại đây do những thách thức cả chủ quan lẫn khách quan. Truyền thông châu Âu đưa tin VinFast đang “chững lại” kế hoạch mở rộng ở EU bởi môi trường pháp lý phức tạp và cạnh tranh gia tăng từ các hãng xe điện Trung Quốc tại thị trường này
Để bán xe ở châu Âu, VinFast phải đáp ứng hàng loạt tiêu chuẩn kỹ thuật khắt khe; hãng đã chậm trễ trong việc đạt chứng nhận cho hai mẫu EV VF 8 và VF 9, khiến kế hoạch giao xe năm 2022-2023 bị trì hoãn
Ban lãnh đạo VinFast từng phàn nàn về thủ tục phê duyệt ở châu Âu quá chậm, trong khi một số chuyên gia cho rằng VinFast nóng vội tiến ra quốc tế khi chưa có chỗ đứng vững chắc ở thị trường nội địa và sản phẩm còn nhiều vấn đề kỹ thuật
Cùng lúc, các đối thủ Trung Quốc như BYD, Nio… không chỉ tràn sang châu Âu với xe điện giá cạnh tranh mà còn chiếm lĩnh chuỗi cung ứng pin, khiến một hãng mới như VinFast gặp bất lợi rõ rệt về chi phí và thương hiệu. Những yếu tố trên, cộng thêm bối cảnh kinh tế – chính sách biến động, đã dẫn VinFast tới quyết định tái cơ cấu hoạt động tại châu Âu. Đầu tháng 5/2025, VinFast bất ngờ thông báo đóng cửa toàn bộ showroom và trung tâm dịch vụ ở châu Âu, đồng thời sa thải khoảng 90% nhân viên tại đây
Theo tài liệu nội bộ rò rỉ, các lý do được ban lãnh đạo VinFast nêu ra bao gồm “điều kiện kinh tế vĩ mô, thuế quan, tranh chấp thương mại và sự bất định chung” – những yếu tố khiến mô hình bán hàng trực tiếp của hãng không thể tiếp tục hoạt động hiệu quả
Quả thực, bối cảnh cuối 2024 đầu 2025 chứng kiến kinh tế châu Âu tăng trưởng chậm lại, lãi suất cao và người tiêu dùng thắt lưng buộc bụng, làm nhu cầu xe điện suy yếu. Cùng thời gian, căng thẳng thương mại EU-Trung Quốc về sản phẩm xanh (như việc Brussels dọa áp thuế xe điện Trung Quốc) tạo ra môi trường nhiều rủi ro cho các hãng ngoài EU
Thuế quan mới mà Mỹ và EU áp dụng để bảo hộ sản phẩm nội địa cũng ảnh hưởng đến kế hoạch của VinFast, vì xe hãng sản xuất tại Việt Nam sẽ kém cạnh tranh hơn về giá ở hai thị trường phương Tây. Trên hết, chi phí vận chuyển mỗi chiếc xe từ Việt Nam sang châu Âu hoặc Mỹ rất đắt đỏ, làm đội giá thành và bào mòn biên lợi nhuận. Chủ tịch Vingroup Phạm Nhật Vượng tại cuộc họp cổ đông tháng 4/2025 thẳng thắn thừa nhận VinFast sẽ tạm dừng kế hoạch mở rộng vào Mỹ, Canada và EU “do chi phí logistics quá cao”, thay vào đó tập trung vào các thị trường châu Á tiềm năng hơn như Indonesia, Ấn Độ, Philippines
Quyết định này cho thấy VinFast đang cơ cấu lại chiến lược toàn cầu, chuyển từ mô hình tự mở chi nhánh bán hàng tại Âu-Mỹ sang hợp tác với đại lý địa phương và dồn nguồn lực cho thị trường gần, nơi chi phí vận chuyển thấp và chính sách hỗ trợ thuận lợi hơn Dù VinFast chưa tuyên bố “rút lui hoàn toàn” khỏi châu Âu, rõ ràng hãng đang thu hẹp đáng kể sự hiện diện tại đây. Các động thái của VinFast phản ánh khó khăn chung của một doanh nghiệp mới nổi khi bước vào thị trường xe điện phương Tây: rào cản pháp lý cao, cạnh tranh khốc liệt, chi phí lớn và chính sách vĩ mô biến động. Đây được xem là lý do chính khiến VinFast phải tạm gác tham vọng chinh phục thị trường EU, tập trung củng cố nội lực trước khi quay trở lại khi điều kiện thuận lợi hơn
Nguồn tham khảo: Le Monde, Politico, Handelsblatt, South China Morning Post, The Washington Post, Reuters, Xinhua, Pew Research Center, ElectrIVE, v.v.
Vẫn là bảo hộ mậu dịch trong nước thôi. Khi quan hệ thương mại giữa châu Á và Mỹ căng thẳng, EU sẽ tăng các hàng rào kỹ thuật và các hạn chế để yêu cầu những nhượng bộ nhiều hơn từ châu Á trong thương mại, đây là chuyện có từ xưa, nhưng còn trên media thì nó vẫn là vấn đề của các hãng từ châu Á bị hạn chế.
YONHAPNEWSTV.CO.KR
