Hay.
Cháu đặt cục gạch hóng chuyện chiến tranh.
CÁC VẤN ĐỀ HẬU CHIẾN 1
A. Hội quốc liên: Ngay từ những bước đi đầu tiên, hội Quốc liên đã nẩy sinh những vấn đề.
a. Nước Mỹ không tham dự và cũng không phê chuẩn hiệp ước Versailles. Điều này dẫn đến việc nước Mỹ bị cô lập.
b. Nước Đức và Nga bị loại trừ không được tham gia
c. Hội Quốc liên không có thực quyền, không có công cụ thực hiện
B. Một số quốc gia thấy mình bị loại ra khỏi hiệp ước Versailles, họ không nhận được những gì họ muốn (Italia, Nhật)
C. Các nước thuộc địa thấy mình bị phản bội (tiếp tục là thuộc địa)
D. Đức bị trừng phạt nặng tay điều này dẫn đến sự dận giữ trong lòng nước Đức
Nếu nhìn vào bản đồ dưới đây (bên trái là trước Thế chiến 1; Bên phải là sau thế chiến 1) chúng ta có thể thấy rõ sự thay đổi và ai đã bị trừng phạt.
Lời bình:
Nhìn vào bản đồ phân chia lại địa giới sau thế chiến 1 thì có thể thấy hậu quả để lại cho Châu Âu đặc biệt là Đức và Nga rắc rối như thế nào.
Một loạt nước ra đời từ sự phân chia lại biên giới, sự cắt đất mang tính áp đặt gây nên mâu thuẫn đặc biệt là Nga và Đức đối với những vùng đất bị cắt đi.
Маруся идет в школу
CÁC VẤN ĐỀ HẬU CHIẾN 1
A. Hội quốc liên: Ngay từ những bước đi đầu tiên, hội Quốc liên đã nẩy sinh những vấn đề.
a. Nước Mỹ không tham dự và cũng không phê chuẩn hiệp ước Versailles. Điều này dẫn đến việc nước Mỹ bị cô lập.
b. Nước Đức và Nga bị loại trừ không được tham gia
c. Hội Quốc liên không có thực quyền, không có công cụ thực hiện
B. Một số quốc gia thấy mình bị loại ra khỏi hiệp ước Versailles, họ không nhận được những gì họ muốn (Italia, Nhật)
C. Các nước thuộc địa thấy mình bị phản bội (tiếp tục là thuộc địa)
D. Đức bị trừng phạt nặng tay điều này dẫn đến sự dận giữ trong lòng nước Đức
Nếu nhìn vào bản đồ dưới đây (bên trái là trước Thế chiến 1; Bên phải là sau thế chiến 1) chúng ta có thể thấy rõ sự thay đổi và ai đã bị trừng phạt.
Lời bình:
Nhìn vào bản đồ phân chia lại địa giới sau thế chiến 1 thì có thể thấy hậu quả để lại cho Châu Âu đặc biệt là Đức và Nga rắc rối như thế nào.
Một loạt nước ra đời từ sự phân chia lại biên giới, sự cắt đất mang tính áp đặt gây nên mâu thuẫn đặc biệt là Nga và Đức đối với những vùng đất bị cắt đi.
Cục diện châu Âu bị chia cắt thành nhiều mảnh nhỏ hơn, tạo ra nhiều mâu thuẫn quốc gia hơn, trong khi đứng đầu têu là Anh thì vẫn không gặp bất cứ chia cắt nào, chia ra để trị nó vẫn mang đầy đủ ý nghĩa từ trước đến nay, khi vào những năm 90 Liên Xô giải thể tách ra thành 15 quốc gia, trong đó có Ukraine.
CÁC VẤN ĐỀ HẬU THẾ CHIẾN 1
Xã hội trở nên mất ổn định
1. Thế chiến một đã làm lung lay toàn bộ xã hội đến tận gốc rễ.
2. Nhiều người mất đi niềm tin vào sự tiến bộ của xã hội; Nhìn thấy tương lại bất ổn
3. Nghệ thuật, văn học khoa học và triết học cũng phản ánh tâm trạng này của xã hội
a. Chủ nghĩa hiện sinh: Triết lý thể hiện cuộc sống không có ý nghĩa gì, thay vào đó từng con người sẽ tạo nên ý nghĩa của cuộc sống thông qua hành động cá nhân của họ
b. Chủ nghĩa siêu thực: xu hướng nghệ thuật có xu hương kết nối giữa mơ ước và hiện thực
Một số bức tranh siêu thực
c. Thuyết tương đối của Einstein
e. Học thuyết của Sigmund Freud: Ông là người đặt nền móng và phát triển học thuyết phân tâm học. Cho đến ngày nay mặc dù lý thuyết phân tâm học của ông còn gây nhiều tranh cãi
f. Văn học chỉ trích xã hộ Phương Tây
g.Friedrich Nietzsche: là một nhà triết học người Đức. Ông viết nhiều bài phê bình về tôn giáo, đạo đức, các vấn đề văn hóa đương thời, và triết học. Nietzsche không được đánh giá cao bởi những người đương thời trong suốt cuộc đời của ông, nhưng đầu thế kỉ 20, ông đã được giới trí thức ở Đức, Pháp và Anh công nhận. Ông bắt đầu bị mang tiếng xấu khi Đảng Quốc xã của Đức chọn ông là một tiền bối, mặc dù Nietzsche có hẳn quan điểm cực tả chống chủ nghĩa bài Do Thái và chủ nghĩa dân tộc Đức.
Để hiểu về tác động của văn học, nghệ thuật, triết học ảnh hưởng như thế nào tới một xã hội, một dân tộc, các Cụ có thể tham khảo sơ đồ sau:
Маруся идет в школу
YẾU TỐ NỀN TẢNG CHI PHỐI XÃ HỘI
Nhìn vào sơ đồ phía trên (mặc dù nó chưa phản ánh đầy đủ các yếu tố vì đây là một lĩnh vực rất rộng và phức tạp) chúng ta có thể thấy tùy theo giai đoạn mà một quốc gia hoặc một nhóm quốc gia bị một hoặc một nhóm các yếu tố chi phối tạo nên nền tảng, triết lý, định hình phát triển của một xã hội.
Ví dụ:
1. Tôn giáo: Đã có giai đoạn Châu âu hoàn toàn bị chi phối bởi Tôn giáo, mọi hoạt động của xã hội đều xoay quanh trục tôn giáo
2. Kinh tế: Phương Tây, điển hình là Mỹ là những quốc gia được xây dựng quanh trục kinh tế, trong đó lợi nhuận là tiêu chí tiên quyết cao nhất. Chính vì tiêu chí này, Mỹ và Phương tây không có bạn bè hay đồng mình lâu dài, có lợi là họ bán tất. Chính vì triết lý này mà chúng ta có thể thấy tại Sao Pháp lại bán đứng Czeckslovakia, Anh bán đứng Balan, hoặc Anh-Pháp là đồng minh chống Đức, nhưng sau khi thắng Đức lại quay lại mâu thuẫn với nhau
3. Chính trị: Đúng ra Kinh tế-Chính trị luôn đi liên với nhau. Có những nước Chính trị chi phối kinh tế (Trung quốc) nhưng có những nước Kinh tế chi phối chính Trị (Mỹ). Ở Nga họ có đào tạo chuyên ngành Kinh tế-Chính trị, nhưng ở Phương tây vấn đề này chỉ dành cho các Nghị sĩ, các nhà quản trị cao cấp mà không phải là một ngành học phổ thông.
4. "Văn hóa": Chữ văn hóa ở đây cháu để trong ngoặc kép vì nó không phải là những cái chúng vấn thường thấy nó đề cập đến hàng ngày như văn học, nghệ thuật, tri thức, học thức. "Văn hóa" ở đây là một thuật ngữ chỉ rất nhiều yếu tố kết hợp lại. "Văn hóa" tạo nên triết lý sống, hành động của cả một dân tộc (Nếu yếu tố này chi phối).
Cháu lấy ví dụ: Trong văn hóa của người Việt giá trị cốt lõi là sự Độc lập. Chính vì giá trị này mà dân tộc Việt dù bị đô hộ hàng nghìn năm mà vẫn thoát ra để độc lập, sống cạnh một đất nước lớn như Trung quốc mà vẫn độc lập. Như vậy ở đây ta thấy yếu tố văn hóa là yếu tố chính đã chi phối sự hoạt động của xã hội Việt nam.
Các ví dụ nêu trên được cháu đơn giản hóa để các Cụ dễ hiểu vì thực ra không bao giờ xã hộ vận động một cách đơn tuyến như vậy mà thực sự nó là một bài toán tổng hợp trong đó có những giá trị cốt lõi chi phối và có những giá trị khác bổ sung (Nếu Cụ nào học về toán thống kê sẽ thấy rõ hơn). Cháu được biết ở một số nước họ đã mô hình hóa xã hội thành những thuật toán và sau đó họ chạy những thuật toán này để hoạch định kế hoạch cho tương lai hoặc xây dựng những kế sách của nhà nước.
Tại sao cháu lại nêu vấn đề này ra ở đây?
Đây là những vấn đề mang tính bản chất mà chỉ có dựa vào nó ta mới có thể giải thích được những vấn đề đang xảy ra quanh ta
Маруся идет в школу
Bây giờ chúng ta dựa trên những yếu tố cháu đưa ra phía trên để lý giải một số quan điểm đang gây tranh luận hiện nay.
1. Chỉ chơi với Phương Tây mới giàu (theo ngĩa vật chất-tiền bạc)
Rõ ràng Mỹ và Phương tây đang lấy tiêu chí Lợi nhuận làm tiêu chí tiên quyết: Thể thao-vì tiền; Giáo dục-Vì tiền; Văn hóa-vì tiền; Để so ánh tiêu chí "tiền bạc" thì chúng ta phải lấy những quốc gia có cùng tiêu chí cốt lõi này để so sánh. Nếu chúng ta lấy Nga so với Mỹ về tiêu chí "Tiền bạc" thì sự so sánh này đã bị khập khiễng.
Lý do là nước Nga có một yếu tố khác với một tỷ trọng tương đối lớn ngoài kinh tế chi phối xã hội Nga. Đó là văn hóa Nga. Khi yếu tố "Văn hóa" tham gia vào tiêu chí cốt lõi của xã hội thì rõ ràng tiêu chí kinh tế sẽ bị giảm đi không còn là độc chiếm chi phối nữa.
Đến đây ta có thể kết luận nếu để đọ về cách kiếm tiền, chỉ số "Tiền bạc" thì Nga sẽ thua Mỹ
2. Bán đồng minh
Phương Tây chỉ có một đồng minh duy nhất, một người bạn duy nhất đó là "Lợi nhuận". Vì vậy việc họ bán đồng minh là chuyện bình thường, có lợi là bán.
Như đã nói ở trên, Nga không phải là đất nước lấy tiêu chí "Lợi nhuận" làm tiêu chí tuyệt đối mà họ còn bị chi phối bởi "Văn hóa" nếu xét ở phương diện Liên xô thì còn có thêm yếu tố Chính trị chi phối, vì vậy có thể nói việc Nga bán đứng đồng mình nó ít hơn hẳn Phương tây đặc biệt là Mỹ
Маруся идет в школу
THẾ CHIẾN MỘT DẪN ĐẾN NHIỀU THAY ĐỔI ĐẶC BIỆT LÀ TAI NƯỚC MỸ TRONG NHỮNG NĂM 1920
1. Cảm nhận của xã hội Mỹ đối với cuộc thế chiến 1 rất nhẹ nhàng, điều này phản ánh đúng sự tham dự và ứng xử của Mỹ đối với các nước.
2. Nhạc Jazz, các hình thức giải trí (phim ảnh, truyền thanh) phản ánh tâm trạng của người dân Mỹ
3. Nữ quyền được đề cao: cắt tóc ngắn, mặc thoáng hơn, tham gia vào các lĩnh vực chuyên môn cao
4. Văn hóa tiêu dùng
5. Di chuyển bằng hàng không trở nên phổ biến
Маруся идет в школу
CÁC THAY ĐỔI KINH TẾ HẬU THẾ CHIẾN 1
1. Thế chiến 1 làm cho hầu hết các nước ở Châu Âu đứng ở bờ vực phá sản
2. Các nước Châu Âu cố gắng xây dựng lại nền kinh tế bị chiến tranh tàn phá với các khoản vay từ Mỹ
3. Đức phải đền bù chiến tranh và chính điều này làm hạn chế khả năng phục hồi kinh tế của Đức
a. In tiều nhiều, dẫn đến lạm phát
b. Lạm phát làm đời sống người dân khó khăn
4. Năm 1924 Mỹ giúp Đức một khoản vay 200 triệu (Kế hoạch Dawes) để giúp Đức ổn định tiền tệ và kinh tế; Nhờ kế hoạch và khoản vay này, lạm phát ở Đức đã giảm và các nhà máy bắt đầu quay lại sản xuất
Sơ đồ dưới đây mới thú vị, nó cho thấy giới tài phiệt Mỹ quái thế nào. Có thể nói họ chơi với cả hai bên tham chiến. Thắng cũng phải trả tiền mà thua lại càng phải trả tiền. Qua đây mới thấy rõ Mỹ luôn đóng vai khuấy nước để hưởng lợi.
Chỉ có thể nói "Tiên sư anh Mỹ, anh tài thật đấy"
Маруся идет в школу
Ở trên cháu có nói về vấn đề các nước Phương Tây bán đứng các nước nhỏ khi họ cần vì quyền lợi của họ, nhưng cũng chính các nước Phương Tây khi cần họ cũng có thể vi phạm những gì họ đã cam kết với nhau.
Sau thế chiến lần 1, các nước như Pháp-Đức và một số nước khác đã ký những hiệp ước với nhau và nếu nhìn vào đó nhân dân thế giới có thể vui mừng là từ nay chiến tranh sẽ lùi xa, cuộc sống sẽ chỉ còn hòa bình, mọi mâu thuẫn sẽ được giải quyết bằng con đường chính trị, thỏa thuận.
Những hiệp ước đó là:
1. Năm 1925 Pháp và Đức ký một bản hiệp ước cam kết không gây chiến với nhau
2. Năm 1928 Hiệp ước hòa bình Kellogg-Briand được ký bởi Pháp-Đức-Mỹ và nhiều nước khác. Tại hiệp ước này các nước cam kết không sử dụng chiến tranh để giải quyết các bất đồng.
Маруся идет в школу
Cuộc sống không đơn giản, có ngày nắng, ngày mưa, ngày khó khăn, ngày thuận lợi. Và thế giới lại càng phúc tạp hơn.
Khủng hoảng kinh tế năm 1929-1939
Nững năm đầu sau thế chiến một, một loạt các nước phải bắt tay vào xây dựng lại nền kinh tế, xây dựng hạ tầng bị chiến tranh tàn phá nhờ vào nguồn tiền của Mỹ được bơm ra vào những năm 1920.
Nhờ yếu tố này, mà nền kinh tế thế giới phát triển một cách nhanh chóng, có cảm giác như sư thịnh vượng sẽ là vĩnh cửu. Thị trường chứng khoán Mỹ như là một mỏ vàng làm cho người người, nhà nhà đều muốn đầu tư vào đây.
Nhưng như người Phương Tây có câu "Cái gì bay lên ắt phải rơi xuống", cuộc vui kéo dài không lâu.
Vậy những yếu tố nào đã dẫn đến cuộc khủng hoảng năm 1929-1939?
1. Sự thịnh vượng không công bằng cho tất cả: Rất nhiều người trở nên giàu có, nhưng rất nhiều người cũng rất nghèo, họ không có đủ khả năng mua các vật dụng cần thiết. Điều này dẫn tới sản phẩm từ nhà máy dư thừa, các nhà buôn không bán được hàng nên bắt đầu cắt giảm đơn hàng. Và như một vòng luẩn quẩn, nhà máy bắt đầu cắt giảm sản xuất và công nhân bắt đầu thất nghiệp. Vì thất nghiệp họ lại càng giảm khả năng mua.
Người đàn ông đang cầm một tấm biển ghi: Ông chủ của tôi có tới 77 căn nhà, trong khi tôi không thể trả tiền thuê nhà
2. Sản xuất dư thừa: nền kinh tế bùng nổ trên thế giới dẫn tới sự cạnh tranh về giá, vì sự cạnh tranh này nhiều nông dân không thể trả các khoản vay từ ngân hàng.
3. Sử dụng đòn bẩy tài chính quá mức: Vì thị trường chứng khoán bùng nổ nên nhiều người đã vận dụng đòn bẩy tài chính một cách quá đà.
4. Thả nổi thị trường chứng khoán: Thị trường chứng khoán bị làm giá, đẩy giá lên cao hơn giá trị thực nhiều lần, lúc này mọi người bắt đầu thấy nguy cơ và bán ra và dẫn đến một sự hoảng loạn vào ngày 29 tháng 10 năm 1929 (ngày thứ Ba đen tối). 14 tỷ đã bay hơi khỏi thị trường chứng khoán Mỹ trong chỉ có một ngày.
HẬU QUẢ CỦA KHỦNG HOẢNG KINH TẾ
1. Các doanh nghiệp thu hẹp quy mô sản xuất, hoặc đóng cửa. Nhà Băng đóng cửa.
2. Nhiều người phá sản
3. Vào năm 1933 1/4 nước Mỹ ở tình trạng thất nghiệp
4. Sự sụp đổ của nền kinh tế Mỹ kéo theo sự sụp đổ của nền kinh tế thế giới
+ Các nhà băng Mỹ thu hồi các khoản vay cho nước ngoài
+ Nhà đầu tư rút khỏi thị trường Châu Âu
+ Chương trình tái thiết Đức (kế hoạch DAWES) phải dừng lại. Sự phục hồi của nước Đức bị chững lại.
+ Việc Mỹ áp đặt thuế nhập khẩu buộc các nước khác cũng áp thuế nhập khẩu. Nhiều người ví von các hành động này giống như tự bắn vào chân vậy.
+ Thương mại thế giới giảm 65%
Lời Bình:
Tới đây, các Cụ có thấy điểm gì giống như những gì đang diễn ra hiện nay không?
+ Kinh tế suy thoái
+ Nhà băng sụp đổ
+ Cuộc chiên thương mại bắt đầu bằng việc áp thuế nhập khẩu
Vẫn biết là thế giới đã phát triển rất cao, nhận thức, tri thức của nhân loại đã đến tầm cao mới, nhưng những sự kiện bây giờ so với những gì đã xẩy rq trong quá khứ vẫn có những nét tương đồng
Маруся идет в школу
CÁC NƯỚC PHẢN ỨNG VỚI CUỘC ĐẠI SUY THOÁI 1929-1939
+ PHáp và Anh: hai nước này vẫn có thể duy trì một nhà nước Dân chủ
+ Anh: Nước Anh phụ thuộc rất nhiều vào thương mại với thế giới nhiều hơn so với Pháp. Nước Anh phản ứng bằng cách áp đặt các thuế bảo hộ, kiểm soát tiền tệ, giảm lãi suất. Với các biện pháp này Anh có thể phục hồi, tuy nhiên rất chậm.
+ Các nước xã hội dân chủ (Thụy điển, Nauy, Đan mạch): Tăng cường phúc lợi xã hội, tăng thuế để bù đắp quỹ phúc lợi, gia tăng đầu tư công để tạo việc làm
+ Mỹ: Mỹ thiết lập một chương trình (The New Deal): Chương trình này bao gồm các tổ chức đoàn thể của Liên bang và chính Phủ cung cấp một chương trình toàn diện từ: Hỗ trợ nông dân, người thất nghiệp; Hỗ trợ nhà Băng, và thúc đẩy nền kinh tế; Tạo nhiều việc làm thông qua đầu tư công; Tăng phúc lợi xã hội và các chương trình trợ giúp; Phục hồi nhà Băng, và thị trường chứng khoán
+ Đức và Ý: Sự khó khăn của nền kinh tế là cơ hội để các nhóm cấp tiến phát triển với tiêu chí trấn hưng nền kinh tế. Đây là điểm mấu chốt để chủ nghía Fat xít ra đời.
Vì có quá nhiều người bị ảnh hưởng xấu của suy thoái kinh tế, dẫn tới việc mất lòng tin vào chính phủ dân chủ việc này dẫn tới việc họ dễ bị lôi cuốn bởi các nhân tố mới với những lời hứa hẹn tốt đẹp hơn. Chủ nghĩa phát xít phát triển mạnh tại Đức và Ý ới những ý tưởng sáng lạn:
+ Hứa cải tổ và phục hồi kinh tế
+ Hứa sẽ trừng phạt những người chịu trách nhiệm làm nên kinh tế suy thoái
+ Hứa sẽ phục hồi lại trật tự và vị thế của Dân tộc, đất nước
+ Chính trị hóa quân sự
+Nhấn mạnh việc trung thành với Đát nước và tuân thủ mệnh lệnh của lãnh đạo
+Nhấn mạnh về dân tộc chủ nghĩa, trung thành với nhà lãnh đạo độc tài
+ Tổ chức các cuộc biểu tình quần chúng lớn
+ Mặc đồng phục để nhận diện; Tạo ra kiểu chào mới
Маруся идет в школу
MƯỜI BỐN ĐẶC ĐIỂM ĐỂ NHẬN DẠNG PHÁT XÍT
1. Quyền lực mạnh và xu hướng dân tộc chủ nghĩa
2. Coi thường quyền con người
3. Tạo dựng nên một kẻ thù chung nhất mà kẻ này tập trung mối nguy cơ chung cao nhất, là nguyên nhân của các vấn đề chính
4. Quân đội tiếm quyền cao nhất
5. Tình dục vô độ
6. Kiểm soát truyền thông trên diện rộng
7. Ám ảnh bởi anh ninh Quốc gia
8. Tôn giáo và chính phủ hòa nhập vào làm một
9. Bảo vệ quyền lợi liên minh
12. Hủy bỏ quyền lợi người lao động
13. Coi thường văn hóa và nghệ thuật
14. Bầu cử gian lận
Маруся идет в школу
Đọc những thông tin này, em thấy sợ dần đều rồi
Thực sự giật mình Cụ ạ.
Câu chuyện cách đây cả trăm năm mà vẫn thấy hiện hữu quanh ta, chỉ có điều nó được mặc một cái áo khác, gọi bằng một cái tên khác, nhưng cấp độ thì cao hơn hẳn.
Маруся идет в школу