Quan chế Việt Nam thời phong kiến

5. Bố chánh

Bố chánh (Bố chính, Bố chính sứ) là quan đứng thứ hai ở tỉnh sau quan Tổng đốc hoặc Tuần phủ, dưới triều Nguyễn Minh Mệnh về sau, có nhiệm vụ lo việc nội trị
như tài chính, thuế khoá, hộ tịch, điền thổ, đê điều của tỉnh, mang hàm Chánh tam phẩm. Có thể coi vị này như là Phó chủ tịch tỉnh phụ trách nội chính hiện nay.

Triều Lê trung hưng và triều Nguyễn đời Gia Long thì nhiệm vụ này là quan Cai bạ.

Nguyễn Du từng giữ chức Cai bạ Quảng Bình dưới đời Gia Long. Nguyễn Khuyến từng được Tự Đức cử làm Bố chánh Hà Nội trước khi được thăng chức Tổng đốc ba tỉnh Sơn-Hưng-Tuyên. 

6. Án sát

Án sát, quan đứng thứ 3 ở tỉnh dưới triều Nguyễn, sau Tổng đốc (hoặc Tuần phủ) và Cai bạ (sau này là Bố chánh), có nhiệm vụ coi việc hình án, tư pháp, mang hàm Chánh tứ phẩm. Có thể coi chức quan này như là Giám đốc Sở Tư pháp kiêm Viện trưởng viện Kiểm sát và Chánh án Toà án Nhân dân tỉnh hiện nay.

Phương Đình Nguyễn Văn Siêu (1799 - 1872), bạn thân Cao Bá Quát (trong câu Thầu Siêu, Thánh Quát, hay Văn như Siêu, Quát vô Tiền Hán), người đứng ra tu sửa đền Ngọc Sơn, bắc cầu Thê Húc, xây Tháp Bút và Đài Nghiên... vào năm 1865, từng làm Án sát Hà Tĩnh, rồi Án sát Hưng Yên.

7. Đốc học

Đốc học, quan đứng thứ 4 ở tỉnh, có nhiệm vụ giảng dạy học sinh ở trường đốc (trường cấp tỉnh) và trông coi việc học hành thi cử trong toàn tỉnh, mang hàm Chánh ngũ phẩm. Có thể coi như Giám đốc Sở Giáo dục hiện nay.

8. Lãnh binh

Lãnh binh, quan đứng thứ 5 ở tỉnh của triều Nguyễn, có nhiệm vụ trông coi việc quân sự, binh bị, trật tự trị an trong tỉnh, mang hàm Chánh ngũ phẩm. Có thể coi như là Tỉnh đội trưởng hiện nay.

9. Thống đốc, chức quan hồi Pháp thuộc, do người Pháp đảm nhiệm, là vị đứng đầu toàn xứ Nam kỳ thuộc địa từ sau Hoà ước 1874.

10. Thống sứ, chức quan hồi Pháp thuộc, do người Pháp đảm nhiệm, là vị đứng đầu toàn xứ Bắc kỳ bảo hộ.

11. Khâm sứ: Chức quan hồi Pháp thuộc, do người Pháp đảm nhiệm, là vị đứng đầu toàn xứ Trung kỳ bảo hộ. Ngoài ra còn có ý nghĩa là viên quan do vua phái đi giao thiệp với nước ngoài.

12. Đốc lý, chức quan hồi Pháp thuộc, do người Pháp đảm nhiệm, đứng đầu các thành phố Hà Nội, Hải Phòng, Đà Nẵng. Vì các thành phố này là nhượng địa, do Pháp quản lý.

13. Công sứ: Chức quan hồi Pháp thuộc, do người Pháp đảm nhiệm, đứng đầu các tỉnh ở Trung kỳ và Bắc kỳ bảo hộ. Ngoài ra còn có ý nghĩa là quan lại thay mặt Chính phủ bản quốc trú ở nước ngoài để làm những công việc giao thiệp của hai nước (gồm Đại sứ, Công sứ, Đại biện Công sứ).

14. Đốc phủ sứ: Chức quan hồi Pháp thuộc, đứng đầu cấp tỉnh ở Nam kỳ thuộc địa (như chức Tổng đốc và Tuần phủ ở Trung kỳ, Bắc kỳ bảo hộ lúc bấy giờ).

TỔ CHỨC NHÀ NƯỚC TẠI TRIỀU ĐÌNH TRUNG ƯƠNG QUA CÁC TRIỀU ĐẠI

Trải các đời từ Đinh, Tiền Lê, Trần, Hồ, tên các cơ quan nhà nước từ triều đình trung ương đến các địa phương đã được đặt ra vớí các quan lại có thứ bậc tôn ty, nhưng
cũng chưa thật quy củ cho lắm nếu so sánh với các triều đại sau. Mãi đến triều Hậu Lê sơ và nhất là dưới đời vua Lê Thánh Tông (1460-1497) thì hệ thống tổ chức bộ máy nhà nước từ trung ương đến địa phương cùng hệ thống quan chế mới được quy định rõ ràng và cụ thể. Để giúp việc triều đình có các cơ quan văn phòng bên
cạnh vua gồm các Sảnh, Đài, Các, Quán, Cục, Viện,… mỗi cơ quan có một nhiệm vụ riêng giúp vua những công việc triều chính. Trực tiếp chỉ đạo các quan [thường] là Tể tướng. Dưới Tể tướng và Á tướng có các Bộ, các Tự, các Khoa…

Tại địa phương, mỗi thời mỗi khác về tên gọi hành chính, là Trấn, Lộ, Phủ, Hương vào thời Lý-Trần; là Đạo hoặc Thừa tuyên, rồi Phủ , Huyện, Châu, Tổng, Hương vào thời Hậu Lê sơ; là Tỉnh, Phủ, Huyện, Châu, Tổng, Xã vào đời Nguyễn v.v..

Để phụ giúp công việc triều chính, dưới vua có các cơ quan văn phòng, các cơ quan đầu não của triều đình, các cơ quan chuyên môn, các cơ quan kiểm tra kiểm sát, các tổ chức quân đội v.v..

Các cơ quan văn phòng giúp việc cho Vua, gồm Sảnh, Viện, Quán, Cục, Các, Điện, Phủ

1. Sảnh

Từ thời Lý về trước chưa đặt cơ quan này. Nhà Trần và nhà Hồ đã lập ra hai sảnh là Thượng thư sảnh và Môn hạ sảnh. Hậu Lê sơ đặt ra năm sảnh là Thượng thư sảnh, Trung thư sảnh, Môn hạ sảnh, Hoàng môn sảnh, Nội thị sảnh. Dưới đời Lê Thánh Tông, nhà vua đã bãi bỏ Thượng thư sảnh và gộp cơ quan này vào Trung thư sảnh rồi đổi tên thành Trung thư giám, bớt nhiệm vụ của cơ quan và giảm quyền hành của các quan chức làm việc ở đây. Còn các sảnh khác thì vẫn giữ nguyên nhiệm vụ
như trước.

Thượng thư sảnh: còn ñược gọi là Thượng thư tỉnh, có thể coi ñây là văn phòng của quan Á tướng. Cơ quan này có nhiệm vụ giúp quan Tể tướng (Tả tướng quốc và Hữu tướng quốc) với nhiệm vụ điều khiển trăm quan và liên lạc với các Thượng thư ở các Bộ. Nói chung, Thượng thư sảnh chuyên lo việc nội vụ, những việc có liên quan đến triều chính, quan chức, tổ chức. Nhà Trần (1225-1400), người đứng đầu Thượng thư sảnh là quan Thượng thư lệnh, còn gọi là quan Hành khiển Thượng thư. Đời Lê sơ (1428-1527) vị quan đứng đầu sảnh này là Hành khiển Thượng thư hay Nhập nội Hành khiển, về sau đổi thành Mật viện Tham tri. Như vậy lãnh đạo cơ quan này phải là Á tướng (có thời Tể tướng kiêm luôn) trực tiếp trông coi để phụ giúp công việc cho Tể tướng. Từ triều Lê Thánh Tông về sau, tuy vẫn có Tể tướng nhưng nhà vua lại trực tiếp điều hành công viêc triều chính với các Thượng thư sáu Bộ nên đã bãi bỏ cơ quan này và gộp vào Trung thư sảnh.

Trung thư sảnh: còn ñược gọi là Trung thư tỉnh, sảnh này có nhiệm vụ tham mưu ý kiến, hiến kế sách về các việc trọng đại trong triều ngoài nội, giúp vua trị nước an dân. Quan đứng đầu trông coi sảnh này là Trung thư lệnh. Dưới triều Lê Thái Tổ (1428-1433), Lê Thái Tông (1433-1442) do nhiệm vụ trọng yếu của nó mà nhà vua giao cơ quan này cho quan Tể tướng hoặc Á tướng kiêm nhiệm. Như trên có nói, từ triều Lê Thánh Tông (1460-1497) về sau, Trung thư sảnh được sáp nhập với Thượng thư sảnh và đổi thành Trung thư giám nhưng nhiệm vụ có khác trước và quyền hành, chức tước, phẩm trật của vị quan đứng đầu cơ quan này giảm đi rất nhiều. Trung thư giám vào niên hiệu Hồng ðức (1470-1497) của vua Lê Thánh Tông là cơ quan phụ trách ghi chép tờ Kim tiên, tờ Ngân tiên, Chế, Sắc, Biểu, Gián, các bài Văn tế ở điện miếu của triều đình. Người đứng đầu Trung thư giám thời này là Trung thư giám xá nhân, mang hàm Chánh lục phẩm; cấp phó có hai quan Trung thư giám điển thư (hàm Tòng lục phẩm) và Trung thư giám chính tri (hàm Chánh thất phẩm).

Môn hạ sảnh: còn gọi là Môn hạ tỉnh. Cơ quan này được thành lập vào thời Trần, chưa rõ chức quan đứng đầu. Đến đầu đời Hậu Lê sơ, quan đứng đầu sảnh là Tri tự sự (hàm Chánh Tam phẩm). Đây là cơ quan làm nhiệm vụ giữ ấn của vua, sao chép và chuyển mệnh lệnh của vua đến các quan trong triều, tâu trình cho vua rõ về việc các quan thi hành mệnh lệnh của vua. Ngoài ra, sảnh này còn có nhiệm vụ lo điều khiển các việc lễ nghi trong cung vua. Từ đời Lê Thánh Tông về sau thì cơ quan này đã bị bãi bỏ.

Ấn đồng Môn hạ sảnh ấn – niên đại 1377 (đời Trần Duệ Tông). Mặt ấn được đúc nổi 4 chữ theo thể Triện thư “Môn hạ sảnh ấn”. Ấn được công nhận Bảo vật quốc gia Đợt 1, quyết định số 1426/QĐTTg ngày 1/10/2012

Hoàng môn sảnh: còn gọi là Hoàng môn tỉnh, được thành lập dưới đời Lê Thánh Tông (1460 -1497) sau khi vua bãi bỏ Môn hạ sảnh, có nhiệm vụ giữ ấn tín của vua, chuyển mệnh lệnh của vua đến các quan. Người đứng đầu sảnh này là một quan Thị lang (hàm Tòng tam phẩm).

Nội thị sảnh: còn gọi là Nội thị tỉnh, được thành lập vào thời Hậu Lê sơ, có nhiệm vụ trông coi, quản đốc các công việc trong cung vua. Ngoài ra, còn có nhiệm vụ ban
bố các tờ chế, lệnh của vua cho các quan võ. Người đứng đầu là quan Đô tri (hàm Tòng tứ phẩm).

2. Viện

Hàn lâm viện: được thành lập năm 1087 tức năm Quảng Hựu thứ 3, triều Lý Nhân Tông (1072-1127) với nhiệm vụ soạn thảo những văn bản giấy tờ như Chiếu, Chế, Cáo, Chỉ dụ vua ban. Từ dó cho đến hết triều Nguyễn, nhiệm vụ của Hàn lâm viện không thay ñổi.

Nhà Lý, vị quan đứng đầu viện là Hàn lâm Học sĩ. Nhà Trần và nhà Hồ, người đứng đầu viện là quan Hàn lâm Phụng chỉ. Hậu Lê sơ là quan Hàn lâm Thừa chỉ. Sau đó, có sự thay đổi và người đứng đầu là Hàn lâm Đại học sĩ.

Giúp việc cho quan lãnh đạo viện có các quan Hàn lâm Thị độc, Hàn lâm Thị giảng, Hàn lâm Trực học sĩ, Hàn lâm Tri chế cáo, Hàn lâm Đãi chế, Hàn lâm Hiệu kiểm…  Riêng dưới triều Lê Thánh Tông, Hàn lâm viện còn có thêm các vị quan theo thứ tự sau mỗi người một việc, gồm có: Hàn lâm Thị độc, Hàn lâm Thị giảng, Hàn lâm Tả Hữu thuyết thư, Hàn lâm Thị thư, Hàn lâm Đãi chế, Hàn lâm Hiệu lý, Hàn lâm Đãi chiếu, Hàn lâm Kiểm thảo. Các vị quan làm việc tại viện này mang hàm cao nhất là
Chánh tứ phẩm đến thấp nhất là Tòng thất phẩm.

Triều Nguyễn (1802-1945), tổ chức công việc ở Hàn lâm viện có lẽ chặt chẽ hơn, công việc nhiều hơn và do thế biên chế quan lại trong viện cũng tăng lên. Đứng đầu viện là Chưởng viện Học sĩ (hàm Chánh tam phẩm), tiếp đến theo thứ tự là các vị Trực học sĩ (hàm Tòng tam phẩm), Thị độc học sĩ (hàm Chánh tứ phẩm), Thị giảng học sĩ (hàm Tòng tứ phẩm). Và các chức sau với phẩm cấp giảm dần từng bậc: Hàn lâm viện Thị độc, Hàn lâm viện Thị giảng, Hàn lâm viện Thừa chỉ, Hàn lâm viện Trước tác, Hàn lâm viện Tu soạn, Hàn lâm viện Biên tu, Hàn lâm viện Kiểm thảo, Hàn lâm viện Điển tịch, Hàn lâm viện Điển bạ, Hàn lâm viện Cung phụng, và thấp nhất là Hàn lâm viện Đãi chiếu hàm Tòng cửu phẩm.

Quốc sử viện: là cơ quan chuyên trách việc ghi chép lịch sử nước nhà một cách trung thực, chính xác, thẳng thắn và khách quan. Nhà Trần (1225-1400) đã thành lập Quốc sử viện, hiện chưa rõ vị quan đứng đầu viện là chức vụ gì. Sang triều nhà Hậu Lê (1428-1788), vị quan chuyên trách ghi chép ở Quốc sử viện là quan Tu soạn, mang hàm Chánh bát phẩm, giúp việc có quan Sử quán Biên lục (hàm Tòng bát phẩm). Triều Nguyễn, Quốc sử viện được đổi thành Quốc sử quán và người đứng đầu là vị Tổng tài Quốc sử quán, chức vụ này thường là do một vị đại thần kiêm nhiệm, ít nhất cũng mang hàm từ nhị phẩm trở lên.

Sùng chính viện: do vua Quang Trung lập nên vào cuối năm 1791, xây dựng ở núi Bùi Phong, xã Nam Hoa (nay thuộc xã Nam Kim, huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An) và cử La Sơn Phu Tử Nguyễn Thiếp làm Viện trưởng với nhiệm vụ tuyển các nhà nho làm thầy và khuyên dân học chữ. Ngoài ra, Quang Trung còn giao cho Nguyễn Thiếp việc dịch sách chữ Hán ra chữ Nôm để phổ biến rộng rãi. Theo đó, Viện Sùng chính là cơ quan thu thập, tàng trữ sách vở của cả nước, cùng nhiệm vụ tổ chức dịch các sách "Tiểu học" và "Tứ thư" của Trung Quốc ra Quốc ngữ "Chữ Nôm" để dạy học... Triều Tây Sơn, chữ Hán mất vị trí độc tôn, chữ Nôm được đưa vào văn bản chính thức của nhà nước, tại các bài hịch, thư từ, mệnh lệnh,...

3. Quán

Dưới triều Lê Thánh Tông, Hàn lâm viện còn chỉ đạo công việc chuyên môn ở các Quán, cụ thể là lo việc giáo dục của triều đình, những công việc thuộc về giáo dục mà Bộ Lễ không đảm nhận, đó là:

- Sùng văn quán: chuyên lo sách vở, đồ thư, cung cấp tài liệu và chỉ bảo các nho sinh.

- Chiêu văn quán: chuyên lo việc sao chép, sửa sang, hiệu đính tứ khố đồ thư.

Đứng đầu các Quán có quan Tư huấn (hàm Chánh bát phẩm), giúp việc có quan Điển nghĩa (hàm Tòng bát phẩm)

4. Cục

Có Tú lâm cục, chuyên lo việc dạy bảo con các quan lớn trong triều. Đứng đầu Cục có quan Tư huấn (hàm Chánh bát phẩm), giúp việc có quan Điển nghĩa (hàm Tòng bát phẩm).

Theo Phạm Đình Hổ, thời Hồng Đức (1470-1497) đặt ra Sùng văn quán, Tú lâm cục. Con của các quan ở ban văn từ tam phẩm trở lên, được bổ làm học sinh Sùng văn quán. Con các quan từ ngũ phẩm trở lên được bổ làm học sinh Tú lâm cục... 

5. Các

- Bí thư các: cơ quan này có thời gọi là Bí thư sảnh hoặc Bí thư giám. Đây là cơ quan trông coi thư viện của nhà vua, được thành lập từ đầu nhà Lê, đứng đầu có quan
Bí thư giám Học sĩ (hàm Tòng ngũ phẩm), giúp việc có quan Bí thư giám điển thư (hàm Tòng lục phẩm). 

- Đông các: được thành lập dưới thời Lê Thánh Tông, có nhiệm vụ phụng mệnh nhà vua sửa chữa các bài Cáo, Chiếu, Chế, Dụ, thơ ca và văn thư của triều đình, cùng nhiệm vụ tiến cử các quan lại. Quan đứng đầu là Đông các Đại học sĩ (hàm Chánh tứ phẩm), giúp việc có quan Đông các Học sĩ (hàm Tòng ngũ phẩm) và Đông các Hiệu thư (hàm Chánh lục phẩm).

Dưới triều Nguyễn là Đông các điện, quan đứng đầu là Đông các điện Đại học sĩ, một trong Tứ trụ đại thần, với nhiệm vụ cố vấn, tham mưu, giúp vua về ngoại giao và nội trị, mang hàm Chánh nhất phẩm.

6. Điện (Tứ điện)

Cơ quan này được đặt ra dưới triều Nguyễn, gồm có bốn điện là: Đông các điện, Văn minh điện, Võ hiển điện và Cần chánh điện. Đứng đầu mỗi điện là một vị Đại học sĩ nhất phẩm triều đình. Như vậy có tất cả bốn vị là Đông các điện Đại học sĩ, Văn minh điện Đại học sĩ, Võ hiển điện Đại học sĩ, Cần chánh điện Đại học sĩ. Bốn vị này là Tứ trụ đại thần, có nhiệm vụ tham mưu cho nhà vua, giúp nhà vua những công việc quốc gia trọng đại. Bởi lẽ, triều Nguyễn không lập chức Tể tướng nên nhà vua đã dùng bốn vị đại thần để trực tiếp giúp vua và điều hành các quan trong triều ngoài nội và ngoại giao.

Khải Định và Tứ trụ triều đình

Cần chánh điện Đại học sĩ (trái) và Văn minh điện Đại học sĩ (phải) - hàm Chính nhất phẩm

Đăng bởi: @coco

↑

Nước Việt, từ xa xưa, dưới thời đại Hùng vương, nhà nước tiền phong kiến đã đặt ra các quan trưởng để trông coi và chia nhau giữ gìn chính sự và phong hoá. Lúc này, theo sử sách ghi chép, chỉ biết chia làm hai ban: ban văn và ban võ. Người phụ trách ban văn là Lạc hầu; người phụ trách ban võ là Lạc tướng. Còn các chức ty, các cơ quan chuyên môn, guồng máy tổ chức như thế nào thì hiện chưa rõ.

"Đến đời Tiền Lý, Tiền Ngô, cũng đều đặt quan chia chức (Tiền Lý Nam đế lên ngôi, đặt ra các quan chức, Tiền Ngô vương dựng nước cũng đặt các quan chức), nhưng đời đã cách xa, sách vở thiếu sót, sơ lược không thể biết được. Từ nhà Đinh về sau cho đến Lý, Trần, tên các quan đặt ra mới biết được đại khái. Đến đời [Hậu] Lê, quy chế dựng đặt mới rõ ràng."

(Lịch triều hiến chương loại chí - Phan Huy Chú)

Mợ có file mềm của chủ đề này không? Nếu có cho em xin để đăng lên trang tin của otonet.fun nhé. Lẽ ra em phải chủ động tổng hợp, nhưng cứ thử đánh tiếng trước xem sao. Cám ơn mợ trước rất nhiều. Hehe

Đăng bởi: @diemtin

↑

Đăng bởi: @coco

↑

Nước Việt, từ xa xưa, dưới thời đại Hùng vương, nhà nước tiền phong kiến đã đặt ra các quan trưởng để trông coi và chia nhau giữ gìn chính sự và phong hoá. Lúc này, theo sử sách ghi chép, chỉ biết chia làm hai ban: ban văn và ban võ. Người phụ trách ban văn là Lạc hầu; người phụ trách ban võ là Lạc tướng. Còn các chức ty, các cơ quan chuyên môn, guồng máy tổ chức như thế nào thì hiện chưa rõ.

"Đến đời Tiền Lý, Tiền Ngô, cũng đều đặt quan chia chức (Tiền Lý Nam đế lên ngôi, đặt ra các quan chức, Tiền Ngô vương dựng nước cũng đặt các quan chức), nhưng đời đã cách xa, sách vở thiếu sót, sơ lược không thể biết được. Từ nhà Đinh về sau cho đến Lý, Trần, tên các quan đặt ra mới biết được đại khái. Đến đời [Hậu] Lê, quy chế dựng đặt mới rõ ràng."

(Lịch triều hiến chương loại chí - Phan Huy Chú)

Mợ có file mềm của chủ đề này không? Nếu có cho em xin để đăng lên trang tin của otonet.fun nhé. Lẽ ra em phải chủ động tổng hợp, nhưng cứ thử đánh tiếng trước xem sao. Cám ơn mợ trước rất nhiều. Hehe

 

Bác đợi em vài hôm, em biên tập lại cho hòm hòm.

7. Phủ

Có Cung sư phủ (Đông cung phủ): bên cạnh các cơ quan văn phòng giúp việc cho vua như vừa nêu, từ thời Lê Thánh Tông cho đến hết nhà Hậu Lê, triều đình còn đặt ra Cung sư phủ. Đây là văn phòng của thái tử, gồm các cơ quan trực thuộc sau:

- Chiêm sự viện: cơ quan này có nhiệm vụ quán xuyến toàn bộ công việc ở Cung sư phủ, đứng đầu là quan Chiêm sự viện Chiêm phủ (hàm Chánh ngũ phẩm), giúp việc có quan Chiêm sự viện Thiếu chiêm phủ (hàm Tòng ngũ phẩm).

- Tả xuân phường: đứng đầu là quan Tả Thứ tử (hàm Chánh tam phẩm) và giúp việc có quan Tả Trung doãn (hàm Chánh tứ phẩm). Hai vị quan này có nhiệm vụ theo hầu cận thái tử, giúp đỡ, khuyên bảo thái tử và giải thích các tờ khải, tờ tấu cho thái tử rõ. Ngoài ra, hai vị quan này còn điều hành các cơ quan sau:

+ Kinh cục ty: có nhiệm vụ giữ gìn sổ sách, kinh điển, hầu tâu thái tử về văn chương. Ở đây có hai vị quan giúp việc là Kinh cục ty tẩy mã (hàm Chánh thât phẩm) và Kinh cục ty điển hàn (hàm Tòng thất phẩm).

+ Điển thiết: cơ quan phụ trách công việc trang trí, trần thiết trong cung thái tử.

+ Dược tàng: cơ quan này có nhiệm vụ giữ và cấp phát thuốc men trong Cung sư phủ.

+ Điển thiện: có nhiệm vụ lo kiểm soát đồ ăn thức uống cho thái tử.

+ Cung môn: có nhiệm vụ canh gác cửa ngõ của Cung sư phủ. Ở cơ quan Tả xuân phường, ngoài hai vị quan đứng đầu như trên, còn có các vị khác, mỗi người một nhiệm vụ như quan Tả dụ đức (hàm Tòng tam phẩm) có nhiệm vụ nhắc nhở thái tử noi theo đạo đức, khuyên răn thái tử làm việc thiện, lánh điều ác và tuỳ cơ hội mà giúp đỡ thái tử. Quan Tả xuân phường (hàm Chánh tứ phẩm) có nhiệm vụ coi giữ sách vở cho thái tử học. Quan Tả tán thiện (hàm Tòng tứ phẩm) có trách nhiệm chuyển những lệnh của thái tử, chỉ ra những lầm lỗi của thái tử, chỉ dẫn thái tử về những nghi lễ và dạy cho con của thái tử học hành (nếu có).

- Hữu xuân phường: Cơ quan này có nhiệm vụ theo hầu thái tử, dâng nạp những tờ khải, tấu cho thái tử. Phụ trách cơ quan có quan Hữu thứ tử (hàm Chánh tam phẩm), phụ tá có quan Hữu trung doãn (hàm Chánh tứ phẩm). Từ đó có thể thấy một tờ khải, một tờ tấu được trình lên cho thái tử thì trước hết phải do quan Hữu thứ tử, Hữu trung doãn dâng nạp. Nếu trong những tờ ấy có chỗ chưa rõ thì hai quan ở Tả xuân phường là Tả thứ tử và Tả trung doãn hiệu chỉnh, giải thích cho rõ. Lúc nhà vua đi vắng, thái tử được cử làm Giám quốc hoặc Lưu thủ kinh sư thì mỗi khi thái tử muốn ra lệnh gì phải viết vào giấy, gọi là Lệnh thư, sau đó chuyển lệnh ấy qua cơ quan Hữu xuân phường. Quan Hữu thứ tử tuyên bố cho các quan rõ, còn quan Hữu trung doãn có nhiệm vụ đôn đốc các quan thi hành mệnh lệnh ấy.

Đăng bởi: @coco

↑

Đăng bởi: @diemtin

↑

Đăng bởi: @coco

↑

Nước Việt, từ xa xưa, dưới thời đại Hùng vương, nhà nước tiền phong kiến đã đặt ra các quan trưởng để trông coi và chia nhau giữ gìn chính sự và phong hoá. Lúc này, theo sử sách ghi chép, chỉ biết chia làm hai ban: ban văn và ban võ. Người phụ trách ban văn là Lạc hầu; người phụ trách ban võ là Lạc tướng. Còn các chức ty, các cơ quan chuyên môn, guồng máy tổ chức như thế nào thì hiện chưa rõ.

"Đến đời Tiền Lý, Tiền Ngô, cũng đều đặt quan chia chức (Tiền Lý Nam đế lên ngôi, đặt ra các quan chức, Tiền Ngô vương dựng nước cũng đặt các quan chức), nhưng đời đã cách xa, sách vở thiếu sót, sơ lược không thể biết được. Từ nhà Đinh về sau cho đến Lý, Trần, tên các quan đặt ra mới biết được đại khái. Đến đời [Hậu] Lê, quy chế dựng đặt mới rõ ràng."

(Lịch triều hiến chương loại chí - Phan Huy Chú)

Mợ có file mềm của chủ đề này không? Nếu có cho em xin để đăng lên trang tin của otonet.fun nhé. Lẽ ra em phải chủ động tổng hợp, nhưng cứ thử đánh tiếng trước xem sao. Cám ơn mợ trước rất nhiều. Hehe

 

Bác đợi em vài hôm, em biên tập lại cho hòm hòm.

 

Hóng quà của mợ.